แนวทางการส่งเสริมสุขภาวะทางสังคมตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนผู้สูงอายุ เทศบาลตำบลเกาะคา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง

ผู้แต่ง

  • วารุมาตร์ แก้วคะปวง หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง
  • สมจันทร์ ศรีปรัชยานนท์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง
  • จีรศักดิ์ ปันลำ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง

คำสำคัญ:

การส่งเสริมสุขภาวะ, สุขภาวะเชิงพุทธ, โรงเรียนผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาหลักสุขภาวะทางพุทธธรรมในโรงเรียนผู้สูงอายุ เทศบาลตำบลเกาะคา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง 2) เสนอแนวทางการส่งเสริมสุขภาวะทางสังคมตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนผู้สูงอายุ เทศบาลตำบลเกาะคา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือ ได้แก่ การศึกษาข้อมูลเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึกจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 24 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์ข้อมูลแบบสร้างข้อสรุป

ผลการวิจัย พบว่า หลักสุขภาวะทางสังคมตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนผู้สูงอายุ ได้แก่ 1) ทาน การให้เพื่อเกิดความสุขทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม อารมณ์และปัญญา ได้แก่ อามิสทาน การให้เบี้ยยังชีพและการช่วยเหลือด้าน
ต่าง ๆ ธรรมทาน การเพาะบ่มจิตใจให้เกิดคุณธรรม จริยธรรมอันดีงาม อภัยทาน การสร้างจิตใจให้ปราศจากการขุ่นมั่ว ความโกรธเคือง 2) ปิยวาจา การพูดอ่อนหวาน คำสุภาพไพเราะ น่าฟัง ชี้แจง แนะนำในสิ่งที่เป็นประโยชน์ มีเหตุผล
3) อัตถจริยา การบำเพ็ญประโยชน์แก่ตนเองและผู้อื่น 4) สมานัตตตา การวางตนสม่ำเสมอในการเรียนรู้

แนวทางการส่งเสริมสุขภาวะทางสังคมตามหลักพุทธธรรมในโรงเรียนผู้สูงอายุ ได้แก่ 1) การมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุ 2) การนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน 3) การสรรหาวิทยากรที่หลากหลาย 4) การส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรม 5) ความต่อเนื่อง 6) การสนับสนุนงบประมาณ เพื่อให้ผู้สูงอายุได้แสดงถึงพลังความสามัคคี ศักยภาพอันล้ำค่า และจิตอาสาในการพัฒนาชุมชนแบบมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์และพัฒนาชุมชน

References

เฉลิมเขตร์ ไชยกาล. (2563, 28 ตุลาคม). สัมภาษณ์โดย วารุมาตร์ แก้วคะปวง [การบันทึกเสียง]. ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้ทรงคุณวุฒิบ้านแสนตอ ตำบลเกาะคา, ลำปาง.

นันทนา สารแสง. (2561). คุณภาพชีวิตและพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลทุ่งข้าวพวง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่).

บริบูรณ์ พรพิบูลย์. (2536). คุณลักษณะผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตร.

พระครูวิรัติธรรมโชติ, สมบูรณ์ บุญฤทธิ์, และ พีระพล สงสาป. (2562). โรงเรียนผู้สูงอายุ: การจัดการระบบสุขภาวะและสวัสดิการผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุในภาคใต้. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(3), 1339-1362.

พระธนวันต์ กิตฺติวณฺโณ (หวังนอก) และ พระครูศรีรัตนากร. (2561). การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในบริบทพุทธธรรมของโรงเรียนผู้สูงอายุในจังหวัดเชียงใหม่. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 4(2), 245-252.

พระมหากีรติ วรกิตติ. (2563, 1 พฤศจิกายน). สัมภาษณ์โดย วารุมาตร์ แก้วคะปวง [การบันทึกเสียง]. รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง ตำบลศาลา อำเภอเกาะคา, ลำปาง.

พระมหาสุทิตย์ อาภากโร และคณะ. (2558). การสร้างและพัฒนาตัวชี้วัดความสุขของประชาชนตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา (รายงานผลการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เพ็ญภัค รัตนคำฟู. (2563, 24 ตุลาคม). สัมภาษณ์โดย วารุมาตร์ แก้วคะปวง [การบันทึกเสียง]. นายกเทศมนตรีตำบลเกาะคา, จังหวัดลำปาง.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2560). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2559. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม.

แม่ชีสุภาพ รักประสูติ. (2560). การศึกษาแนวทางการสร้างความสุขของผู้สูงอายุตามวิถีพุทธ. มจร การพัฒนาสังคม, 2(1), 73-85.

สราวุฒย์ วิจิตรปัญญา, พระครูประโชติพัชรพงศ์, พระมหาธวัชชัย ธมฺมรํสี, และ นรุณ กุลผาย. (2561). การพัฒนารูปแบบและกระบวนการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุ ตามแนวพระพุทธศาสนา (รายงานผลการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อุเทน ลาพิงค์. (2561). การพัฒนาสุขภาวะทางสังคมของผู้สูงอายุ โดยใช้หลักสังคหวัตถุ 4 ในภาคเหนือ. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 18(2), 233-243.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-06-30