การวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนจากการปลูกข้าวของชาวนา ตำบลโพงาม อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท

บทคัดย่อ

       การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนจากการปลูกข้าว ตำบลโพงาม อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท คำนวณขนาดของกลุ่มตัวอย่างจากสูตรของคอแครน (Cochran)  จำนวน 138 ครัวเรือน โดยเก็บข้อมูลการเพาะปลูกระหว่างเดือนมีนาคม–ธันวาคม 2566 เครื่องมือที่ใช้ในการทำวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตข้าวนาปีของชาวนา ปีการผลิต 2564/2565 สถิติที่ใช้อธิบายลักษณะข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย และค่าร้อยละ

       ผลการศึกษาพบว่า ชาวนามีผลผลิตข้าวนาปีเฉลี่ย 816.11 กิโลกรัม/ไร่ โดยมีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 5,387.93 บาท/ไร่ ประกอบด้วยต้นทุนค่าแรงงานการผลิต 4,571.81 บาท/ไร่ หรือ ร้อยละ 84.85 ประกอบด้วย ค่าแรงงานในการเตรียมพื้นที่ 1,582.72 บาท/ไร่ (ร้อยละ 29.38) ค่าแรงงานในการกำจัดวัชพืช/ศัตรูพืช/โรค/สัตว์ศัตรูพืช 1,010.73 บาท/ไร่ (ร้อยละ 18.76) และค่าใส่ปุ๋ย 692.89 บาท/ไร่ (ร้อยละ 12.86) และต้นทุนปัจจัยการผลิต 816.11 บาท/ไร่ หรือ ร้อยละ 15.15 เช่น เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ยเคมี สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช เป็นต้น ชาวนามีรายได้เท่ากับ 6,163.37 บาท/ไร่ มีกำไรทั้งหมดเฉลี่ย 775.44 บาท/ไร่ ซึ่งการกระจายผลผลิตในพื้นที่ศึกษา พบว่า การผลิตข้าวของชาวนานั้น จะถูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ เก็บไว้บริโภคเฉลี่ย 151.36 กิโลกรัม/ไร่ เก็บไว้ทำพันธุ์เฉลี่ย 13.23 กิโลกรัม/ไร่ และจำหน่ายสู่ตลาดเฉลี่ย 771.00 กิโลกรัม/ไร่ ชาวนามีการจำหน่ายผลผลิตให้กับโรงสีมากที่สุด