THE ADAPTATION TO A BUREAUCRATIC SYSTEM AND THE OCCURRENCE OF A NEW GENERATION IN ISAN BEFORE THE REVOLUTIONARY 1932

Authors

  • Prawit Saisanguanwong คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

Keywords:

Isan, Teacher, Bureaucratic system, Civil consciousness, New Social Power

Abstract

This article aims to study the adaptation of the traditional local power groups in Isan to a bureaucratic system before the revolutionary 1932 and how it resulted in the emergence of a new generation in Isan as well as important ideas of a new generation who was a new social power in Isan.

The findings from the study indicates that under the rule of Siam’s absolute monarchy, “bureaucratic system” was the key of state mobilization. The circumstance attracted part of people in Isan to become “bureaucrats”. The traditional local power groups utilized their influences to pave the way into the administration. Most of these people were high-ranking bureaucrats in the administration. While a new generation of bureaucrats who only relied on their education to pave the way to the bureaucratic system was in medium and low positions. The new generation was concerned about the importance of education and, thus, confident in their capacity. Moreover, with civil consciousness installed by the state, they viewed themselves and people in their communities as part of the absolute monarchy state who were entitled to receive good welfare from the state. These people became a new social power who started to raise questions about circumstances of their local areas and to present problems and plans for the development of Isan to wider audience.

References

“เรื่องตั้งและย้ายตำแหน่งข้าราชการหัวเมืองมณฑลอุบลราชธานี.” 14 กรกฎาคม ร.ศ. 113-26 มกราคม ร.ศ. 115. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 5 กระทรวงมหาดไทย. ร.5 ม. 2. 3/19. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องราชวงษ์เหล็กเข้าทำการในกองอำเภอ.” 13-15 มกราคม ร.ศ. 118. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 5 กระทรวงมหาดไทย. ร.5ม. 1/17. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องตั้งและย้ายตำแหน่งข้าราชการหัวเมืองมณฑลอุดร.” 12 กรกฎาคม ร.ศ. 114-14 พฤษภาคม ร.ศ. 119. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 5 กระทรวงมหาดไทย. ร.5 ม. 2. 3/30. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องรายงานมณฑลอุดร.” 7 สิงหาคม ร.ศ. 120-7 กรกฎาคม ร.ศ. 129. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 5 กระทรวงมหาดไทย. ร.5 ม. 59/41. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องโรงเรียนและการเล่าเรียนมณฑลอิสาณ.” 23 ตุลาคม 2453-3 ตุลาคม 2456. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 6 กระทรวงศึกษาธิการ. ร.6 ศ. 4/22. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องรายงานราชการมณฑลอุดร (ลาวพวน).” 5 พฤศจิกายน 2453- 31 ตุลาคม 2461. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 6 กระทรวงมหาดไทย. ร.6 ม. 28/1. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องจังหวัดมหาสารคาม.” 19 พฤษภาคม-27 ตุลาคม 2471. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ข่าวในหนังสือพิมพ์. ร.7 ม. 26. 5ก/19. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องสภาพการณ์แห่งภาคอิสาณ.” 2-13 เมษายน 2472. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ข่าวในหนังสือพิมพ์. ร.7 ม. 26. 4/78. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องจังหวัดร้อยเอ็ด.” 5 มิถุนายน 2471-30 กันยายน 2472. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ข่าวในหนังสือพิมพ์. ร.7 ม. 26ก/28. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องจังหวัดขอนแก่น.” 9 มิถุนายน 2471-15 กันยายน 2472. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ข่าวในหนังสือพิมพ์. ร.7 ม. 26. 5ก/30. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

จังหวัดอุบลราชธานี.” 21 มิถุนายน 2471-8 กรกฎาคม 2472. เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ข่าวในหนังสือพิมพ์. ร.7 ม.26 5ก/38. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

“เรื่องโรงงานชูชาติ มณฑลอุบลราชธานี.” 18 เมษายน 2466-เมษายน 2469. เอกสารส่วนพระองค์สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. สบ. 2.28/3. หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.

ชูศักดิ์ ภัทรกุลวณิชย์. (2558). ความเป็นสมัยใหม่ในวรรณกรรมของคณะสุภาพบุรุษ. สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2562, จาก https://prachatai.com/journal/2015/01/57469

ดารารัตน์ เมตตาริกานนท์. (2546). การเมืองสองฝั่งโขง. กรุงเทพฯ: มติชน.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2560). การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน.

ประนุช ทรัพยสาร. (2550). พัฒนาการของสังคมอีสานในพุทธศตวรรษที่ 24-25. (งานวิจัยสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม).

พิรุฬห์ สวัสดิ์รัมย์. (2530). การปฏิรูปการศึกษาในมณฑลอีสาน พ.ศ. 2442-2475. (วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร).

พีรยา คูวัฒนะสิริ. (2533). แนวคิดและบทบาททางการเมืองของทองอินทร์ ภูริพัฒน์. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

มาลี บุญศิริพันธ์. (2548). เสรีภาพหนังสือพิมพ์ไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เลียง ไชยกาล. (2510). ความรู้เรื่องเมืองไทย (ภาคอีสาน). ใน ประวัติมหาดไทยของหลวงวิวิธสุรการ. พระนคร. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพหลวงวิวิธสุรการ 21 ตุลาคม 2510).

วิสุทธ์ บุษยกุล. (2553). เตียง ศิริขันธ์: วีรชนประชาธิไตย ขุนพลภูพาน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: แม่คำผาง.

วิลาศ โพธิสาร. (2536). รถไฟกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจบริเวณลุ่มน้ำมูลตอนล่าง ระหว่างปี พ.ศ. 2469-2484. (วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต วิชาเอกประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ).

สายชล สัตยานุรักษ์. (2558). โครงการวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่: ประวัติศาสตร์สังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

สุเชาวน์ มีหนองหว้าและกิติรัตน์ สีหบัณฑ์. (2549). นักการเมืองท้องถิ่นจังหวัดอุบลราชธานี. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

อรรถ นันทจักร, บรรณาธิการ. (2533).“ลุงวัฒนา” บันทึกประวัติศาสตร์ประชาชน: จากเสรีไทยถึงพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย. มหาสารคาม: ม.ป.ท.

อ่ำ บุญไทย. (2543). กฤดาการบนที่ราบสูง. กรุงเทพฯ: สมาคมมิตรภาพไทย-ญี่ปุ่น.

Additional Files

Published

25-06-2020

How to Cite

Saisanguanwong, P. (2020). THE ADAPTATION TO A BUREAUCRATIC SYSTEM AND THE OCCURRENCE OF A NEW GENERATION IN ISAN BEFORE THE REVOLUTIONARY 1932. CRMA Journal of Humanities and Social Sciences, 7, 108–125. retrieved from https://so01.tci-thaijo.org/index.php/CRMA_HUSO/article/view/236960