คุณลักษณะบัณฑิตไทยที่พึงประสงค์ในบริบทอาเซียน

บทคัดย่อ

                   การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาคุณลักษณะของบัณฑิตไทยที่พึงประสงค์ในบริบทของอาเซียน และ 2. ให้ข้อเสนอแนะแก่สถานศึกษาในการผลิตบัณฑิตไทยที่พึงประสงค์ในบริบทอาเซียน วิธีการวิจัยใช้การสำรวจและการสนทนากลุ่ม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วยอาจารย์ในมหาวิทยาลัย ครูที่สอนในระดับมัธยมศึกษาและประถมศึกษา นักศึกษาระดับปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษา รวมจำนวน 74 คน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามปลายเปิด และแบบสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าความถี่และการพรรณนาวิเคราะห์

                  ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มผู้ให้ข้อมูลส่วนใหญ่แสดงความคิดเห็นว่าคุณลักษณะบัณฑิตไทยที่พึงประสงค์ในบริบทอาเซียนดังนี้ 1) ลักษณะภายในทางความคิดคือเป็นผู้มีความรู้เท่าทัน รอบรู้ข่าวสารอาเซียน เข้าใจความแตกต่างระหว่างประเทศไทยกับอาเซียนในด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง ศาสนา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ และกฎระเบียบ รู้ข้อดีและข้อด้อยของไทยในการเข้าสู่อาเซียน  รวมทั้งการมีคุณธรรมจริยธรรม ตลอดจนการมีทักษะในชีวิตและการทำงาน 2) ด้านบุคลิกภาพประกอบด้วยความรักชาติ อนุรักษ์ความเป็นไทย และความกระตือรือร้นในการเรียนรู้ 3) ลักษณะภายนอกที่แสดงให้เห็น ประกอบด้วยการใช้ภาษาอังกฤษและภาษาอาเซียนได้ การมีมนุษยสัมพันธ์ และการมีทักษะทางตัวเลขและไอที

                   ข้อเสนอแนะจากงานวิจัยคือ สถาบันการศึกษาที่มีพันธกิจสำคัญในการจัดการเรียนการสอนและการผลิตบัณฑิตที่มีคุณภาพสู่สังคม รวมทั้งผู้เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาโดยเฉพาะในระดับอุดมศึกษาที่จัดการเรียนการสอนแก่นักศึกษาในระดับปริญญาตรีและสูงกว่า ควรกำหนดนโยบายและการดำเนินการในภาคปฏิบัติ เพื่อให้สามารถผลิตบัณฑิตที่มีคุณลักษณะที่สามารถดำเนินชีวิตและประกอบอาชีพได้อย่างเหมาะสม มีความรู้ความเข้าใจ ความรู้เท่าทันความแตกต่างของสังคมอาเซียนในมิติต่างๆ และสามารถนำพาสังคมไทยให้ก้าวไปอย่างมั่นคงกับพันธมิตรอาเซียน ทั้งนี้เพื่อความมั่นคงของประเทศและของภูมิภาคโดยเฉพาะทางด้านการเมือง ความมั่นคง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ตามคำขวัญของอาเซียนที่เป็นหนึ่งเดียวทั้งในด้านวิสัยทัศน์ อัตลักษณ์ และความเป็นชุมชน