การติดตามและประเมินผลนโยบายการอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อทดลองส่งสัญญาณโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเพื่อติดตามและประเมินผลนโยบายการอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อทดลองส่งสัญญาณโทรทัศน์ภาค พื้นดินในระบบดิจิตอล** ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษา ติดตามและประเมินผลนโยบาย กสทช. ด้านกิจการโทรทัศน์ ในช่วงปีระยะเวลา 3 ปี (พ.ศ. 2562- ปัจจุบัน) เรื่อง “นโยบายการอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อทดลองส่งสัญญาณโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอลเพื่อการศึกษา” และ 2) เพื่อนำเสนอข้อเสนอแนะต่อกสทช. ด้านกิจการโทรทัศน์ กลุ่มตัวอย่าง และผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือ 1) ประชาชนทั่วไป นักเรียน บุคลากรการ ศึกษา โดยสำรวจจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 2,000 คน ด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่ายตามสัดส่วนของประชากรที่ศึกษาแบ่งออกเป็น 5 ภูมิภาคๆ ละ 400 คนคือ ภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคใต้ และกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และ 2) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่เป็นตัวแทนจากกลุ่มผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย ด้วยการประชุมกลุ่มย่อยจำนวน 40 คน เครื่องมือที่ใช้คือ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์กลุ่มย่อย ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย สถิติพรรณนา สถิติเชิงอ้างอิง และการวิเคราะห์เนื้อหา

 ผลการวิจัยพบว่า 1) ความเห็น ความต้องการและความคาดหวังเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์จากคลื่นฯโดยภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมาก  โดยกลุ่มที่พบว่ามีการใช้ประโยชน์มากที่สุดคือ กลุ่มผู้ปกครอง กลุ่มครู กลุ่มบุคลากรการศึกษา และกลุ่มนักเรียนตามลำดับ โดยพบว่าสามารถใช้คลื่นเพื่อประโยชน์ในการเรียนได้จริง สามารถเรียนรู้ต่อได้ด้วยตนเอง ส่วนประเด็นปัญหาที่พบมากที่สุดคือ อุปกรณ์ เครื่องมือ  สัญญาณอินเทอร์เน็ตไม่มีและราคาสูง กล่องรับสัญญาณคลื่น ตามด้วยการไม่ทราบเกี่ยวกับช่องทางการเข้าถึง และการออกแบบ การสร้างสรรค์รายการที่น่าสนใจ  และ 2) ข้อเสนอการขับเคลื่อนต่อเรียงตามลำดับคือ การขับเคลื่อนเชิงนโยบายและแนวทางกำกับดูแล การพัฒนาและออกแบบแพลตฟอร์มระดับชาติเพื่อการศึกษากลางที่ใช้ทรัพยากรร่วมกัน ด้วยการจัดสรรงบประมาณที่ชัดเจนและนำไปสู่การสนับสนุนและพัฒนาอุปกรณ์ เครื่องมือ สัญญาณอินเทอร์เน็ต การพัฒนาเนื้อหา หลักสูตร  การพัฒนาครู และบุคลากรทางการศึกษาที่เกี่ยวข้องทุกระดับ การพัฒนาการออกแบบสร้างสรรค์รายการและวิธีการเรียนการสอนที่เข้าสมัย การสร้าง สรรค์สื่อ การใช้กลไกทางการตลาด และการประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างการรับรู้ให้ทั่วถึงมากขึ้นกับทุกกลุ่มเป้าหมายและประชาชนทุกคนในสังคมไทย ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการสนับสนุนและการส่งเสริมเชิงนโยบายที่ชัดเจนคือพระราชบัญญัติการประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ.2551 ที่มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อการส่งเสริมความรู้ การศึกษา ศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม ฯลฯ