การพัฒนาศักยภาพชุมชน เพื่อสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจให้กับชุมชน โดยการสร้างอาชีพเสริมในพื้นที่บ้านเพนียด ตำบลเพนียด อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา บริบทเชิงพื้นที่ในการดำเนินงานและการพัฒนาเศรษฐกิจของชุมชนตำบลเพนียด อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี และเสนอแนวทางการดำเนินการพัฒนาศักยภาพของชุมชน เพื่อสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจให้กับชุมชนด้วยการสร้างอาชีพเสริม การวิจัยนี้ใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ศึกษาจากพื้นที่เป้าหมายคือ ตำบลเพนียด อำเภอโคกสำโรง จังหวัดลพบุรี จากตัวแทนผู้นำชุมชนและประชาชนที่เข้าร่วมโครงการ จำนวน 60 ครัวเรือน เก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึก นำมาวิเคราะห์ข้อมูลสรุปอุปนัยและวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) บริบทเชิงพื้นที่ชุมชนเพนียดมีฐานทุนที่เหมาะสมในเชิงบูรณาการ ทั้งในด้านทรัพยากร และชุมชนเปิดรับต่อการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกัน ความร่วมมือจากผู้นำท้องถิ่นและประชาชนในพื้นที่ในการพัฒนาชุมชน แสดงให้เห็นถึงความพร้อมต่อการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน 2) แนวทางและการดำเนินการเพื่อพัฒนาศักยภาพทางเศรษฐกิจให้กับชุมชนด้วยการสร้างอาชีพเสริมจากการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่นในพื้นที่ รวมทั้งความรู้ในการบริหารจัดการด้านต่าง ๆ ทั้งด้านการผลิต การบรรจุภัณฑ์ และการบริหารจัดการกลุ่มเพื่อเตรียมความพร้อมให้กับประชาชนในท้องถิ่นด้วยการดำเนินการจดทะเบียนจัดตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนด้วยตนเองในอนาคต ข้อเสนอแนะสำหรับแนวทางการสร้างอาชีพเสริมเพื่อพัฒนาจัดตั้งเป็นกลุ่มอาชีพในชุมชนดังนี้ คือ 1) การเสริมสร้างองค์ความรู้และฝึกทักษะต่าง ๆ ให้แก่ผู้นำและสมาชิกในกลุ่ม 2) การสร้างความร่วมมือจากภายในชุมชนและภายนอกชุมชนแบบไตรภาคี ทั้งองค์กรชุมชน องค์กรภาครัฐ และองค์กรภาคีสนับสนุน