ฟ้อนบวงสรวง : ศรัทธาคติ นาฏกรรมประดิษฐ์ และการสร้างพลังอำนาจเบา

บทคัดย่อ

การวิจัย ฟ้อนบวงสรวง : ศรัทธาคติ นาฏกรรมประดิษฐ์ และการสร้างพลังอำนาจเบา มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการคติความเชื่อและการสร้างพลังอำนาจเบาในการฟ้อนบวงสรวง 2) เพื่อศึกษารูปแบบของนาฏกรรมประดิษฐ์ในการฟ้อนบวงสรวง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยวิธีการศึกษาจากเอกสารและเก็บข้อมูลภาคสนามโดยการสังเกตและสัมภาษณ์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสังเกต และแบบสัมภาษณ์ จากกลุ่มผู้รู้ จำนวน 3 คน กลุ่มผู้ปฏิบัติ จำนวน 20 คน และกลุ่มบุคคลทั่วไป 20 คน แล้วนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า ฟ้อนบวงสรวงเป็นนาฏกรรมประดิษฐ์ที่ถูกประกอบสร้างขึ้นเพื่อนำมาใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารโดยการใช้ร่างกาย สีหน้าและคำพูด น้ำเสียงที่ผ่านการปริวัตร การประพันธ์ให้เกิดวรรณศิลป์ที่เกิดสุนทรียะในการรับฟัง เพื่อแสดงความคิด ความรู้สึก และความต้องการของผู้แสดงที่สวมบทบาทในพื้นที่นั้น ๆ ที่กำหนดรูปแบบของการแสดง ทั้งแบบสามัญจนไปถึงวิจิตรเนื้อหา มีทั้งสมจริง และจินตนาการขึ้นมีสาระสำคัญ ฟ้อนบวงสรวงได้ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารระหว่างบุคคล สิ่งศักดิ์สิทธิ์ และสังคม โดยการสื่อสารตามความเชื่อและพิธีกรรมนั้น ๆ ฟ้อนบวงสรวงมีประวัติศาสตร์ยาวนานเป็นรากฐานที่เป็นทุนทางวัฒนธรรมกลายเป็น Soft Power อันเป็นที่ที่รู้จักและได้รับการชื่นชมจากคนทั่วโลก เมื่อผนวกกับพลังและศักยภาพอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ของไทย ที่ประกอบด้วยศิลปินไทยที่มีความสามารถ ทีมงานบุคลากรเบื้องหลังที่มีทักษะและเชี่ยวชาญ และการสนับสนุนของภาครัฐ จะเป็นการสร้างโอกาสและผลักดันอุตสาหกรรมสร้างสรรค์นำรายได้เข้าประเทศและขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย ฟ้อนบวงสรวงยังเป็นการสร้างพลังอำนาจเบาที่ขับเคลื่อนให้เกิดการแพร่กระจายวัฒนธรรมให้เกิดเป็นการทำซ้ำและสร้างวัฒนธรรมให้เกิดเป็นประเพณีในทั่วทุกบริบทพื้นที่ของชุมชน และยังสามารถสร้างแรงจูงใจให้ประชาชนหลายกลุ่มที่มีความแตกต่างกันทั้งเชื้อชาติ อาชีพ และสถานะทางสังคมให้มาแสดงออกถึงความศรัทธา โดยมี “นาฏกรรม” เป็นพลังในการขับเคลื่อน ต้องการของตนเอง