การวิเคราะห์การจัดการกำไรในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย: มุมมองจาก M-Score และ Z-Score
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ระดับการจัดการกำไร ตามเกณฑ์แบบจำลอง M – Score Model และ Z – Score Model ของบริษัทในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และเพื่อศึกษาความแตกต่างของกลุ่มอุตสาหกรรมที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์กับการจัดการกำไร ประชากรที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ บริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง จำนวน 7 กลุ่มอุตสาหกรรม ได้แก่ กลุ่มเกษตรและอุตสาหกรรมอาหาร กลุ่มสินค้าอุปโภคบริโภค กลุ่มสินค้าอุตสาหกรรม กลุ่มอสังหาริมทรัพย์และก่อสร้าง กลุ่มทรัพยากร กลุ่มบริการ และกลุ่มเทคโนโลยี ยกเว้นกลุ่มอุตสาหกรรมการเงิน เนื่องจากงบการเงินมีความซับซ้อนและลักษณะเฉพาะที่แตกต่างไปจากอุตสาหกรรมอื่น ๆ รวมถึงบริษัทที่มีข้อมูลไม่เพียงพอ ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลทางการเงิน จากรายงานประจำปี แบบรายงาน 56-1 ปี 2565-2566 จากฐานข้อมูล Set Smart จากฐานข้อมูลผลการปฏิบัติตามหลักการกำกับดูแลกิจการ และเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยใช้ M-Score Model และ Z-Score Modelในการวิเคราะห์ภาวะความน่าจะเป็นที่บริษัทจะมีการจัดการกำไร
ผลการวิเคราะห์ตามแบบจำลอง M-score พบว่า บริษัทที่มีแนวโน้มในการจัดการกำไรจำนวน 234 บริษัท คิดเป็นร้อยละ 46.80 และบริษัทที่ไม่มีแนวโน้มการจัดการกำไรจำนวน 266 บริษัท คิดเป็นร้อยละ 53.20 สำหรับผลการวิเคราะห์ตามแบบจำลอง Z-score ความซับซ้อนและลักษณะเฉพาะของอุตสาหกรรม ซึ่งแตกต่างจากอุตสาหกรรมอื่น ๆ พบว่า บริษัทจำนวน 457 บริษัท คิดเป็นร้อยละ 91.40 มีความความเป็นไปได้สูงมากที่บริษัทจะมีการจัดการกำไร มีจำนวน 25 บริษัท คิดเป็นร้อยละ 5.00 ที่มีความเป็นไปได้ที่บริษัทจะมีการจัดการกำไรหรือไม่จัดการกำไร และมีจำนวน 18 บริษัท คิดเป็นร้อยละ 3.60 ความความเป็นไปได้น้อยมากที่บริษัทจะมีการจัดการกำไร นอกจากนี้สำหรับกลุ่มอุตสาหกรรมที่มีความเป็นไปได้ในการจัดการกำไรตามแบบจำลอง M-score คือ กลุ่มเทคโนโลยี และกลุ่มทรัพยากร มีความเป็นไปได้ในการจัดการกำไร เมื่อวิเคราะห์ด้วย Z-score พบว่า อุตสาหกรรมที่มีความเป็นไปได้ในการจัดการกำไร คือ กลุ่มอสังหาริมทรัพย์ และกลุ่มเทคโนโลยี
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์. (2561). มาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 1 การนำเสนองบการเงิน. สืบค้นเมื่อ กันยายน 10, 2565 จาก https://www.tfac.or.th/upload/9414/HozohCadYC.pdf.
ณัฎฐยา เพชรล่อเหลียน. (2553). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างโอกาสในการล้มละลายและการ ล้มละลายของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. การค้นคว้าอิสระปริญญาบัญชีมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เปรมารัช วิลาลัย พัทธนันท์ เพชรเชิดชู และศิริเดช คําสุพรหม. (2563). การจัดการกําไรผ่านการใช้ดุลยพินิจผู้บริหารในการสร้างรายการทางธุรกิจและการจัดการกําไรผ่านรายการคงค้างกับความสามารถในการทำกําไรอนาคต. วารสารการบัญชีและการจัดการ มหาวิทยามหาสารคาม, 12(3), 83-96.
พรรณนิภา รอดวรรณะ. (2564). การวิเคราะห์ทางนิติบัญชีศาสตร์ เพื่อการตรวจสอบการทุจริตของ งบการเงิน กรณีศึกษาบริษัทในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. วารสารสภาวิชาชีพบัญชี, 3(8), 4-21.
