อำนาจแห่ง ‘อัตลักษณ์’ ตุลาการ

บทคัดย่อ

    บทความชิ้นนี้เป็นการศึกษาเพื่อตอบปัญหาว่า อะไรคืออัตลักษณ์ตุลาการไทย และอัตลักษณ์ตุลาการนั้นสัมพันธ์กับลักษณะการใช้อำนาจของตุลาการไทยอย่างไร โดยใช้วิธีการตีความจากหนังสืออนุสรณ์และหนังสืองานศพของผู้พิพากษาเป็นหลัก ว่าลักษณะใดของตุลาการได้รับการตอกย้ำอย่างต่อเนื่อง ผู้เขียนพบว่าอัตลักษณ์ตุลาการมีอยู่สี่ลักษณะที่สำคัญ อันเป็นอัตลักษณ์ร่วม ได้แก่ การเป็นคนดี หมายถึงการเป็นคนดีตามขนบพุทธศาสนา การเป็นผู้ดี ตามแบบสุภาพบุรุษที่เพียบพร้อมทั้งจิตใจและรูปลักษณ์ การเป็นผู้รู้ หมายถึงการเป็นผู้ผ่านการทบสอบความรู้กฎหมายมาเหนือชั้นกว่านักกฎหมายอื่นๆ และการเป็นผู้จงรักภักดี ในที่นี้คือ ต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลฯ ในรัชกาลที่ ๙ เป็นหลัก มิได้แสดงต่อพระมหากษัตริย์ในเชิงสถาบันแต่อย่างใด นอกจากนี้ อัตลักษณ์ตุลาการทั้งสี่ประการยังมีความสำคัญต่อการพิจารณาพิพากษาคดีอันเป็นหน้าที่โดยปกติของผู้พิพากษา เพราะการพิพากษาคดีจำเป็นต้องอาศัยการตีความกฎหมายและข้อเท็จจริง ซึ่งผู้พิพากษาจำเป็นต้องใช้อิทธิพลทางกฎหมาย หรืออำนาจทางวัฒนธรรมกฎหมายไทย ประกอบไปกับการใช้กฎหมายเพื่อให้เกิดการยอมรับด้วย ดังนั้น การแสดงออกและตอกย้ำซึ่งอัตลักษณ์ตุลาการทั้งสี่ประการให้ปรากฏชัดในสังคมจึงเป็นหน้าที่ทางการเมืองในการปฏิบัติหน้าที่ตามปกติของตุลาการด้วย

This paper is a study to answer the question; “What the identity of the Thai judges is?” and “How such identity relate to the using of Thai’s judges power is?”. To identify the identity of the Thai judges, this study mainly tries to interpret the cremation volume of the judges and look for some characters which reproduced from time to time. According to the paper, I found the identity of Thai Judges has four components. The first is Thai judges have to be a “Goodman” which refer to Thai Buddhism traditions. The second, Thai judges need to be polite and kind as a “Gentlemen”. The third characteristic of Thai judges is their achievement in Law school called “Legal Sophist” and the last one, I found that Thai judges have to be a “Royalist” not for the monarchy as the institution but for the King Rama 9 of King Bhumibol Adulyadej as a person. In addition, all components of Thai judges’ identity are important factor in judicial trial because the judges have to interpret the law and the fact in the cases. In the process of interpretation, the judges need to use their “legal influence” or “cultural power in Thai law” to reach the social legitimacy. By these reasons, the duty of Thai judges to display and reproduce their identity has political function in their everyday working life.