ความเป็นเกินจริงของวัฒนธรรมการบริโภคอาหารในสังคมหลังนวยุคมองผ่านพุทธปรัชญา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษามโนทัศน์เกี่ยวกับความเป็นเกินจริงของวัฒนธรรมการบริโภค อาหารในสังคมหลังนวยุค 2) ศึกษาพุทธปรัชญาว่าด้วยวัฒนธรรมการบริโภคอาหาร 3) บูรณาการพุทธปรัชญา ในการแก้ปัญหาความเป็นเกินจริงของวัฒนธรรมการบริโภคอาหารในสังคมหลังนวยุค 4) สร้างองค์ความรู้ใหม่ และรูปแบบการบูรณาการพุทธปรัชญาในการแก้ปัญหาความเป็นเกินจริงของวัฒนธรรมการบริโภคอาหารในสังคมหลังนวยุค เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีการวิจัยเชิงเอกสาร ภายใต้กระบวนการศึกษาเชิงวิเคราะห์ วิจักษ์ และวิธาน เพื่อนำไปสู่การสร้างองค์ความรู้ใหม่ทางปรัชญาและศาสนา

          ผลการวิจัยพบว่า ความเป็นเกินจริงของวัฒนธรรมการบริโภคอาหารเชิงสัญญะนี้เป็นผลลัพธ์ของการบริโภคที่เติบโตมากขึ้นจากพัฒนาการของเศรษฐกิจในระบอบทุนนิยม เป็นความก้าวหน้าด้านการสื่อสาร เทคโนโลยีข่าวสาร และสังคมดิจิทัล พุทธปรัชญาว่าด้วยการบริโภคอาหารเน้นการเลือกบริโภคอาหารที่เหมาะสมและเกื้อกูลกับร่างกาย (โภชนสัปปายะ) การรู้จักประมาณในอาหารเน้นพิจารณาทั้งในด้านเชิงคุณภาพ เกี่ยวกับคุณค่าและด้านปริมาณ (โภชเนมัตตัญญุตา) โดยพิจารณาทั้งก่อน ขณะและหลังการบริโภคอาหาร ตลอดถึงด้านกิริยามารยาทในการฉันอาหาร สารัตถะของการบริโภคอาหารในพุทธปรัชญามุ่งเพื่อการดำรงชีพอย่างผู้ไม่ประมาท และการมีสติสัมปชัญญะอยู่ตลอดเวลารวมถึงการรับและบริโภคใช้สอยปัจจัย 4 อย่าง พระพุทธเจ้าได้แสดงหลักความพอดี คือ ความรู้ประมาณในการบริโภค เป็นคนเลี้ยงง่าย มีสติสัมปชัญญะในการบริโภคเสมอ ไม่ให้ตกเป็นทาสของตัณหาจนมักมากในการบริโภค ทำด้วยความพอดีของความเป็นเหตุเป็นผลที่ลงตัวให้เกิดผลดีงามตามที่มองเห็นพิจารณาอย่างแยบคายด้วยปัญญา องค์ความรู้ใหม่จากการวิจัยนี้คือ FCR = MWCV