การสร้างเครือข่ายบนพื้นทางสังคมสู่การพัฒนาทางด้านจิตใจและปัญญาในจังหวัดลำปาง
Networking on Social Space to Mental and Wisdom Development
บทคัดย่อ
การวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนาพื้นที่และกิจกรรมทางสังคมเพื่อการพัฒนาจิตใจและปัญญา 2) เพื่อพัฒนาระบบสร้างสรรค์ที่เอื้ออำนวยต่อการพัฒนาจิตใจและปัญญา 3) เพื่อสร้างเครือข่ายบนพื้นที่ทางสังคมสู่การพัฒนาทางด้านจิตใจและปัญญา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือจากการศึกษาเอกสาร การสนทนากลุ่มย่อย การมีส่วนร่วมและปฏิบัติการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพจากการศึกษาเอกสาร การประชุมกลุ่มย่อยและปฏิบัติการ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญจากสนทนากลุ่ม 18 คน และกลุ่มเป้าหมายเชิงปฏิบัติการจำนวน 36 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและกระบวนการสร้างเครือข่ายบนพื้นที่ทางสังคมเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
- การพัฒนาพื้นที่และกิจกรรมทางสังคมเพื่อการพัฒนาจิตใจและปัญญามีกระบวนการทำงาน ดังนี้ 1) การได้ความรู้หลักสูตรการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ เข้าใจสภาพจิตใจของผู้อื่น 2) การเชื่อมโยงโครงการวัด บ้าน ประชารัฐสร้างสุข ตามนโยบายคณะสงฆ์ 3) การพัฒนาพื้นที่ด้วยทุนทางภูมิวัฒนธรรมในพื้นที่สร้างสรรค์ และ 4) การจัดตั้งศูนย์พัฒนาจิตใจและปัญญาประจำจังหวัด เพื่อรองรับและให้บริการแก่ผู้ที่ประสบความทุกข์ในการดำเนินชีวิต
- การพัฒนาระบบกลไกเพื่อรับบริการจากศูนย์พัฒนาจิตใจและปัญญามีรูปแบบ 3 อย่าง ได้แก่ 1) การเข้ารับบริการในพื้นที่สำหรับกิจกรรมและหลักคำสอนที่ 2) ระบบกลไกการรับบริการผ่านสถานีวิทยุ เพื่อให้แง่คิด คำชี้แนะ หลักความเชื่อและจารีตประเพณีต่างๆ และ 3) ระบบกลไกการรับบริการผ่านธรรมะในสวนที่ขับเคลื่อนร่วมกับหน่วยงานภาครัฐ เอกชนและท้องถิ่นในจังหวัดลำปาง
3. การสร้างเครือข่ายบนพื้นที่ทางสังคมสู่การพัฒนาทางด้านจิตใจและปัญญาแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ ดังนี้ 1) การสร้างเครือข่ายด้วยกิจกรรมในพื้นที่ เพื่อทำกิจกรรมการขับเคลื่อนศูนย์ 2) การสร้างเครือข่ายตามพลังแห่ง บวร. ร่วมกับคณะสงฆ์ หน่วยงานภาครัฐ เอกชนและทุกภาคส่วน เพื่อให้เกิดเป็นชุมชนคุณธรรม พึ่งพาอาศัยกันและกัน 3) การสร้างเครือข่ายด้วยระบบกลไกที่มีผลต่อการขับเคลื่อนศูนย์พัฒนาจิตใจและปัญญา เช่น กลไกด้านการส่งเสริมความรู้ กลไกด้านการให้บริการและกลไกด้านเครือข่ายทางสังคมที่สามารถช่วยบรรเทาทุกข์หรือแก้ปัญหาแก่ผู้ที่เข้ามาขอรับบริการในพื้นที่
References
กนกวรรณ คชสีห์ และเอกรินทร์ อนุกุลยุทธธน. (2562). มิติการใช้พื้นที่สาธารณะและบทบาทความเป็นชุมชนดั้งเดิมในเมืองเชียงใหม่. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่, ปีที่ 20 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน2562, หน้า6 - 18.
กิตติ เชาวนะ และคัทลียา จิรประเสริฐกุล.(2560). ข้อสังเกตจากการศึกษาเรื่องปรากฏการณ์ของพื้นที่สาธารณะในหมู่บ้านคีรีวง จังหวัดนครศรีธรรมราช. ฉบับภาษาไทย มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, ปีที่ 10 ฉบับที่ 3 ประจำเดือนกันยายน – ธันวาคม2560, หน้า 1701 – 1719.
จิรัฐฏ์ ปรัชญาแก้วไสล. (2563). แนวทางการพัฒนาพื้นที่ว่างใต้ทางด่วนเพื่อประโยชน์สาธารณะ กรณีศึกษา: ทางด่วนฉลองรัช (บริเวณบึงพระราม 9). วารสารสาระศาสตร์, ปีที่ 3 ฉบับที่ 4 ประจำเดือนกันยายน – ธันวาคม 2563, หน้า 949 - 964.
