Encoded Texts: The Relation between the Thai Textbook in the Reign of King Rama IV “Pathanukrom” and Original Thai Textbooks

Authors

  • Thanachot Keatnapat Lecturer, Department of Thai and Oriental Languages, Faculty of Humanities, Ramkhamhaeng University. email: thanachot.su@gmail.com

Keywords:

encoded texts, Thai textbooks, King Rama IV era’s manuscripts, Pathanukrom

Abstract

The article aims to analyze encoded texts which existed on the Thai textbook, composed under the reign of King Mongkut (Rama IV), Pathanukrom, a work by Phra Pidokkosol (Ouam) of Wat Ratchaburana, and composed in 1857. The study was conducted using text-based analysis, with major data collected from Pathanukrom (2021 edition published by Fine Arts Department) and from other textbooks existing prior to Pathanukrom, which were published or in a form of ancient manuscripts, to trace the origin of each encoded text category. The findings revealed that Pathanukrom’s author employed as many as 8 categories of encoded texts, which include Wannakangkhaya, Thailhong, Thainub, Rusiplaengsan, Aksronlek, Fhonsanaeha, Aksornluan and Aksronsub. Explanation techniques of each encoded text category are briefly summarised with the author’s suggestions on additional textbooks for further research. Concerning the origin of the encoded texts, it is found that the author brought them from Wachirasaratthasangkhana Scripture and other traditional Thai textbooks, namely Chindamanee, Prathommala and Aksornnit. The study on encoded texts in Pathanukrom reveals the encoded texts that had been continuously maintained from the Ayutthaya’s textbooks to those of Rattanakosin under the reign of King Mongkut (Rama IV), which was the final period of traditional education prior to the educational reform in 1871, under the reign of King Chulalongkorn (Rama V).

References

กรมศิลปากร, 2558. จินดามณี เล่ม 1 และจินดามณี ฉบับใหญ่ บริบูรณ์. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

, 2560. จินดามณีฉบับสมเด็จพระปรมานุชิต. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

, 2562. จินดามณี เล่ม 2 ประถม ก กา มณีจินดา และประถมมาลา. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

, 2564. ปทานุกรมและอักษรนิติ (แบบเรียนไทยสมัยรัชกาลที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

ฉันทิชย์ กระแสสินธุ์, 2561. พระคัมภีร์จินดามณี. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: ศรีปัญญา.

ถาวร สิกขโกศล, 2558. ก่อศักดิ์ 60: นานาสาระสยาม-จีนวิทยา. ม.ป.ท.

ธนโชติ เกียรติณภัทร, 2564. “คำชี้แจงการตรวจสอบชำระหนังสือปทานุกรม.” ใน ปทานุกรมและอักษรนิติ (แบบเรียนไทยสมัยรัชกาลที่ 4) (หน้า 11-29). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

ธนิต อยู่โพธิ์, 2561. “บันทึกหนังสือเรื่องจินดามณี.” ใน จินดามณี ฉบับความแปล ฉบับพระเจ้าบรมโกศ ฉบับจุลศักราช 1144 (หน้า 9-33). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

ธเนศ เวศร์ภาดา, 2543. “ตำราประพันธศาสตร์ไทย: แนวคิดและความสัมพันธ์กับขนบทางวรรณศิลป์ไทย.” วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก), หลวง, 2562. ประชุมลำนำ ประมวลตำรากลอนกานต์โคลงฉันท์. นนทบุรี: ศรีปัญญา.

นิยะดา เหล่าสุนทร, 2539. การฟื้นฟูอักษรศาสตร์ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช. กรุงเทพฯ: แม่คำผาง.

บุญเตือน ศรีวรพจน์, 2548. การประพันธ์โคลงสี่สุภาพ. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.

, 2564. อธิบายจินดามณี และจินดามณี ฉบับนายมหาใจภักดิ์ ฉบับพญาธิเบศ. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน, 2554. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

ลิขิต ลิขิตานนท์, 2540. “วรรณกรรมพุทธศาสนาในล้านนาประเภทปกรณ์พิเศษ.” ใน พรรณเพ็ญ เครือไทย (บรรณาธิการ), วรรณกรรมพุทธศาสนาในล้านนา (หน้า 115-119). เชียงใหม่: สุริวงศ์บุ๊คเซนเตอร์.

สุนันท์ อัญชลีนุกูล, 2548. การศึกษาพัฒนาการของหลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, สนับสนุนทุนวิจัยโดย ทุนวิจัยกองทุนรัชดาภิเษกสมโภช, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระสิริรัตนปัญญาเถระ, 2512. พระคัมภีร์วชิรสารัตถสังคหะ. (แปลโดย แย้ม ประพัฒน์ทอง). ม.ป.ท., จัดพิมพ์ถวายในงานฉลองหิรัณยบัฏและทำบุญอายุพระวิสุทธิวงศาจารย์ วัดสุทัศนเทพวราราม 2512.

เอกสารต้นฉบับตัวเขียน

“จินดามณี จบบริบูรรณ.”, จ.ศ. 1144 (พ.ศ. 2325). สมุดไทยดำ. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นรงค์ (ดินสอ, หรดาล). หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 60. หอสมุดแห่งชาติ.

“จินดามณี.”, ม.ป.ป. สมุดไทยดำ. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นหรดาล. หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 28. หอสมุดแห่งชาติ.

“จินดามุนิ.”, ม.ป.ป. สมุดไทยดำ. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นหรดาล. หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 52. หอสมุดแห่งชาติ.

“จินดามุนี.”, ม.ป.ป. สมุดไทยขาว. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นหมึก. หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 16. หอสมุดแห่งชาติ.

“นามศัพท์วุตโตทัย.”, ม.ป.ป. สมุดไทยดำ. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นดินสอ. เลขที่ 290. หมวดอักษรศาสตร์. หอสมุดแห่งชาติ.

“ปถมมาลา.”, ม.ป.ป. สมุดไทยดำ. อักษรไทย. ภาษาไทย. เส้นหรดาล. หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 99. หอสมุดแห่งชาติ.

“มุนีจินดาเหล้ม 1.”, ม.ป.ป. สมุดไทยขาว. อักษรขอม-ไทย. ภาษาบาลี-ไทย. เส้นหมึก. หมวดอักษรศาสตร์. เลขที่ 606. หอสมุดแห่งชาติ.

“ปทานุกรม.”, ม.ป.ป. สมุดไทยขาว. อักษรไทย. ภาษาไทย. เส้นดินสอ. เลขที่ 0536. อนุสรณ์สถานแห่งชาติ จังหวัดปทุมธานี.

Downloads

Published

2022-12-27