ศึกษาปัจจัยความสำเร็จการปฏิบัติธรรมของศูนย์ปฏิบัติธรรม ตาณัง เลณัง เฉลิมราช

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ (1) เพื่อศึกษาหลักการและวิธีการปฏิบัติธรรม ของศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง   เฉลิมราช 60 ปี (2) เพื่อศึกษารูปแบบการสอนของพระวิปัสสนาจารย์ ของศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง เฉลิมราช 60 ปี และ (3) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งให้เกิดผลสำเร็จของการปฏิบัติธรรม ของศูนย์ปฏิบัติธรรม ตาณัง เลณัง เฉลิมราช 60 ปี งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยมีการวิจัยเอกสารและเก็บข้อมูลภาคสนาม 2 ประเภทคือ การสัมภาษณ์ และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม

ผลการวิจัยพบว่า การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 คือ หลักการปฏิบัติกรรมฐานของพระพุทธศาสนา ซึ่งศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง เฉลิมราช 60 ปี มีหลักการและวิธีการปฏิบัติ โดยใช้สติกำหนดรู้อย่างต่อเนื่องในปัจจุบันขณะของสภาวธรรมทางกาย เวทนา จิต ธรรม ตามความเป็นจริง มีรูปแบบการสอนของพระวิปัสสนาจารย์ โดยยึดคำสอนในพระไตรปิฎก   เป็นหลัก และปฏิบัติในแนวทางการกำหนดพองหนอ – ยุบหนอ เริ่มจากการกำหนดเดินจงกรมสลับกับการนั่งสมาธิ และกำหนดอิริยาบถย่อยตลอดเวลา ตั้งแต่ตื่นจนถึงหลับ โดยพระวิปัสสนาจารย์    จะเป็นผู้พิจารณาเพิ่มลำดับขั้น ในการปฏิบัติเป็นรายบุคคลในช่วงสอบอารมณ์ ในการพัฒนาสติและปัญญา สามารถเห็นสภาวธรรมต่างๆ ตามความเป็นจริงได้ละเอียดชัดเจนยิ่งขึ้น เกิดปัญญาเห็นพระไตรลักษณ์ และปัจจัยสนับสนุนที่ส่งผลให้เกิดความเจริญก้าวหน้าในการปฏิบัติ พบว่าด้านสถานที่อันมีความเป็นสัปปายะเหมาะแก่การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน และมีพระวิปัสสนาจารย์ที่มีความรู้ความชำนาญในการปฏิบัติ ได้ให้คำแนะนำอบรม เป็นปัจจัยองค์ประกอบสำคัญของความสำเร็จ ในการปฏิบัติวิปัสสนาตามแนวแห่งสติปัฏฐาน 4