วงจรชีวิตระบบพี่เลี้ยงในวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งหนึ่ง: กรณีศึกษาระยะยาวเชิงคุณภาพ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงลึกการนำระบบพี่เลี้ยงมาใช้ในวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งหนึ่ง ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม และการวิเคราะห์เอกสาร เก็บข้อมูลแบบตัวต่อตัวกับเจ้าของธุรกิจ ผู้จัดการ พี่เลี้ยง น้องเลี้ยง และผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่เกี่ยวข้อง เป็นการลงพื้นที่หลายช่วงเวลา วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการ Template Analysis นำเสนอผลการศึกษาโดยเปรียบเทียบกับวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ที่แบ่งออกเป็น 4 ระยะ เริ่มจากช่วงแนะนำที่องค์การตัดสินใจนำระบบพี่เลี้ยงเข้ามาใช้ผ่านการเตรียมการและวางระบบที่ดี ช่วงเจริญเติบโตที่ระบบพี่เลี้ยงประสบความสำเร็จ พนักงานเต็มใจให้ความร่วมมือ ช่วงอิ่มตัวที่ระบบพี่เลี้ยงมีความมั่นคง และสามารถดำเนินการได้อย่างต่อเนื่อง หลังจากนั้นองค์การเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงหลายด้านทำให้ระบบพี่เลี้ยงเข้าสู่ช่วงถดถอย การอธิบายเป็นวัฏจักรจะช่วยให้ธุรกิจที่สนใจได้มองเห็นภาพ เข้าใจง่าย นำไปประยุกต์ใช้ได้จริงในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมให้เกิดความยั่งยืน และมีมุมมองต่อระบบพี่เลี้ยงที่คล้ายกับหลายสิ่งบนโลกใบนี้ที่มีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1) เนื้อหาทั้งหมดของบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และองค์การ เจ้าของผลงานมีการคิด ค้นคว้า ทบทวนวิเคราะห์ สรุป เรียบเรียงและอ้างอิงข้อมูลโดยผู้แต่งเอง กองบรรณาธิการไม่มีส่วนร่วมรับผิดชอบ
2) บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้ ต้องไม่เคยได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ที่ใดมาก่อน และไม่อยู่ระหว่างการเสนอเพื่อพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น หากตรวจพบว่า มีการตีพิมพ์ซ้ำซ้อน ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งแต่เพียงผู้เดียวในการละเมิดลิขสิทธิ์
3) ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของวารสารห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากทางกองบรรณาธิการวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
กิตติศักดิ์ แก้วบุตรดี และอัจฉรา กิจเดช. (2561). พัฒนาองค์กรด้วยระบบพี่เลี้ยงมืออาชีพ. วารสาร Mahidol R2R e-Journal, 5(1), 1-8.
ชุติมา หวังเบ็ญหมัด และธนัชชา บินดุเหล็ม. (2557). ปัจจัยแห่งความสําเร็จของการประกอบการธุรกิจ ขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ในอําเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา. วารสารวิทยาการจัดการ,1(1).109-123.
ธนาสิทธิ์ เพิ่มเพียร. (2562). การสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับพนักงาน: เครื่องมือการบริหารคนที่องค์กรต้องรู้. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 11(3), 306-315.
นันทพร ดำรงพงศ์. (2561). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการดำเนินธุรกิจของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมเพื่อรองรับเศรษฐกิจยุคดิจิทัลในประเทศไทย. วารสารวิทยาการจัดการสมัยใหม่, 11(1), 239-255.
รุ่งอรุณ กระแสร์สินธุ์, ระพีพรรณ พิริยะกุล และนภาพร ขันธนภา. (2559). ผลการดำเนินงานและสมรรถนะของผู้ประกอบการกับขอบข่ายและศักยภาพองค์การ. วารสารเกษมบัณฑิต, 17(1), 1-21.
