การศึกษาผลตอบแทนทางสังคมของโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม อ.กมลาไสย จ.กาฬสินธุ์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลตอบแทนทางสังคมของโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม อ.กมลาไสย จ.กาฬสินธุ์ ประชากรคือ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญหรือผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเกี่ยวกับการศึกษาผลตอบแทนทางสังคม ได้แก่ ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ในสำนักงานจัดรูปที่ดินและจัดระบบน้ำเพื่อเกษตรกรรม จ.กาฬสินธุ์ กรมชลประทาน เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับงานจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมในกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เกษตรกรในพื้นที่จัดรูปที่ดิน และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม อ.กมลาไสย จ. กาฬสินธุ์ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง รวม 10 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ ประเด็นการสนทนากลุ่มเพื่อการวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้เสียการวิเคราะห์ห่วงโซ่ผลลัพธ์ และการกำหนดตัวชี้วัดและแปลงเป็นมูลค่าทางการเงิน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณเกี่ยวกับการปรับมูลค่าผลลัพธ์ที่กิจการไม่ได้ก่อจากตั้วชี้วัด 4 ประเด็น ได้แก่ มูลค่าผลลัพธ์ส่วนเกิน มูลค่าของผลลัพธ์ ที่เกิดจากองค์กรอื่น มูลค่าของผลลัพธ์ทดแทน และมูลค่าการลดลงของประโยชน์ แล้วนำมูลค่ามาคํานวณหามูลค่าปัจจุบัน ด้วยอัตราดอกเบี้ยคิดลดที่ร้อยละ 7 เพื่อนำผลมาวิเคราะห์อัตราส่วนผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน
ผลการศึกษาพบว่า ผู้มีส่วนได้เสียประกอบไปด้วยเกษตรกร สำนักงานจัดรูปที่ดินและจัดระบบน้ำ เพื่อเกษตรกรรม จ.กาฬสินธุ์ หน่วยงานในกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับงานจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ได้แก่ กรมส่งเสริมการเกษตร และกรมการข้าว องค์การบริหารส่วนตำบล และผู้รับเหมาก่อสร้าง ผลการวิเคราะห์ ห่วงโซ่ผลผลัพธ์ พบว่า ปัจจัยนําเข้า ได้แก่ พื้นที่ ต้นทุนการผลิต งบประมาณ วัสดุอุปกรณ์ บุคลากร แรงงาน เวลา องค์ความรู้ กิจกรรม ได้แก่ การผลิตทางการเกษตร การดำเนินการก่อสร้างโครงการ การดำเนินการตามภารกิจของหน่วยงาน ผลผลิต ได้แก่ การลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต แปลงที่ดินที่ได้รับการจัดรูปแปลงใหม่ โครงการที่ดำเนินการเสร็จ ความสำเร็จในงานของบุคคล ค่าแรงงาน ผลลัพธ์ ได้แก่ กำไรสุทธิเพิ่มขึ้น มูลค่าที่ดินเพิ่มขึ้น โอกาสได้รับงบประมาณเพิ่มขึ้น ลดค่าใช้จ่ายการบูรณาการงาน คุณภาพชีวิตดีขึ้น ผลการวิเคราะห์อัตราส่วนผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน พบว่า มีจํานวน 16.06 เท่า หมายความว่า การลงทุนทุก 1 บาท สามารถสร้างประโยชน์ทางสังคม 16.06 บาท
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมธนารักษ์. (2566). ระบบเผยแพร่ราคาประเมินทรัพย์สิน. สืบค้นจาก https://assessprice.treasury.go.th/.
พระราชบัญญัติจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2558. (2558, 2 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 132 ตอนที่ 14 ก. หน้า 1-21. สืบค้นจากhttps://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2558/A/014/1.PDF.
พลสราญ สราญรมย์, ศิรส ทองเชื้อ และวรรธนัย อ้นสำราญ. (2566). การจัดระบบการเกษตรทางเลือกและกลไกการมีส่วนร่วมที่เหมาะสมในเขตจัดรูปที่ดิน อ.กมลาไสย จ.กาฬสินธุ์. วารสารวิชาการสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร, 1(7), 78-90.
ศิรส ทองเชื้อ. (2561). การวางแผนและประเมินโครงการ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม.
ศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2566). โครงการ ติดตามประเมินผลด้านเศรษฐกิจทางการเกษตรในเขตพื้นที่ชลประทาน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุชาติ เอกไพฑูรย์. (2554). การศึกษาการประเมินผลด้วยเครื่องมือวัดผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน (Social Return on Investment: SROI) ต่อการประกอบการทางสังคม : กรณีศึกษาธนาคารปูจังหวัดชุมพร. วารสารบริหารธุรกิจ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 131(34), 61-79.
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.(2566). นาเปียกสลับแห้ง หนทางแห่งอนาคต ลดผลกระทบโลกร้อน. สืบค้นจาก https://tdri.or.th/2023/08/alternative-wetting-and-drying-rice/.
สฤณี อาชวานันทกุล และภัทราพร แย้มละออ. (2560). คู่มือการประเมินผลลัพธ์ทางสังคมและผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
สำนักงานจัดรูปที่ดินและจัดระบบน้ำเพื่อเกษตรกรรมที่ 13. (2566). แผนโครงการก่อสร้างงานจัดรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม อ.กมลาไสย จ.กาฬสินธุ์. กาฬสินธุ์: สำนักงานจัดรูปที่ดินและจัดระบบน้ำเพื่อเกษตรกรรมที่ 13.
Massie, J.L. and Douglas, J. (1998). Managing: A Contemporary Introduction. Englewood Cliff, New Jersey: Prentice Hall Inc.
Olsen, S. and Nicholls, J. (2005). A framework for approached to SROI analysis. Berkeley: University of California.