ความเข้าใจและการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของครูวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในจังหวัดยะลา
คำสำคัญ:
ครูวิทยาศาสตร์ ความเข้าใจธรรมชาติของวิทยาศาสตร์, การจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ โรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามบทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเข้าใจธรรมชาติของวิทยาศาสตร์และการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของครูวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในจังหวัดยะลา โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพแบบพหุกรณีศึกษา กลุ่มที่ศึกษาเป็นครูวิทยาศาสตร์ จำนวน 6 คน ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในจังหวัดยะลาจำนวน 3 โรงเรียน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยวิธีสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย ผลการวิจัยพบว่า
- ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษาทุกคนอธิบายความหมายธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ไม่ถูกต้องและไม่สามารถอธิบายความสำคัญของธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ได้อย่างชัดเจน เช่น เข้าใจว่าธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ทำให้นักเรียนได้เรียนรู้โดยตรงจากสิ่งแวดล้อม และทำให้นักเรียนสามารถระบุกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ เป็นต้น
- ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษามีความเข้าใจธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ในแต่ละคุณลักษณะแตกต่างกัน โดยคุณลักษณะที่ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษาทุกคนมีความเข้าใจถูกต้องได้แก่ 1) วิทยาศาสตร์สามารถอธิบายปรากฏการณ์ต่าง ๆ ทางธรรมชาติ 2) ความรู้วิทยาศาสตร์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ และ 3) ความรู้วิทยาศาสตร์ต้องมีหลักฐานเชิงประจักษ์และตรวจสอบได้ คุณลักษณะที่ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษาส่วนใหญ่มีความเข้าใจถูกต้องบางส่วนประกอบด้วย 1) วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมีความสัมพันธ์กัน 2) วิทยาศาสตร์ตั้งอยู่บนพื้นฐานการสังเกตและการลงความเห็นซึ่งมีความแตกต่างกัน และ 3) สังคมและวัฒนธรรมมีอิทธิพลต่อการทำงานของนักวิทยาศาสตร์ คุณลักษณะที่ครูวิทยาศาสตร์ กลุ่มที่ศึกษาส่วนใหญ่มีทั้งความเข้าใจถูกต้องบางส่วนและเข้าใจคลาดเคลื่อนประกอบด้วย 1) กฎและทฤษฎีแตกต่างกัน และ 2) วิทยาศาสตร์อาศัยจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ ส่วนคุณลักษณะที่ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษาทุกคนมีความเข้าใจคลาดเคลื่อนมีเพียงคุณลักษณะเดียวคือ วิธีทางวิทยาศาสตร์มีหลากหลายวิธีและไม่มีขั้นตอนตายตัว
- ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษาทุกคนจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์แบบไม่ชัดแจ้ง โดยเน้นให้นักเรียนได้ทดลองและลงมือปฏิบัติจริงเท่านั้น ไม่ได้บ่งชี้หรืออภิปรายคุณลักษณะธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องในบทเรียนให้นักเรียนเข้าใจ นอกจากนี้ครูวิทยาศาสตร์กลุ่มที่ศึกษายังขาดความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ในชั้นเรียนวิทยาศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
ขจรศักดิ์ บัวระพันธ์. 2553. “แนวคิดคลาดเคลื่อนของครูวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร์”, วารสารวิทยาลัยการฝึกหัดครู. ฉบับที่ 1(กุมภาพันธ์ 2553). หน้า 129.
ขวัญหญิง ทิพแก้ว และ พงศ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ. 2555. “การสอนและการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์: กรณีศึกษาโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง”,ปาริชาติ. ฉบับที่ 3. หน้า 79.
นาเดีย หะสาเมาะ. 2555. “ทรรศนะ ความเข้าใจ และการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของครูวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม จังหวัดปัตตานี”, วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
พงษ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ. 2552. “สอนวิทยาศาสตร์อย่างที่วิทยาศาสตร์เป็น”, วิทยาศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม-กุมภาพันธ์ 2552). หน้า 84-85.
พฤตพร ลลิตานุรักษ์ และ ชาตรี ฝ่ายคำตา. 2554. “ทรรศนะเกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพในโครงการส่งเสริมการผลิตครูที่มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ (สควค.)”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 5 (กันยายน-ตุลาคม 2554). หน้า 226.
มูหามัดรูยานี บากา. 2555. “การศึกษาปัญหาและ แนวทางแก้ไขการใช้สองหลักสูตร ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตรและมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม – มีนาคม 2555). หน้าที่ 238.
วรรณทิพา รอดแรงค้า. 2552. “ทรรศนะที่มีต่อธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของนิสิตครูวิทยาศาสตร์และอาจารย์พี่เลี้ยง”, เกษตรศาสตร์ (สังคม). ฉบับที่ 113. หน้า 113.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2546. การจัดสาระการเรียนรู้กลุ่มวิทยาศาสตร์หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ. คุรุสภา ลาดพร้าว.
