การวิเคราะห์ศฤงคารรสที่ปรากฏในบทละครเรื่องอิเหนา พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งมายเพื่อวิเคราะห์ศฤงคารรสที่ปรากฏในบทละครเรื่องอิเหนาพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  โดยศึกษาวิเคราะห์บทละครเรื่องอิเหนา ฉบับพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และมีกรอบในการวิเคราะห์ศฤงคารรสคือ ความรักต่อบุคคล ความรักต่อสถาบัน และความรักต่อสิ่งอื่น ๆ

ผลการวิจัยพบว่าในบทละครเรื่องนี้ปรากฏศฤงคารรสจำนวน 415 คำประพันธ์  โดยพบความรักต่อบุคคลมากที่สุด 376 คำประพันธ์ รองลงมาคือความรักต่อสถาบัน 31 คำประพันธ์ และความรักต่อสิ่งอื่น ๆ 8 คำประพันธ์        ความรักต่อบุคคล พบความรักแบบคู่รัก 268 คำประพันธ์  ความรักต่อลูก 52 คำประพันธ์  ความรักต่อญาติพี่น้อง 41 คำประพันธ์  รักเพื่อน 10 คำประพันธ์ และรักบุพการี 5 คำประพันธ์    ความรักต่อสถาบัน พบ รักสถาบันกษัตริย์ 22 คำประพันธ์  รักประชาชน 5 คำประพันธ์ และรักชาติ 4 คำประพันธ์  ความรักต่อสิ่งอื่น ๆ พบความรักในสิ่งที่เป็นนามธรรม 7 คำประพันธ์ รักสิ่งของ 1 คำประพันธ์