การศึกษาแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาของโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า

บทคัดย่อ

     งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนา และ 2) เพื่อเสนอแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรฯ ให้มีคุณภาพตามมาตรฐานของสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา และสอดคล้องกับความต้องการของหน่วยใช้งานของกองทัพบก ซึ่งใช้แนวคิดการพัฒนาหลักสูตรและใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการเก็บข้อมูลจากแบบสัมภาษณ์ โดยวิธีการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและการสัมภาษณ์เชิงกลุ่ม จากผู้สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า พร้อมทั้งผู้บังคับบัญชาและผู้ใต้บังคับบัญชา ตลอดจนการสัมมนาอาจารย์ผู้รับผิดชอบรายวิชาของหลักสูตร และใช้การวิเคราะห์เนื้อหาในการวิเคราะห์ข้อมูล

     ผลการวิจัยในส่วนของข้อมูลพื้นฐานเพื่อพิจารณาปรับปรุงหลักสูตร พบว่า 1) การปฏิบัติตามกรอบภารกิจของกองทัพบก ปัจจุบันมีบทบาทหน้าที่เปลี่ยนไปตามพลวัตทางสังคม หน่วยใช้มีความต้องการนายทหารสัญญาบัตร (หลัก) ที่มีความรู้และทักษะที่สอดคล้องกับภารกิจ สามารถพัฒนาตนเองตามบริบททางสังคมและค่าครองชีพได้ 2) หลักสูตรฯ ต้องไม่มุ่งเพียงเฉพาะเนื้อหา หากต้องมีกิจกรรมการเรียนรู้ในการประยุกต์ใช้องค์ความรู้ตามสถานการณ์จริง 3) หลักสูตรฯ ต้องมีการปรับเปลี่ยนสาระการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม เน้นการเรียนรู้แบบบูรณาการเพื่อสร้างกระบวนทัศน์การพัฒนา ทั้งนี้ ในส่วนของแนวทางการพัฒนาหลักสูตร พบว่า ควรมีการปรับปรุงตามองค์ประกอบของหลักสูตรทุกด้าน โดยการพิจารณาใช้ผลการวิจัยในส่วนแรกเป็นกรอบในการพัฒนา เพื่อสร้างและฝึกฝนให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ในลักษณะการบูรณาการองค์ความรู้ตามสหวิทยาการที่ทันสมัยเชื่อมโยงกับกระบวนทัศน์ในการพัฒนา การมีคุณธรรม จริยธรรม และภารกิจทางทหารอย่างเป็นรูปธรรม