ชลวิทย์ เจียรจิตต์ และคณะ. (2565). นวัตกรรมทางสังคมกับแนวทางการพัฒนาเครือข่าย สัมมาชีพชุมชนอย่างยั่งยืน. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, ปีที่ 11 ฉบับที่ 2 ประจำเดือนมีนาคม – เมษายน 2565, หน้า 1 – 14.
ชวิตรา ตันติมาลา. (2560). พื้นที่สาธารณะและการผลิตพื้นที่: ความหมายใหม่ของความสัมพันธ์ทางสังคม.วารสารบรรณศาสตร์ มศว, ปีที่ 10 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน 2560, หน้า 92 - 103.
พระมนตรี ปญฺญาทีโป. (2526). การพัฒนาปัญญา: ทำไมต้องมีการพัฒนาปัญญา. วารสารวิชาการ สถาบันพัฒนาพระวิทยากร, ปีที่ 2 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน 2526, หน้า 1 – 14.
พระศรีรัตนวิมล. (2563). การให้คำปรึกษาเยาวชนตามหลักภาวนา. Journal of Roi Kaensarn Academi, ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 ประจำเดือนกรกฎาคม – ธันวาคม2563, หน้า 183 – 195.
พฤฒภควัต เพ็งตะโก. (2561). การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมกับกิจกรรมนันทนาการ เพื่อพัฒนาจิตใจของวัยรุ่นในสังคมไทย. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, ปีที่ 14 ฉบับที่ 2 ประจำเดือนพฤษภาคม – สิงหาคม2561, หน้า 186 – 201.
พสุ วุฒินันท์ และนาฏนภางค์ โพธิ์ไพจิตร์. (2564). แนวทางการให้คำปรึกษาตามทฤษฎีพฤติกรรมนิยม. วารสารพุทธจิตวิทยา, ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน2564, หน้า 10 – 18.
เมธี พิริยการนนท์ และนพดล ตั้งสกุล. (2564). ปริทัศน์บทความ: เรื่องพื้นที่สาธารณะ พื้นที่ทางวัฒนธรรม และพื้นที่สาธารณะทางวัฒนธรรม. วารสารหน้าจั่ว ว่าด้วยประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรมสถาปัตยกรรมไทย, ปีที่ 18 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน2564, หน้า 134 - 158.
ลลิลทิพย์ รุ่งเรือง. (2555). ที่ว่าง ที่สร้างให้เกิดความยั่งยืนทางสังคม : กรณีศึกษาความสัมพันธ์ของพื้นที่ว่าง และการปฏิบัติการทางสังคมของพื้นที่เมืองเก่าลำพูน. วารสารวิชาการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ปีที่ 11 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมิถุนายน – พฤศจิกายน 2555, หน้า 14 - 32.
วัฒนพล อยู่สวัสดิ์ พงศ์ตะวัน นันทศิริ และวิบูลพร วุฒิคุณ. (2564). แนวทางการออกแบบเพื่อส่งเสริมศักยภาพของพื้นที่สาธารณะย่านเมืองเก่าเชียงราย. วารสารวิชาการ คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, ปีที่ 14 ฉบับที่ 1 ประจำเดือนมกราคม – มิถุนายน2564, หน้า 65 - 76.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารวิชาการแสงอีสาน Saeng-Isan Academic Journal ISSN:3027-6152(Print), ISSN:3027-6160(Online)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เชียนบทความโดยตรง ซึ่งวารสารไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง นอกจากนั้น ผู้เขียนทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์เผยแพร่นั้น จะต้องไม่เป็นบทความที่กำลังอยู่ในการพิจารณาเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่นหรือเคยตีพิมพ์เผยแพร่มาแล้ว หากมีการใช้ภาพ ข้อความหรือตารางของผู้เขียนหรือผู้นิพนธ์ท่านอื่น ผู้เขียนจะต้องอ้างแหล่งที่มาหรือเจ้าของลิขสิทธ์
Publication Ethic:
The detail published in Saeng Isan Journal is opinion and responsibility of the authors, and it is not relevant with the jouranl. Besides, the authors must certify that the original manuscript is not in the process to publish in other journals or used to publish in other journals. If the authors use paragraphs, pictures or tables from others, the athours must refer to the original sources.
Article Consideration:
Each article will be published by a panel three journalists with expertise in relevant fields, and get the editorial approval before publishing. The review is in the form of The article's double blind.
To comply with copyright law. The author must sign the copy of the article submission form to the journal. In addition, the author must confirm that the original article submitted to the journal is only one publication in Saeng Isan Journal. If the images or tables of other authors appearing in other publications are used, the author must ask permission of the copyright owner before publishing.