สุทธิดา จำรัส และนฤมล ยุตาคม. 2551. “ความเข้าใจและการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ในเรื่อง โครงสร้างอะตอมของครูวิชาเคมี”, เกษตรศาสตร์(สังคม).ฉบับที่3 (กันยายน-ธันวาคม 2551). หน้า 229-233.
สำนักบริหารยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้. 2557. สภาพสังคม 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้. จากอินเตอร์เน็ต.
http:// www.osmsouth-border.go.th (ค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2558).
อ้อมใจ วงศ์มณฑา และคนอื่น ๆ. 2556. “การพัฒนาศักยภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม – มีนาคม 2556). หน้า 5-6.
Abdul-El-Khalick, F.,BouJaoude, S. 1997. “An exploratory study of the knowledge base for science teaching”, Journal of Research in Science Teaching. 7 (September 1997). p. 673.
Abd-EL-Khalick, F. and Lederman, N. 2000. “Improving science teachers, conceptions of nature of science: a critical review of the literature”, International Journal of Science Education. 7 (June 2000). p. 670.
Akerson, V. and Donnelly, L. 2008. “Relationships among characteristics and preservice elementary teachers, views of nature of science”, Journal of Elementary Science Education. 1 (Winter 2008). p. 51.
American association for the advancement of science. 1993. “Nature of science”. Online.
http://www.project2061.org/ publications/bsl/online/index.php? chapter=1 (Retrieved January 1 2016)
Buaraphan, K. 2011. “Pre-service physics teachers, conceptions of nature of science”, US-China Education Review. 2 (February 2011). p. 146.
Dogan, N. and Abd-El-Khalick, F. 2008. “Turkish grade 10 students, science teachers, conceptions of nature of science: a national study”, Journal of Research in Science Teaching. 10 (December 2008). p. 1102.
Koksal, M. and Samunen, K. 2014. “Advanced science students, understanding on nature of science in Turkey”, Asia Pacific Forum on Science Learning and Teaching. 1 (June 2014). p. 2.
Lederman, N. 1992. “Students, and teachers, conceptions of nature of science:
A review of the research”, Journal of Research in Science Teaching. 4 (April 1992). p. 345.
Lederman, N. and et al. 2002. “View of nature of science questionnaire: toward valid and meaningful assessment of learners, conceptions of nature of science”, Journal of Research in Science Teaching. 6 (August 2002). p. 514-517.
McComas, W. and Olson, J. 1998. “The nature of science in international science education standards documents”, In McComas, W., The nature of science in science education rationales and strategies, p.41 Netherlands. Kluwer Academic.
Mansour, N. 2011. “Science teachers, views of science and religion vs. the Islamic perspective: conflict or compatible?”, Science Education. 2 (March 2011). p. 282.
Matthews, M. 1994. Science teaching: The role of history and philosophy of
science. New York. Routledge.
Palmquist,B. and Finley,F. 1997. “Preservice teachers, view of the nature of science during a postbaccalaureate science teaching program”, Journal of research in science teaching. 6 (August 1997). p. 609.
Sangsa-ard, R., Thathong, K. and Chapoo, S. 2014. “Examining grade 9 students, conceptions of the nature of science”, Procedia- Social and Behavioral Sciences. 116 (2014). p. 382.
Schwartz, R. Lederman, N. and Crawford, B. 2004. “Developing views of nature of science in an authentic context: an explicit to bridging the gap between nature of science and scientific inquiry”, Science Education. 4 (July 2004). p. 637.
Wan, Z., Wong, S. and Zhan, Y. 2013. “When nature of science meets Marxism: aspects of nature of science taught by Chinese science teacher educators to prospective science teachers”, Science & Education. 5 (May 2013). p. 1134.
ขวัญหญิง ทิพแก้ว และ พงศ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ. 2555. “การสอนและการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์: กรณีศึกษาโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง”,ปาริชาติ. ฉบับที่ 3. หน้า 79.
นาเดีย หะสาเมาะ. 2555. “ทรรศนะ ความเข้าใจ และการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของครูวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม จังหวัดปัตตานี”, วิทยานิพนธ์ ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
พงษ์ประพันธ์ พงษ์โสภณ. 2552. “สอนวิทยาศาสตร์อย่างที่วิทยาศาสตร์เป็น”, วิทยาศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม-กุมภาพันธ์ 2552). หน้า 84-85.
พฤตพร ลลิตานุรักษ์ และ ชาตรี ฝ่ายคำตา. 2554. “ทรรศนะเกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพในโครงการส่งเสริมการผลิตครูที่มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ (สควค.)”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 5 (กันยายน-ตุลาคม 2554). หน้า 226.
