การศึกษาเปรียบเทียบการสืบสวนสอบสวนตามกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ของประเทศไทยกับประเทศมาเลเซีย

บทคัดย่อ

วิจัยเล่มนี้นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อทำการศึกษาเกี่ยวกับกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาของประเทศไทยเรื่องการสืบสวนสอบสวน เพื่อค้นหาความเหมือนและแตกต่างกันระหว่างกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาไทยและมาเลเซีย เจตนารมณ์เบื้องหลังบทบัญญัติ ตลอดจนการบังคับใช้กฎหมายของทั้ง 2 ประเทศ เนื่องจากการเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ที่มิใช่เป็นเรื่องที่มีผลต่อเรื่องเศรษฐกิจเท่านั้น แต่การเปิด AEC ยังเป็นเสมือนการเปิดเสรีทางการค้า การลงทุน และแรงงาน ซึ่งมีผลทำให้การติดต่อของประชากรในประเทศ AEC นั้นง่ายขึ้น เสมือนการก่อตัวเป็นสังคมใหม่ที่ใหญ่ขึ้นแต่ละประเทศก็ยังมีกฎหมายของแต่ละประเทศที่แบ่งขอบเขตเรื่องที่เกิดการกระทำความผิดไว้ ดังนั้น การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์สองประการดังนี้ ประการแรก ค้นหาและศึกษาเรื่องการสืบสวนสอบสวนโดยมุ่งหวังให้เป็นประโยชน์ต่อประชาชนผู้ที่ต้องมีความเกี่ยวข้องกับการดำเนินคดีอาญาเรื่องการสืบสวนสอบสวนในประเทศมาเลเซีย เพื่อให้เข้าใจหรือปฏิบัติตามบทบัญญัติ เจตนารมณ์เบื้องหลังของกฎหมาย หรือบริบทการบังคับใช้กฎหมายที่แตกต่างกัน ประการที่สอง ทราบถึงสภาพปัญหา ความแตกต่าง และหลักเกณฑ์ในการบังคับใช้กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเรื่องการสืบสวนสอบสวนของประเทศไทยกับกฎหมายของประเทศมาเลเซีย และวิเคราะห์ว่ากฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเรื่องการสืบสวนสอบสวนของประเทศไทยที่ใช้อยู่ในปัจจุบันว่าควรปรับปรุงอย่างไรสอดคล้องกับหลักสากลหรือไม่

            จากการศึกษาพบว่าเจตนารมณ์เบื้องหลังกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาในเรื่องการสืบสวนสอบสวนของประเทศไทย กับประเทศมาเลเซียมีความเหมือนและสอดคล้องกันทั้งหมด เช่น การนำหลักสากลต่างๆ มาบัญญัติในตัวบทกฎหมาย แต่ตัวบทบัญญัติกฎหมายยังมีความแตกต่างกันในรายละเอียด เช่น มาเลเซียมีการกำหนดการดำเนินคดีอาญาไว้ในในกฎหมายอื่นๆ นอกจากกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามีการกำหนดบทบัญญัติที่รัฐสามารถดำเนินกระบวนการทางอาญาได้ทันทีไว้อย่างชัดแจ้ง ในเรื่องการจัดหาทนายความเป็นหน้าที่ของรัฐที่ต้องจัดหาให้อย่างไม่มีเงื่อนไข ไม่มีการถามปากคำผู้เสียหายหญิงในคดีเกี่ยวกับเพศโดยเจ้าหน้าที่ผู้หญิง ส่วนที่กฎหมายมาเลเซียคุ้มครองสิทธิมากกว่าไทยคือ มาเลเซียจะมีการตั้งบุคคลหรือคณะบุคคลเพื่อรักษาสิทธิของเด็กที่เกี่ยวกับคดีอาญา นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบความไม่สอดคล้องกับหลักสากลในรายละเอียด ประเทศละหนึ่งกรณี คือ กฎหมายของประเทศไทยในเรื่องรัฐจะจัดหาทนายความให้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย เฉพาะคดีที่มีอัตราโทษประหารชีวิต หรือคดีที่ผู้ต้องหามีอายุไม่เกิน 18 ปี ในวันที่พนักงานสอบสวนแจ้งข้อหา หรือ คดีที่มีอัตราโทษจำคุกโดยผู้ต้องหาต้องการทนายความเท่านั้น ส่วนของมาเลเซีย คือเรื่องที่ไม่มีการกำหนดบทบัญญัติขั้นตอนการดำเนินงาน เงื่อนไข ข้อจำกัด อย่างรัดกุมในการเก็บพยานหลักฐานทางวิทยาศาสตร์