ไพโรจน์ เกตุภักดีกูล และพิฐชญาณ์ คาเนโกะ. (2567). การประยุกต์ใช้รายการบัญชีในงบการเงินเพื่อประเมินคุณภาพกิจการ แนวโน้มการทุจริตและแนวโน้มการล้มละลาย. วารสารมณีเชษฐาราม
วัดจอมมณี, 7(3), 963-982.
อริสรา ธานีรณานนท์. (2563). การวิเคราะห์การจัดการกำไร กรณีศึกษาบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยที่ถูกเพิกถอน. วารสารนวัตกรรมการบริหาร และการจัดการ, 8(3), 67-77.
Adu-Gyamfi, M. (2020), Investigating financial statement fraud in Ghana using Beneish M-Score: A case of listed companies on the Ghana stock exchange (GSE). International Finance and Banking, 7(2), 1-54. DOI: https://doi.org/10.5296/ifb.v7i2.17710.
Amaechi & Micheal. (2018). Threat of Bankruptcy and Earnings Management in Nigerian Listed Banks. Economica, 14(3). 238-253.
Altman, E.I. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
Beneish, M. D. (1999). The Detection of Earnings Manipulation. Financial Analysts Journal, 55(5), 24-36. DOI: https://doi.org/10.2469/faj.v55.n5.2245.
Cohen, D. A., & Zarowin, P. (2010). Accrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offerings. Journal of Accounting and Economics, 50(1), 2-19. DOI: 10.1016/j.jacceco.2010.01.002.
Çiftci, M., Hasan, M. M., & Özkan, S. (2021). Managerial incentives and earnings management: Evidence from CEO characteristics. Journal of Business Finance & Accounting, 48(5-6), 791–822. https://doi.org/10.1111/jbfa.12534.
DeAngelo, L. E. (1981). Accounting numbers as market valuation substitutes: A study of management buyouts of public stockholders. The Accounting Review, 56(3), 400-420.
Fan, J., Tang, Q., & Wu, J. (2022). Executive compensation incentives and earnings management behavior. Accounting and Finance, 62(4), 5479–5508. https://doi.org/10.1111/acfi.12991.
Graham, J. R., Harvey, C. R. & Rajgopal, S. (2005). The economic implications of corporate financial reporting. Journal of Accounting and Economics, 40(1-3), 3-73. DOI: 10.3386/w10550.
Habib, A., Ranasinghe, D., Wu, J. Y., Biswas, P. K., & Ahmad, F. (2022). Real Earnings Management: A Review of the International Literature. Accounting & Finance, 62, 4279-4344. https://doi.org/10.1111/acfi.12968.
Roychowdhury, S. (2006). Earnings management through real activities manipulation. Journal of Accounting and Economics, 42(3), 335-370. DOI: 10.1016/j.jacceco.2006.01.002.
Li, X., Sun, L., & Wang, Y. (2023). Executive incentives, debt covenants, and earnings management: International evidence. Journal of International Accounting Research, 22(2), 45–70. https://doi.org/10.2308/jiar-2023-006.
McAnthony, I. A., and Jindal, P. J. (2017). Impact of Misstatement in Financial Statements on Investment Decision Making. International Journal of Scientific and Research Publications, 7(5), 145-150. https://www.ijsrp.org/research-paper-0517/ijsrp-p6518.pdf.
Mike Adu-Gyamfi. (2020). Investigating Financial Statement Fraud in Ghana Using Beneish M-Score: A Case of Listed Companies on the Ghana Stock Exchange. International Finance and Banking, 7(1), DOI: 1-54. 10.2139/ssrn.3627689.
Tam Phan Huy, Tuyet Pham Hong & An Bui Nguyen Quoc (2025). Leveraging Tree-based Machine Learning for Predicting Earnings Management. Journal of International Commerce, Economics and Policy, 16(2), 1–20. DOI: 10.1142/S1793993325500085
Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. John Willey & Sons.
Yang, Y. J., Hsu, Y., Kweh, Q. L., & Asif, J. (2025). Accrual vs. Real Earnings Management in Internationally Diversified Firms: The Role of Institutional Supervision. Journal of Risk and Financial Management, 18(7), 404. DOI: 10.3390/jrfm18070404 (MDPI-JRFM).
