แนวทางการเลือกที่ตั้งและออกแบบพื้นที่การเรียนรู้แบบใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐาน กรณีศึกษา ย่านพิพิธภัณฑ์นวัตกรรมการเกษตรมหาวิทยาลัยแม่โจ้

บทคัดย่อ

มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ถือเป็นมหาวิทยาลัยแห่งชีวิตที่มุ่งเน้นการเรียนรู้ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของสังคมและประเทศชาติ ได้ดำเนินงานร่วมกับ อพ.สธ. มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เพื่อเป็นศูนย์กลางข้อมูลและการกระจายองค์ความรู้ด้านการเกษตรของมหาวิทยาลัยแม่โจ้ สู่ชุมชน ผ่านการนำเสนอ “ฐานการเรียนรู้ย่านพิพิธภัณฑ์นวัตกรรมการเกษตรมหาวิทยาลัยแม่โจ้” โดยได้นำแนวทางการออกแบบพื้นที่การเรียนรู้แบบใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐาน การวิจัยในครั้งนี้ใช้วิธีวิจัยเชิงออกแบบ สำรวจกายภาพพื้นที่ในมหาวิทยาลัย และสังเคราะห์ข้อมูล เพื่อใช้เป็นหลักเกณฑ์ในการคัดเลือกพื้นที่ที่เหมาะสมโดยใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐานให้มีความสอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้งาน บริบท และกำหนดรูปแบบกิจกรรมภายในพื้นที่

ผลการวิจัยสรุปว่าการพิจารณาที่ตั้งโครงการขั้นปฐมภูมิ คือคัดเลือกองค์ความรู้ความเป็นเลิศตามยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัย 5 ด้าน เชื่อมโยงกับองค์ความรู้ของมหาวิทยาลัยในระดับคณะ ขั้นทุติยภูมิพิจารณาความสัมพันธ์ของพื้นที่เชิงกายภาพ ความเหมาะสมของตำแหน่งที่ตั้งในลักษณะการกระจายตัวของย่านพิพิธภัณฑ์ โดยทางมหาวิทยาลัยได้กำหนดพื้นที่ฐานการเรียนรู้ไว้ดังนี้ 1) พื้นที่เรือนธรรม 2) สวนสัก 3) อาคารแผ่พืช 4) สนามวังซ้าย  นอกจากนั้นทางผู้วิจัยได้วิเคราะห์ศักยภาพและคัดเลือกพื้นที่เพิ่มเติมได้แก่ 5) ที่ว่างหน้าอาคารเรียนคณะเทคโนโลยีการประมง 6) แปลงเกษตรทฤษฎีใหม่ 7) อาคารเก่าฐานเรียนรู้เกษตรอินทรีย์ เพื่อสร้างเครือข่ายการกระจายพื้นที่ กระจายฐานองค์ความรู้ความเป็นเลิศตามยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัย 5 ด้าน และครอบคลุมทั้งมหาวิทยาลัยแม่โจ้ ขั้นตติยภูมิพิจารณาขอบเขตพื้นที่ และกิจกรรมที่เหมาะสมของฐานการเรียนรู้ เพื่อสรุปเป็นข้อเสนอแนะแนวทางการออกแบบพื้นที่การเรียนรู้แบบใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐาน กรณีศึกษา ย่านพิพิธภัณฑ์นวัตกรรมการเกษตรมหาวิทยาลัยแม่โจ้ต่อไป