ลัดดาวัลย์ เลขมาศ และแพรวพรรณ อินทรเกษม. (2560). แนวทางการพัฒนากลไกตลาดผู้ให้บริการที่ปรึกษาธุรกิจอุตสาหกรรม. วารสารมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 37(4), 169-181.
ลัดดาวัลย์ เลขมาศ และแพรวพรรณ อินทรเกษม. (2562). แนวทางพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการ SMEs. วารสารมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 39(2), 104-122.
ศักดิ์ดา ศิริภัทรโสภณ. (2563). โรคระบาดไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (COVID-19): ผลกระทบต่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมของไทยและกลยุทธ์ในการฟื้นฟูกิจการ. วารสารสมาคมนักวิจัย, 25(2), 10-30.
สมาคมผู้ประกอบการธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมไทย. (2560). SMEs หัวใจที่แท้จริงของเศรษฐกิจไทย. สืบค้นเมื่อ 21 มกราคม 2564, จาก https://www.tasme.or.th/article/822/
สุชน ทิพย์ทิพากร, จิราวรรณ คงคล้าย และเฉลิมชัย กิตติศักดิ์นาวิน. (2560). การบริหารทรัพยากรมนุษย์เพื่อสร้างความสามารถในการแข่งขันของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs). วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์, 11(2), 251-260.
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (สสว). (2563). รายงานสถานการณ์ SME. สืบค้นเมื่อ 29 มกราคม 2564, จาก https://sme.go.th/upload/mod_download /download-20200824164414.pdf
อาชวัน อัศวนิก และปาณิสรา เบี้ยมุกดา (2563). แนวทางแก้ปัญหาในองค์กร SME ในสังคมไทยตามแนวอริยสัจ 4. วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 4(2), 106-123.
Ahmad, S., Siddiqui, K. A., & AboAlsamh, H. M. (2020). Family SMEs’ survival: The role of owner family and corporate social responsibility. Journal of Small Business and Enterprise Development, 27(2), 281-297.
Alagaraja, M. (2013). HRD and HRM perspectives on organizational performance: A review of literature. Human Resource Development Review, 12(2), 117-143.
Antti, F., & Andrea, M. (2014). Bank-SMEs relationships and banks’ risk-adjusted profitability. Journal of Banking and Finance, 41, 67-77.
Bocconcelli, R., Cioppi, M., Fortezza, F., Francioni, B., Pagano, A., Savelli, E., & Splendiani, S. (2018). SMEs and marketing: A systematic literature review. International Journal of Management Reviews, 20(2), 227-254.
Brien, E. O., & Hamburg, I. (2014). Supporting sustainable strategies for SMEs through training, cooperation and mentoring. Higher education studies, 4(2), 61-69.
Brooks, J., & King, N. (2017). Template analysis for business and management students. London: Sage.
Cantele, S. (2018). Human resources management in responsible small businesses: Why, how and for what? International Journal of Human Resources Development and Management, 18(1/2), 112-126.
Creswell, J.W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. London: Sage.
Dao, H. T. T., Mai, N. T., & Kim, N. T. (2016). Accessibility to credit of small medium enterprises in Vietnam. Afro-Asian Journal of Finance and Accounting, 6(3), 241-257.
De Sousa Jabbour, A. B. L., Ndubisi, N. O., & Seles, B. M. R. P. (2020). Sustainable development in Asian manufacturing SMEs: Progress and directions. International Journal of Production Economics, 225, 1-14.
Flyvbjerg, B. (2011). Case study. In N. K., Denzin, Y. S., Lincoln. (Ed.). The Sage handbook of qualitative research (5th ed.) (pp. 301-316). CA: Sage.
Ghosh, R., & Reio Jr, T. G. (2013). Career benefits associated with mentoring for mentors: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 83(1), 106-116.
Heilmann, P., Forsten-Astikainen, R., & Kultalahti, S. (2020). Agile HRM practices of SMEs. Journal of Small Business Management, 58(6), 1291-1306.
Hill, R., & Stewart, J. (2000). Human resource development in small organizations. Journal of european industrial training, 24(2/3/4), 105-117.