มูหามัดรูยานี บากา. 2555. “การศึกษาปัญหาและ แนวทางแก้ไขการใช้สองหลักสูตร ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตรและมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม – มีนาคม 2555). หน้าที่ 238.
วรรณทิพา รอดแรงค้า. 2552. “ทรรศนะที่มีต่อธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของนิสิตครูวิทยาศาสตร์และอาจารย์พี่เลี้ยง”, เกษตรศาสตร์ (สังคม). ฉบับที่ 113. หน้า 113.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. 2546. การจัดสาระการเรียนรู้กลุ่มวิทยาศาสตร์หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ. คุรุสภา ลาดพร้าว.
สุทธิดา จำรัส และนฤมล ยุตาคม. 2551. “ความเข้าใจและการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ในเรื่อง โครงสร้างอะตอมของครูวิชาเคมี”, เกษตรศาสตร์(สังคม).ฉบับที่3 (กันยายน-ธันวาคม 2551). หน้า 229-233.
สำนักบริหารยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดชายแดนภาคใต้. 2557. สภาพสังคม 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้. จากอินเตอร์เน็ต.
http:// www.osmsouth-border.go.th (ค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2558).
อ้อมใจ วงศ์มณฑา และคนอื่น ๆ. 2556. “การพัฒนาศักยภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้”, สงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. ฉบับที่ 1 (มกราคม – มีนาคม 2556). หน้า 5-6.
Abdul-El-Khalick, F.,BouJaoude, S. 1997. “An exploratory study of the knowledge base for science teaching”, Journal of Research in Science Teaching. 7 (September 1997). p. 673.
Abd-EL-Khalick, F. and Lederman, N. 2000. “Improving science teachers, conceptions of nature of science: a critical review of the literature”, International Journal of Science Education. 7 (June 2000). p. 670.
Akerson, V. and Donnelly, L. 2008. “Relationships among characteristics and preservice elementary teachers, views of nature of science”, Journal of Elementary Science Education. 1 (Winter 2008). p. 51.
American association for the advancement of science. 1993. “Nature of science”. Online.
http://www.project2061.org/ publications/bsl/online/index.php? chapter=1 (Retrieved January 1 2016)
Buaraphan, K. 2011. “Pre-service physics teachers, conceptions of nature of science”, US-China Education Review. 2 (February 2011). p. 146.
Dogan, N. and Abd-El-Khalick, F. 2008. “Turkish grade 10 students, science teachers, conceptions of nature of science: a national study”, Journal of Research in Science Teaching. 10 (December 2008). p. 1102.
Koksal, M. and Samunen, K. 2014. “Advanced science students, understanding on nature of science in Turkey”, Asia Pacific Forum on Science Learning and Teaching. 1 (June 2014). p. 2.
Lederman, N. 1992. “Students, and teachers, conceptions of nature of science:
A review of the research”, Journal of Research in Science Teaching. 4 (April 1992). p. 345.
Lederman, N. and et al. 2002. “View of nature of science questionnaire: toward valid and meaningful assessment of learners, conceptions of nature of science”, Journal of Research in Science Teaching. 6 (August 2002). p. 514-517.
McComas, W. and Olson, J. 1998. “The nature of science in international science education standards documents”, In McComas, W., The nature of science in science education rationales and strategies, p.41 Netherlands. Kluwer Academic.
Mansour, N. 2011. “Science teachers, views of science and religion vs. the Islamic perspective: conflict or compatible?”, Science Education. 2 (March 2011). p. 282.
Matthews, M. 1994. Science teaching: The role of history and philosophy of
science. New York. Routledge.
Palmquist,B. and Finley,F. 1997. “Preservice teachers, view of the nature of science during a postbaccalaureate science teaching program”, Journal of research in science teaching. 6 (August 1997). p. 609.
Sangsa-ard, R., Thathong, K. and Chapoo, S. 2014. “Examining grade 9 students, conceptions of the nature of science”, Procedia- Social and Behavioral Sciences. 116 (2014). p. 382.
Schwartz, R. Lederman, N. and Crawford, B. 2004. “Developing views of nature of science in an authentic context: an explicit to bridging the gap between nature of science and scientific inquiry”, Science Education. 4 (July 2004). p. 637.
Wan, Z., Wong, S. and Zhan, Y. 2013. “When nature of science meets Marxism: aspects of nature of science taught by Chinese science teacher educators to prospective science teachers”, Science & Education. 5 (May 2013). p. 1134.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2018-02-26
รูปแบบการอ้างอิง
เซฟโฆลาม โ., ขำวงษ์ พ., พฤกษ์ประมูล ช., & ฮายีสาเมาะ อ. (2018). ความเข้าใจและการจัดการเรียนรู้ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของครูวิทยาศาสตร์ในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามในจังหวัดยะลา. วารสาร อัล-ฮิกมะฮฺ, 7(14), 127–140. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HIKMAH/article/view/113055
ฉบับ
ประเภทบทความ
Research Article
