การศึกษาเปรียบเทียบการจัดการศึกษาเพื่อลดความเหลื่อมล้ำ ทางการศึกษาของประเทศไทย เวียดนาม อินโดนีเซีย และนิวซีแลนด์

บทคัดย่อ

ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษายังคงเป็นความท้าทายสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อมิติทางเศรษฐกิจ สังคม และความมั่นคงของประเทศ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบกลยุทธ์และแนวปฏิบัติด้านการจัดการศึกษาเพื่อลดความเหลื่อมล้ำในประเทศไทย เวียดนาม อินโดนีเซีย และนิวซีแลนด์ โดยใช้การวิจัยเชิงเปรียบเทียบและคุณภาพตามกรอบแนวคิดการวิเคราะห์เปรียบเทียบแบบสหวิทยาการของ Bereday ซึ่งประกอบด้วยการวิเคราะห์เอกสาร การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และการเก็บข้อมูลจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทางการศึกษาของทั้งสี่ประเทศ

ผลการศึกษาพบว่า ประเทศไทยมีโครงการต่าง ๆ เช่น นโยบายเรียนฟรี 15 ปี ซึ่งช่วยเพิ่มการเข้าถึงการศึกษา แต่ยังคงมีความเหลื่อมล้ำด้านคุณภาพ โดยเฉพาะระหว่างนักเรียนในเมืองและชนบท ซึ่งสะท้อนจากผลการประเมิน PISA 2022 ขณะที่เวียดนามแสดงให้เห็นถึงความสำเร็จที่โดดเด่นในระบบการศึกษา โดยมีคะแนนสูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศในกลุ่ม OECD ผ่านการจัดสรรทรัพยากรอย่างเท่าเทียม การพัฒนาครูอย่างต่อเนื่อง และระบบการประเมินระดับชาติ อินโดนีเซียประสบความสำเร็จในการเพิ่มการเข้าถึงการศึกษา โดยเฉพาะผ่านโครงการ Program Indonesia Pintar (PIP) แต่ยังคงเผชิญความท้าทายด้านคุณภาพการศึกษา นิวซีแลนด์มีความโดดเด่นในด้านการกระจายอำนาจการจัดการศึกษา การสนับสนุนชุมชนพื้นเมือง เช่น ชาวเมารี (Māori) และชาวหมู่เกาะแปซิฟิก (Pasifika) และผลลัพธ์ด้านการรู้หนังสือที่สูง

สำหรับประเทศไทย ปัญหาสำคัญยังคงอยู่ที่โครงสร้างพื้นฐานที่ไม่เพียงพอ การจัดสรรทรัพยากรที่ไม่เท่าเทียม และคุณภาพครูในพื้นที่ชนบท ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายประกอบด้วยการกระจายอำนาจการจัดการศึกษา การลงทุนในการศึกษาปฐมวัยและการศึกษาสายอาชีพ การพัฒนาครูอย่างต่อเนื่อง และการสร้างระบบข้อมูลที่ครอบคลุมเพื่อติดตามความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา

การศึกษาครั้งนี้เน้นการใช้บทเรียนจากเวียดนาม อินโดนีเซีย และนิวซีแลนด์ เพื่อพัฒนานโยบายที่มีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับบริบทของประเทศไทย ผลการวิจัยนี้มุ่งส่งเสริมการบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนโดยการสร้างความเท่าเทียมในระบบการศึกษาและพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน