มาตรการทางภาษีเพื่อสนับสนุนการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง

บทคัดย่อ

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามาตรการทางภาษีเพื่อสนับสนุนการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงในประเทศไทย โดยศึกษาวิจัยเชิงเปรียบเทียบกับมาตรการทางภาษีของต่างประเทศ เช่น แคนาดา สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และสิงคโปร์ และกำหนดมาตรการทางภาษีที่เหมาะสมเพื่อประโยชน์ในการสนับสนุนการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงในประเทศไทย ทั้งมาตรการสนับสนุนส่งเสริมกิจการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง และมาตรการในการให้ความช่วยเหลือหรือแบ่งเบาภาระแก่ผู้ดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง

ผลการศึกษาพบว่า ปัจจุบันประเทศไทยมีมาตรการภาษีอากรในการสนับสนุนส่งเสริมกิจการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงโดยเฉพาะอยู่เพียงมาตรการเดียวคือ มาตรการในการขอรับการส่งเสริมการลงทุน ซึ่งเป็นการสนับสนุนผู้ประกอบการ แต่ประเทศไทยยังไม่มีมาตรการภาษีในการให้ความช่วยเหลือหรือแบ่งเบาภาระแก่ผู้ดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง จึงแตกต่างกับมาตรการภาษีของต่างประเทศที่ให้สิทธินำค่าใช้จ่ายสำหรับการดูแลผู้สูงอายุในกิจการดูแลผู้สูงอายุและบ้านพักคนชรา(nursing home) รวมถึงค่าใช้จ่ายในการจ้างพยาบาลมาดูแลผู้สูงอายุที่บ้านมาเครดิตและลดหย่อนในการคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา เช่น ประเทศแคนาดาให้สิทธิผู้มีเงินได้เครดิตภาษีค่ารักษาพยาบาลของคู่สมรส สามีภริยาที่ไม่ได้จดทะเบียนสมรส และบุตรอายุต่ำกว่า 18 ปี รวมถึงค่ารักษาพยาบาลสำหรับผู้อยู่ในอุปการะของบุคคลธรรมดาผู้มีเงินได้ เช่น ลูก หลาน พ่อแม่ ปู่ย่าตายาย พี่ชาย น้องสาว ลุง ป้า หลานของผู้มีเงินได้หรือของสามีภริยาของผู้มีเงินได้นั้น, ประเทศสหรัฐอเมริกาให้สิทธิผู้มีเงินได้นำค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสถานพยาบาลช่วยเหลือในการดำรงชีวิต(Assisted Living) ของผู้สูงอายุที่เป็น “ผู้ป่วยเรื้อรัง” และอยู่ในความปกครองของผู้มีเงินได้มาลดหย่อนภาษีเป็นค่ารักษาพยาบาลได้ ถ้าผู้เสียภาษีให้ค่าเลี้ยงดูผู้ปกครองมากกว่า 50% , ประเทศญี่ปุ่นให้สิทธิในการลดหย่อนภาษีสำหรับผู้บริจาคในโครงการ Hometown tax ซึ่งทำให้บางท้องถิ่นนำเงินภาษีที่ได้รับมาสนับสนุนกิจการดูแลผู้สูงอายุ ส่วนไอร์แลนด์ให้สิทธิผู้มีเงินได้ที่เป็นสามีหรือภริยา และบุตรหลานหรือญาติซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายที่จ่ายให้แก่ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุและค่า ใช้จ่ายในการจ้างพยาบาลดูแลที่บ้านภายใต้คำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญมาหักค่าลดหย่อนในการคำนวณภาษีได้

ดังนั้น เพื่อรองรับการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทยและเป็นการแบ่งเบาภาระของผู้ดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง ประเทศไทยจึงควรมีมาตรการให้สิทธิแก่สามีหรือภริยา และบุตรหลานหรือญาติของผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงมีสิทธินำค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้สูงอายุทั้งที่จ่ายให้แก่กิจการดูแลผู้สูงอายุ(Nursing Home) และที่จ่ายเป็นค่าจ้างพยาบาลดูแลที่บ้านภายใต้คำแนะนำของแพทย์มาหักเป็นค่าลดหย่อนในการคำนวณภาษีภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเหมือนกับไอร์แลนด์ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสนับสนุนส่งเสริมความกตัญญูกตเวที และยังเป็นการสนับสนุนกิจการดูแลผู้สูงอายุด้วย เพราะเมื่อภาครัฐมีมาตรการช่วยบรรเทาค่าใช้จ่าย ผู้ดูแลก็มีกำลังใจและกำลังทรัพย์ในการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิง และทำให้กิจการดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงมีงบประมาณในการพัฒนากิจการให้เจริญก้าวหน้าและทันสมัยเพื่อรองรับจำนวนผู้สูงอายุที่จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆในอนาคต