ศึกษาวิเคราะห์การดำรงสมณะเพศของพระจักขุบาลเถระ

บทคัดย่อ

การศึกษาวิเคราะห์การดำรงสมณะเพศของพระจักขุบาลเถระมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาหลักการดำรงสมณะเพศในพระพุทธศาสนา  2) เพื่อศึกษาชีวประวัติและการดำรงสมณะเพศในพระพุทธศาสนาของพระจักขุบาลเถระ  3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์การดำรงสมณะเพศของพระจักขุบาลเถระ          

ผลการวิจัยพบว่า  1) หลักการดำรงสมณะเพศในพระพุทธศาสนาประกอบด้วย หลักคันถธุระ หลักวิปัสสนาธุระและหลักปาริสุทธิศีลสี่  2) พระจักขุบาลเถระเป็นพระภิกษุรูปหนึ่งในพระพุทธศาสนาที่ยึดถือการปฏิบัติอย่างเคร่งครัดมีความเพียรเป็นเลิศ ปฏิบัติธรรมอย่างอุกฤษฏ์จนดวงตาทั้งสองข้างแตกพร้อมกับกิเลส ท่านได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ ประเภทสุกขวิปัสสกะ ท่านกลายเป็นผู้ทุพพลภาพ ดำเนินชีวิตด้วยความอดทน พึ่งตนเอง ไม่เป็นภาระของคนอื่น ดำเนินชีวิตตามปกติ ทำความเพียรอย่างสม่ำเสมอ บำเพ็ญประโยชน์ทั้งต่อตนเองและคนอื่น หลังจากท่านได้บรรลุธรรมแล้ว ท่านประพฤติตนเป็นปกติ และประพฤติตนในบทบาทของพระอรหันต์โดยการแสดงธรรมแก่ประชาชนและภิกษุบริวาร 3) คุณลักษณะภายในที่โดดเด่นของท่าน คือ เป็นบุคคลประเภทพุทธิจริต ได้ยึดหลักการดำรงสมณะเพศอยู่ 4 ประการ คือ (1) หลักคันถธุระ คือ ธุระฝ่ายการเรียนคัมภีร์หรือพระไตรปิฎก (2) หลักวิปัสสนาธุระ คือ ธุระฝ่ายการเจริญวิปัสสนา (3) หลักความไม่ประมาท (4) หลักปาริสุทธิศีล 4 ท่าน ได้ดำรงเพศสมณะตามหลักทั้ง 4 ประการนี้ด้วยความเพียรพยายาม ไม่ย่อท้อต่อปัญหาอุปสรรคที่จรเข้ามา จนท้ายสุดท่านได้บรรลุเป้าหมายสูงสุดความเป็นสมณะในพระพุทธศาสนา คือ พระนิพพาน