From the Sacred to the Ruler: Politics in the Monuments of Northeastern Governors, 1950s–1980s

Authors

  • Jirawat Tangchitcharoen Master’s student in History, Faculty of Liberal Arts, Thammasat University Email: jirawat.T036@gmail.com

Keywords:

monuments, Isan region, Isan city lords, local governance

Abstract

This study aims to examine the statues of Isan city leaders which serve as public monuments, constructed between the 1960s and the 1980s, beginning with the creation of the monument to Phaya Phakdi Chumphon (Lae) in Chaiyaphum Province as a political tool. This research seeks to reveal the traditional sacred meaning of Isan city leaders as ancestors, which has been integrated with a new system of symbols through the gestures, hand-held items, and inscriptions depicted by or found on the monuments. The study concludes that the monuments of Isan city leaders were redefined with meanings that correspond to the context of their time. One such meaning is the representation of a good ruler and the display of loyalty to the Thai state during the Cold War era.

References

“คู่มือนำเที่ยวอุดรธานี” เดินทางท่องเที่ยว 36 (ธันวาคม 2524): 77-78

ชนิดา ชิตบัณฑิตย์, 2550. โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ : การสถาปนาพระราชอำนาจนำในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

ชาตรี ประกิตนนทการ, 2563. ศิลปะ-สถาปัตยกรรมคณะราษฎร สัญลักษณ์ทางการเมืองในเชิงอุดมการณ์. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : มติชน.

ธัญณ์ณภัทร์ เจริญพานิช, 2566. มหาบุรุษแห่งชุมชนศีลธรรม : วัฒนธรรมอำนาจนิยมและอารมณ์เชิงวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพฯ : สมมติ.

บำเพ็ญ ณ อุบล, 2547. เล่าเรื่องเมืองอุบลราชธานี. พิมพ์ครั้งที่ 2. อุบลราชธานี : สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.

ปราโมทย์ ทัศนาสุวรรณ, 2523. เยือนอีสาน. กรุงเทพฯ : การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย.

ปรีชา พิณทอง, 2535. ประวัติเมืองอุบลราชธานี สำนวนอีสาน. อุบลราชธานี : ศิริธรรม.

พงษ์ศักดิ์ ปัตถา, 2550. “ผลกระทบของฐานทัพสหรัฐอเมริกาต่อสภาพเศรษฐกิจและสังคมของเมืองอุดรธานี พ.ศ. 2505-2520” วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พิธีเปิดอนุสาวรีย์พระเจริญราชเดช (กวด) 18 เมษายน 2527 ณ สวนสาธารณะหนองข่า อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม, 2527. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์พิฆเนศ.

ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์, 2563. ประวัติศาสตร์แห่งการเดินทางและภูมิศาสตร์การเมืองในรอบศตวรรษ : ว่าด้วยการท่องเที่ยว ในฐานะมรดกแห่งการสร้างชาติของรัฐไทย จากรัฐจารีต สงครามเวียดนาม สู่ยุครัฐประหาร 2549. กรุงเทพฯ : สมมติ.

มาลี รักตะปุรณะ, 2508. “สู่ชัยภูมิ” อนุสาร อ.ส.ท. 5 (7):19-20.

ศุภชัย เจริญวงศ์, 2544. ถอดรหัสการพัฒนา. กรุงเทพฯ : เดือนตุลา.

สมชัย ภัทรธนานันท์, 2560. ความขัดแย้งระหว่างอีสานกับรัฐไทย : การครอบงำและการต่อต้าน. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

สมชาย นิลอาธิ, 2543. “จากปูตาถึงป่าสงวนและวัด” ใน วิถีความคิด วิถีชีวิตชาวนาอีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 2 อุบลราชธานี : ศิริธรรม.

สายพิน แก้วงามประเสริฐ, 2538. การเมืองในอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี. กรุงเทพฯ : มติชน

หนังสือพระเครื่อง พระคณาจารย์ จตุรทิศอุดร, 2556. ม.ป.ม : ม.ป.ร.

จดหมายเหตุ

กระทรวงศึกษาธิการ, “ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการก่อสร่างอนุสาวรีย์แห่งชาติและการจำลองพระพุทธรูปสำคัญ พ.ศ.2520,” 20 พฤษภาคม 2520.

“การสร้างอนุสาวรีย์พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานี และการเสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบพิธีเปิด [28 มิ.ย. 2510 – 17 ก.พ. 2514].”, พ.ศ.2510-2514. (4) ศธ.2.2.3.1/52. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“การสร้างอนุสาวรีย์พระยาภักดีชุมพล (แล) ของจังหวัดชัยภูมิ [6 ต.ค. 2507 – 23 พ.ย. 2509].”, พ.ศ.2507-2509. (4) ศธ.2.2.3.1/39 [27]. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“การประชุมคณะกรรมการพิจารณาการสร้างอนุสาวรีย์ ครั้งที่ 3/2525 – ครั้งที่ 4/2525 [4 ก.พ. – 1 มี.ค. 2525].”, พ.ศ. 2525. (4) ศธ 2.4.14.3.1/3 [28]. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“การประชุมคณะกรรมการพิจารณาการสร้างอนุสาวรีย์ ครั้งที่ 9/2525 – ครั้งที่ 12/2525 [3 มิ.ย. – 20 ส.ค. 2525].”, พ.ศ. 2525. (4) ศธ 2.4.14.3.1/3 [29]. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

Downloads

Published

2025-06-24