Hoque, K., & Bacon, N. (2006). The antecedents of training activity in British small and medium-sized enterprises. Work, employment and society, 20(3), 531-552.
Jeong, S., & Park, S. (2020). Mentoring in the human resource development context. The Wiley international handbook of mentoring: Paradigms, practices, programs, and possibilities, 45-63.
Jones, J. (2017). How can mentoring support women in a male-dominated workplace? A case study of the UK police force. Palgrave Communications, 3(1), 1-11.
Jordan, J., Lowe, J., & Taylor, P. (1998). Strategy and financial policy in UK small firms. Journal of Business Finance & Accounting, 25(1-2), 1-27.
Lawless, A., Panya, F., O’Brien, S., & Kok, S. (2019). Talk-about talent: Underlying philosophies on talent in Thai SMEs. Human Resource Development International, 22(5), 553-572.
Marsick, V. J. & Watkins, K. (2015). Informal and incidental learning in the workplace (Routledge Revivals). London: Routledge.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed). London: Sage.
Moeuf, A., Pellerin, R., Lamouri, S., Tamaya-Giraldo, S., & Barbaray, R. (2018). The industrial management of SMEs in the era of Industry 4.0. International Journal of Production Research, 56(3), 1-19.
Noe, R. A., Hollenbeck, J. R., Gerhart, B., & Wright, P. M. (2017). Human resource management: Gaining a competitive advantage. NY.: McGraw-Hill.
Nolan, C. T., & Garavan, T. N. (2016). Human resource development in SMEs: A systematic review of the literature. International Journal of Management Reviews, 18(1), 85-107.
Panya, F. (2019). Mentoring practices in a Top-performing Company: Implications for SMEs. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 7(8), 134-152.
Petrovic, J., Saridakis, G., & Johnstone, S. (2018). An integrative approach to HRM–firm performance relationship: A missing link to corporate governance. Corporate Governance: The International Journal of Business in Society. 18 (2), 331-352
Phoemphian, T., Sakulkoo, S., & Tubsree, C. (2015). Cross case analysis of talent management in Thai SMEs: Multiple case studies approach. HRD Journal, 6(1), 79-94.
Saunders, M. N., Gray, D. E. & Goregaokar, H. (2014). SME innovation and learning: The role of networks and crisis events. European Journal of Training and Development, 38(1/2), 136-149.
Schoenherr, T., Griffith, D. A., & Chandra, A. (2014). Intangible capital, knowledge and new product development competence in supply chains: Process, interaction and contingency effects among SMEs. International journal of production research, 52(16), 4916-4929.
Short, H. J., & Gray, D. E. (2018). HRD in SMEs: A research agenda whose time has come. Human Resource Development Quarterly, 29(1), 7-13.
Syazali, M., Putra, F., Rinaldi, A., Utami, L., Widayanti, Umam, R., & Jermsittiparsert, K. (2019). Partial correlation analysis using multiple linear regression: Impact on business environment of digital marketing interest in the era of industrial revolution 4.0. Management Science Letters, 9(11), 1875-1886.
Tam, S., & Gray, D. E. (2016). Organisational learning and the organisational life cycle: The differential aspects of an integrated relationship in SMEs. European Journal of Training and Development, 40(1), 2-20.
Uen, J. F., Chang, H.-C., Mcconville, D., & Tsai, S.-C. (2018). Supervisory mentoring and newcomer innovation performance in the hospitality industry. International Journal of Hospitality Management, 73, 93-101.
Williams, D. A. (2014). Resources and failure of SMEs: Another look. Journal of Developmental Entrepreneurship, 19(01), 1-15.
Yan, X. (2018). Research on the human resource management in small and medium enterprises. Advances in Economics, Business and Management Research, 70, 280-283.
Yin, R. K. (2014). Case study research: design and methods (5th ed.). Los Angeles: Sage.
