โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2

Main Article Content

สุดารัตน์ โสสุด
อุรสา พรหมทา
จำเนียร พลหาญ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา 2) ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา 3) สร้างโปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา และ 4) ศึกษาผลการใช้โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2 การวิจัยแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มเป้าหมาย คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์และแบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ขององค์ประกอบและตัวชี้วัด ระยะที่ 2 ศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน จำนวน 263 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ .79 ระยะที่ 3 สร้างโปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 คน เพื่อร่างโปรแกรม และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน เพื่อยืนยันโปรแกรม เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์และแบบประเมินความเหมาะสม ความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของโปรแกรม และ ระยะที่ 4 ศึกษาผลการใช้โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มเป้าหมาย คือ นักเรียนระดับประถมศึกษา จำนวน  33 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบประเมินผลการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียน และแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และความต้องการจำเป็น


ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบและตัวชี้วัดทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา  มี 4 องค์ประกอบ 57 ตัวชี้วัด ได้แก่ 1) การคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจและการแก้ปัญหา มี 10 ตัวชี้วัด 2) การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น มี 14 ตัวชี้วัด 3) การตระหนักรู้และเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น มี 22 ตัวชี้วัด และ 4) การจัดการกับอารมณ์และความเครียด มี 11 ตัวชี้วัด โดยมีสรุปผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด 2. สภาพปัจจุบันโดยรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก และสภาพที่พึงประสงค์โดยรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด ความต้องการจำเป็นเรียงลำดับสูงสุดไปถึงต่ำสุด ดังนี้ 1) การตระหนักรู้และเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น 2) การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น 3) การจัดการกับอารมณ์และความเครียด และ 4) การคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจและการแก้ปัญหา 3. โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา ประกอบด้วย 5 ส่วน ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) เนื้อหา 4) กระบวนการพัฒนา และ 5) การวัดและประเมินผล มีผลการยืนยันด้านความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 4. ผลการใช้โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษาหลังการใช้โปรแกรมมีผลต่างโดยรวมเพิ่มขึ้น และมีผลการประเมินผลความพึงพอใจต่อโปรแกรมอยู่ในระดับ  มากที่สุด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
โสสุด ส., พรหมทา อ., & พลหาญ จ. (2024). โปรแกรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 13(2), 34–46. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/AJMBU/article/view/277820
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

มัญชลี เปี่ยมดี. (2563). การพัฒนาโปรแกรมการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนของครูเพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิตของนักเรียนในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ยอดอนงค์ จอมหงส์พิพัฒน์. (2553). การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาครูผู้นาการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาวะผู้นำทางการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

รัฐศาสตร์ พาณิชย์พงศภัค. (2559). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างสมรรถนะการบริหารหลักสูตร และการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนประถมศึกษาเอกชน. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2. (2564). แผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2561-2564. ยโสธร : กลุ่มนโยบายและแผน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษายโสธร เขต 2.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2559). คู่มือบริหารจัดการเวลาเรียน “ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้” ปีการศึกษา 2559. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). การพัฒนาทักษะชีวิตในระบบการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด. (2561). การป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร : อรุณการพิมพ์.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2558). การวิจัยประเมินความต้องการจําเป็น. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Gazda, G. M.; Childers, W. C.; & Brooks, D. K. (1987). Foundations of Counseling and Human Services. New York : McGraw-Hill.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement. 30(3). 607–610.

Maxwel, R. (1981). Life After School : A Social Skills Curriculum. New York : Pregamon International Library.