แนวปฏิบัติสติปัฎฐาน 4 กับรูปแบบการวิเคราะห์เพื่อการสร้างสรรค์จิตรกรรมไทยร่วมสมัย

บทคัดย่อ

พระธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นการพัฒนาองค์ความรู้ในตนเอง เพื่อยังผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในตัวเรา เพราะเมื่อได้ประจักษ์กับความจริงแท้ของตนเองโดยตรงแล้ว เราย่อมสามารถขจัดความเข้าใจผิดที่ส่งผลให้ประพฤติมิชอบจนนำความทุกข์มาสู่ตัวเอง เมื่อได้เรียนรู้วิธีปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับความเป็นจริงแล้ว เราย่อมสามารถดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่า มีประโยชน์และมีความสุข
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพุทธปรัชญาเรื่องสติปัฏฐาน 4 เพื่อถ่ายทอดผลงานการสร้างสรรค์ศิลปกรรมที่เน้นสื่อถึงเนื้อหาทางหลักธรรมของพุทธศาสนา สาระสำคัญของผลงานสร้างสรรค์จิตรกรรมไทยร่วมสมัยชุดนี้ เป็นการแสดงรูปลักษณ์ เกี่ยวกับการเจริญสติและสมาธิที่ส่ผลต่อวิถีการดำเนินชีวิต ผลงานดังกล่าวได้ถ่าทอดสิ่งที่เป็นนามธรรมออกมาเป็นรูปธรรม โดยมุ่งเน้นการวิเคราะห์ รูปแบบ เนื้อหา แนวความคิด เพื่อถ่ายทอดผลงานสร้างสรรค์ "ดุลยภาพแห่งชีวิตกับการเจริญสติปัฏฐาน 4" ได้แก่ ผลงานภาพ "กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน" "เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน" "จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน" และ "ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน" โดยผลการวิเคราะห์จากชิ้นงานสร้างสรรค์ดังกล่าว ส่งผลต่อข้อสรุปที่เป็นประเด็นสาระสำคัญขององค์ความรู้ทั้งในด้านพุทธธรรม คุณค่าด้านความรู้ ซึ่งสามารถทำให้ผู้ศึกษาหลักธรรมจากพุทธปรัชญา แสดงอัตลักษณ์ทางศิลปะของผู้วิจัย ด้วยรูปแบบผลงานจิตรกรรมไทยร่วมสมัย และด้านสุนทรียภาพ ผ่านความคิดที่มีเอกภาพ เป็นสุนทรียธาตุทางการแสดงออกด้วยรูปทรงแบบอุดมคติ จากความเป็นนามธรรมสู่รูปธรรมด้วยสุนทรียภาพเฉพาะตัว