บทบาทของพระครูสุนทรอรรถการ (ครูบาดร) ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
คำสำคัญ:
การเผยแผ่, บทบาท, พระครูสุนทรอรรถการ (ครูบาดร), พระพุทธศาสนาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติ แนวคิดและหลักการในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระครูสุนทรอรรถการ 2) ศึกษาบทบาทในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระครูสุนทรอรรถการ 3) วิเคราะห์บทบาทในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระครูสุนทรอรรถการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกจากบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
ผลการวิจัยพบว่า
- พระครูสุนทรอรรถการเป็นพระนักพัฒนาที่มุ่งเผยแผ่ธรรมะผ่านการปฏิบัติ การศึกษา และการพัฒนาชุมชน โดยยึดหลัก “ไปที่ไหนให้พัฒนาที่นั่น” และ “จะทำก็ต้องลุย ไม่ต้องคุยให้เสียเวลา” ท่านสืบทอดแนวปฏิบัติของครูบาอภิชัยขาวปีและนำไปใช้จริง ส่งผลให้วัดและชุมชนรอบข้างพัฒนาครอบคลุมทั้งด้านการศึกษา การเผยแผ่ธรรมะ และโครงสร้างพื้นฐาน ทำให้พระพุทธศาสนาเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้าน
- บทบาทของท่านในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ครอบคลุม 6 ด้าน ได้แก่ การปกครอง การเผยแผ่ธรรมะ ศาสนศึกษา การศึกษาสงเคราะห์ การสาธารณสงเคราะห์ และการพัฒนาสาธารณูปโภค โดยเน้นการศึกษา การเทศนา และกิจกรรมศาสนาเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน
- บทบาทแต่ละด้านมีความเชื่อมโยงและเกื้อหนุนกัน โดยการเผยแผ่ศาสนาและการศึกษามีผลโดยตรงต่อความมั่นคงของพระพุทธศาสนา ขณะที่การปกครองและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานช่วยสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเผยแผ่ธรรมะ ส่งผลให้ชุมชนมีศรัทธาเพิ่มขึ้นและพุทธศาสนาได้รับการสืบทอดอย่างมั่นคง ผลงานทั้งหมดของท่านสะท้อนถึงความสมดุลในการทำงานทั้งด้านศาสนาและสังคมอย่างกลมกลืน
เอกสารอ้างอิง
กาญจนพงศ์ สุวรรณ และพระวัฒนา อตฺถกาโม. (2567). วิเคราะห์บทบาทการเผยแผ่ธรรมของครูบาเจ้าศรีวิชัย. วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 7(1), 116–125. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jcr/article/view/269407
นิชรา ทองเย็น. (2562). การบริหารจัดการวัดในแหล่งท่องเที่ยว กรณีศึกษา: วัดพนัญเชิงวรวิหาร วัดใหญ่ชัยมงคล และวัดท่าการ้อง [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.
พระครูพุฒิธรรมสุนทร (โสดา ทาปัน). (2555). บทบาทของพระครูพัฒนกิจจานุรักษ์ (ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา) ในการสงเคราะห์ชุมชน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
พระครูสถิตพนมวัน (เอียดแก้ว), พระครูบวรชัยวัฒน์, พระเมธีวชิราภิรัต, โสภณ ขำทัพ, และสุจิตรา ทิพย์บุรี. (2567). บทบาทการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสังฆาธิการในจังหวัดกระบี่. วารสารสมาคมนักวิจัย, 29(1), 28-42. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jar/article/view/269304
พระครูสังฆรักษ์ณัฏฐ์ฐิภัทร ณฏฺฐกาโร (ปานสมบัติ). (2563). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระเทพปริยัติ(สอาด ขนฺติโก) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระครูสิริปริยัตยานุศาสก์, พระปลัดสถิต โพธิญาโณ, และพิรภานุวัฒณ์ ชื่นวงค์. (2565). บทบาทและการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระพุทธิญาณมุนี (ประเสริฐ ปญฺญาวชิโร). วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 13(2), https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/253277
พระครูสุวิมลสีลากร (สุรินทร์ สุวณโณ/เตจ๊ะสา). (2566). บทบาทการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของครูบาอภิชัยขาวปี. วารสารศาสตร์แห่งพุทธ, 2(2), 1-13.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลธรรม. โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระบาน ธมฺมเสรีสตฺถา. (2558). ศึกษาบทบาทการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระครูปัญญาวุฒิสุนทร (คุน ปญฺญาวุฑฺโฒ). วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์, 2(1), 175-182. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/Vanam_434/article/view/247638
พระใบฎีกาสุพจน์ ตปสีโล. (2552). การศึกษาวิธีการเผยแพร่แนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงของพระสงฆ์ในจังหวัดอุบลราชธานี ยโสธรและนครพนม. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
พระปลัดสามารถ ธมฺมธาโร (ชีวะพฤกษ์). (2549). บทบาทการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ปัญญา อินฺทปญฺโญ) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาฉัตรชัย มูลสาร. (2564). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาโดยพระสงฆ์ผ่านวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะ. สถาบันวิจัยญาณสังวรมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระมหาทวี โพธิเมธี. (2567). การพัฒนาสาธารณูปการของวัดเชิงกลยุทธ์. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 13(1), 403-410. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/260007
พระสมชาติ อินฺทปญฺโญ (ธรรมอมรศิริ), อุเทน ลาพิงค์, และพระสุมุห์ธนโชติ จิรธมฺโม. (2566). บทบาทการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในพื้นที่สูงของศิษย์ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา จังหวัดตาก. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 14(1), 107-123. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JBS/article/view/263712
สามเณรธีทัต แจ้ใจ. (2560). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาของครูบาอภิชัยขาวปี. วารสารปณิธาน, 13(2), 315-349. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/panidhana/article/view/151755
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 มมร ล้านนาวิชาการ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความ ถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์
บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสาร มมร วิชาการล้านนาถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