Zubair, S., Kabir, R., & Huang, X. (2020). Does the financial crisis change the effect of financing on investment? Evidence from private SMEs. Journal of Business Research, 110, 456-463.
แปลงเอกสารอ้างอิงภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ (Translated Thai References)
Kaewbooddee, K., & Kitdesh, A. (2018). Phatthana ongko̜n duai rabop philiang (mưʻachip) [Organization development by mentoring system (Professional mentor)]. Mahidol R2R e-Journal, 5(1), 1-8.
Wangbenmad, C., & Bindulem, T. (2014). Patchai hæng khwam kho̜ng kanprako̜p kan thurakit khanat klang læ khanat yo̜m (SMEs) nai hatyai changwat song khla [The key success factors for small and medium enterprises in Muang Hadyai, Songkha province]. Journal of Management Sciences, 1(1).109-123.
Phoemphian, T. (2019). Kansang prasopkan thi di hai kap phanakngan: Khrưangmư kanbo̜rihan khonthi ongko̜n to̜ng ru [Employee experience: People management tool]. Panyapiwat Journal, 11(3), 306-315.
Dhamrongphong, N. (2018). Patchai thi song phon to̜ khwamsamat nai kandamnoen thurakit kho̜ng phuprako̜pkan wisahakit khanat klang læ khanat yo̜m phưa ro̜ng rap setthakit yuk dichithan nai prathet Thai [Factors affecting business capacity of the SMEs entrepreneur for digital economy in Thailand]. Journal of Modern Management Science, 11(1), 239-255.
Khasasin, R., Piriyakul, R., & Khantanapha, N. (2016). Phonlaka rada nœn ngan læ samatthana kho̜ng phuprako̜pkan kap kho̜pkhai læ sakkayaphap ʻongkan [Firm performance and entrepreneurial competency, competitive scope and firm capability]. Kasem Bundit Journal, 17(1), 1-21.
Lekmat, L., & Intaragasam, P. (2017). Næothang kanphatthana konkai talat phu hai bo̜rikan thiprưksa thurakit utsahakam [The Market Mechanisms Development for Consultancy Service Provider]. University of the Thai Chamber of Commerce Journal Humanities and Social Sciences, 37(4), 169-181.
Lekmat, L., & Intaragasam, P. (2019). Næothang phatthana sakkayaphap phuprako̜pkan SMEs [Potential development guidelines of SMEs]. University of the Thai Chamber of Commerce Journal Humanities and Social Sciences, 39(2), 104-122.
Siriphattrasophon, S. (2020). Rok rabat wairat khorona sai phan mai (COVID - sipkao): phonkrathop to̜ wisahakitkhanat klang læ khanat yo̜m kho̜ng Thai læ konlayut nai kan fưnfu kitchakan [The COVID-19 Pandemic: Impacts on Thai Small and Mediums Enterprises and Strategies for Revival]. Journal of the Association of Researchers, 25(2), 10-30.
TA SME. (2018). SMEs huachai thithæ ching kho̜ng setthakit Thai [The real heart of Thai economy]. Retrieved 21 January 2021, from https://www.tasme.or.th /article/822/
Tiptipakorn, S., Kongklay, J., & Kittisakwin, C. (2017). Kanbo̜rihan sapphayako̜n manut phưa sang khwamsamat nai kan khængkhan kho̜ng wisahakit khanat klang læ khanat yo̜m (SMEs) [Human resource management to create competitiveness of small and medium enterprises (SMEs)]. Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University, 11(2), 251-260.
The Office of Small and Medium Enterprises Promotion (OSMEP). (2020). Raingan sathanakan SME [SMEs annual report]. Retrieved 29 January 2021, from http://www.sme.go.th/upload/mod_download/download-20190909103733.pdf
Assavanig, A., and Beamukda, P. (2020). Næothang kæ panha nai ongko̜n SME nai sangkhom Thai tam næo ariyasat si [The Problem-Solving Way of Thai SME by Four Noble Truths]. Journal of MCU Buddhist Review, 4(2), 106-123.
