พื้นที่มิติทับซ้อนของความศรัทธาทางพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พงษ์พิษณุ เทวา
กนกวรรณ์ นิธิรัฐพัฒน์
สุชาติ สุขนา

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการสร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์เรื่อง พื้นที่มิติทับซ้อนของความศรัทธาทางพระพุทธศาสนา อันเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชนคนไทย ความศรัทธาในเรื่องของพระพุทธศาสนานั้น หยั่งรากลึกลงในจิตใจ ผ่านความเชื่อ ความศรัทธา ในรูปแบบของรูปเคารพ พิธีกรรม  งานบุญประเพณี ที่สืบทอดเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน และเพื่อสร้างสรรค์ผลงานศิลปะภาพพิมพ์ แสดงออกผ่านรูปทรงสัญลักษณ์ของพระ ดอกไม้ และรูปร่างที่ออกแบบเพื่อใช้เป็นสัญลักษณ์จากเนื้อหาที่ศึกษา โดยใช้วัสดุและกลวิธีกระบวนการพิมพ์ช่องฉลุ เทคนิคภาพพิมพ์ตระแกรงไหม เลือกใช้สีสกรีนที่มีคุณสมบัติโปร่งแสงหรือทึบแสงรวมทั้งการใช้สีอะครีลิคมาใช้ร่วมกับสีสกรีน เนื้อสีที่ผ่านตะแกรงไหมแสดงถึงมิติทับซ้อน ของพลังศรัทธา มีวิธีการดำเนินการสร้างสรรค์โดยการรวบรวมข้อมูลภาคสนามจากสภาพแวดล้อมจากงานบุญประเพณี ได้แก่ พระพุทธรูป ดอกไม้ ลวดลายต่างๆ ถูกบันทึกด้วยการถ่ายภาพเพื่อเป็นข้อมูลประกอบการสร้างสรรค์ ข้อมูลจากเอกสารเกี่ยวกับการอธิบายมิติทางความเชื่อที่เป็นรากฐานที่มาของศาสนสถานทางพุทธศาสนาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน สร้างความปิติ ความศรัทธา เกิดเป็นความบันดาลใจ และได้รับอิทธิพลจากผลงานศิลปกรรมของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุรสิทธิ์ เสาว์คง การสร้างบรรยากาศของความสงบจากรูปทรงที่เกี่ยวข้อกับความเชื่อ ศรัทธา ต่อพระพุทธศาสนา ผ่านผลงานจิตรกรรม พงศ์ศิริ คิดดี การใช้สีที่สะท้อนถึงเอกลักษณ์ไทยในความละเอียดอ่อน ในรูปแบบเชิงสัญลักษณ์เกี่ยวกับวัฒนธรรมผ่านกระบวนการพิมพ์ช่องฉลุ เทคนิคตระแกรงไหม และสมรรถ สุวรรณพงษ์ มีความประสานสัมพันธ์บรรยากาศของสีและลวดลายประดับของสถาปัตยกรรมไทย ผ่านผลงานจิตรกรรม นำสู่การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหาความชัดเจนของแนวเรื่อง สร้างรูปทรงสัญลักษณ์ สร้างสรรค์โดยใช้ทัศนธาตุของ จุด เส้น และเลือกใช้ สีเลื่อมพรายปฏิกิริยาการสั่นสะเทือนของสีที่มีผลต่อสายตา การแสดงน้ำหนักอ่อนแก่ของคู่สีเช่น สีร้อน สีเย็น สีคู่ตรงข้าม  สลับสี ที่มีค่าสีใกล้เคียงกัน เกิดพื้นผิวจากความหนาของสีที่ทับซ้อนกัน ด้วยวัสดุกลวิธีทางศิลปะภาพพิมพ์เทคนิคตระแกรงไหม และอาศัยหลักการทางทัศนศิลป์ เพื่อตอบสนองแนวความคิด เป็นผลงานที่มีลักษณะเฉพาะตน จำนวน 11 ชิ้น


          ผลการสร้างสรรค์ พบว่า การสร้างมิติทับซ้อนที่มีเรื่องราวความเชื่อความศรัทธาที่มีต่อพระพุทธศาสนา การแสดงออกผ่านรูปทรง รูปเคารพบูชา โดยใช้เทคนิคตระแกรงไหม อาศัยหลักการทับซ้อนของสี สร้างให้เกิดมิติของสี น้ำหนักของสี ความอ่อนแก่ ความเลื่อมพรายของสีแสดงถึง ความรู้สึกถึงพลังของความศรัทธาตรงตามแนวความคิดหรือเจตนาของผู้สร้างสรรค์ ผลจากการสร้างสรรค์ดังกล่าวก่อให้เกิดข้อค้นพบใหม่ที่มีลักษณะเฉพาะตน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เทวา พ., นิธิรัฐพัฒน์ ก., & สุขนา ส. (2019). พื้นที่มิติทับซ้อนของความศรัทธาทางพระพุทธศาสนา. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 9(2), 24–34. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/AJMBU/article/view/244684
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ธวัชชานนท์ ตาไธสง. (2552). หลักการศิลปะ (วาดศิลป์). กรุงเทพมหานคร : มิตรสัมพันธ์กราฟฟิค.
พงศ์ศิริ คิดดี. (2553). การสร้างสรรค์ศิลปะ. สืบค้นเมื่อ 8 เมษายน 2562. จาก www.thaiartmart.com

พิสิฏฐ์ บุญไชย. (2549). การวิจัยทางวัฒนธรรม. มหาสารคาม : สถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน.
สำนักงานราชบัณฑิตยสถาน. (2536). ศรัทธา. จดหมายข่าวราชบัณฑิตยสถาน. 3(28). สืบค้นเมื่อ 8 เมษายน 2562. จาก http://www.royin.go.th/?knowledges=ศรัทธา

สมรรถ สุวรรณพงษ์. (2553). การสร้างสรรค์ศิลปะ. สืบค้นเมื่อ 8 เมษายน 2562 จาก www.thaiartmart.com

ศรีศักดิ์ วัลลิโภดม. (2560). พุทธศาสนา และความเชื่อในสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร : พิมพ์ลักษณ์.

สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. (2532). สู่โฉมหน้าใหม่ของวัฒนธรรมกับการพัฒนา. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊พ.

สุรสิทธิ์ เสาว์คง. (2553). การสร้างสรรค์ศิลปะ. สืบค้นเมื่อ 8 เมษายน 2562. จาก www.thaiartmart.com