ระบบฐานข้อมูลสนับสนุนการตัดสินใจการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรโดยชุมชนมีส่วนร่วม ชุมชนทับน้ำ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาบริบทชุมชนเกี่ยวกับพื้นที่กักเก็บน้ำเพื่อการเกษตรและปริมาณการใช้น้ำเพื่อการเกษตรของชุมชนทับน้ำในหนึ่งรอบการผลิต 2) พัฒนาระบบฐานข้อมูลเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรของชุมชนทับน้ำโดยชุมชนมีส่วนร่วม 3) ประเมินประสิทธิภาพระบบฐานข้อมูลเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรของชุมชนทับน้ำโดยผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย 1) เกษตรกรผู้ปลูกข้าวจำนวน 30 คน และผู้ปลูกมันเทศจำนวน 30 คน โดยการสุ่มแบบเจาะจง เพื่อศึกษาปริมาณการใช้น้ำเพื่อการเกษตรในชุมชนทับน้ำ 2) ผู้มีบทบาทในการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรในชุมชนทับน้ำ จำนวน 10 ท่าน โดยการสุ่มแบบเจาะจง เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรแบบดั้งเดิมของชุมชนทับน้ำ ผลวิจัยพบว่า 1) ชุมชนทับน้ำมีเกษตรกรปลูกข้าวนาปรังจำนวน 2,939 ไร่ และปลูกมันเทศจำนวน 1,200 ไร่ โดยมีพื้นที่กักเก็บน้ำเพื่อการเกษตรจากคลองทับน้ำจำนวน 5 ฝาย ซึ่งครอบคลุมพื้นที่การเกษตรของชุมชน สามารถกักเก็บน้ำแบบเต็มปริมาตรได้ทั้งสิ้น 495,000 ลูกบาศก์เมตร เกษตรกรในชุมชนทับน้ำใช้น้ำเพื่อทำนาปรัง 3,291,680 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ต่อรอบการผลิต และใช้น้ำเพื่อการปลูกมันเทศ 374,400 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ต่อรอบการผลิต รวมใช้น้ำเพื่อการเกษตรทั้งสิ้น 3,666,080 ลูกบาศก์เมตรต่อรอบการผลิตข้าวและมันเทศ 2) ระบบฐานข้อมูลเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจการจัดการน้ำเพื่อการเกษตรโดยชุมชนมีส่วนร่วมถูกพัฒนาขึ้นตามกระบวนการวงจรพัฒนาระบบโดยชุมชนมีส่วนร่วม เป็นฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์และทำงานในลักษณะเว็บแอพลิเคชั่น โดยใช้ภาษา PHP, CSS, Java Script ในการพัฒนา และใช้งานโครงข่ายประสาทเทียม ในการพยากรณ์ปริมาณการใช้น้ำเพื่อการเกษตรของชุมชนและพยากรณ์ปริมาณน้ำท่าในลำน้ำเจ้าพระยาล่วงหน้า 60 วัน ประสิทธิภาพการพยากรณ์ปริมาณน้ำท่าในลำน้ำเจ้าพระยา โดยวิธีค่ารากที่สองของค่าความคลาดเคลื่อนกำลังสองเฉลี่ย เท่ากับ 0.170 3) ประสิทธิภาพระบบฐานข้อมูลเพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการน้ำในด้านการทำงานตรงตามความต้องการมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.08 ด้านความถูกต้องของข้อมูลมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.16 ด้านความสะดวกในการใช้งานมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.00 ด้านความปลอดภัยของข้อมูลมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.00 ผลประเมินประสิทธิภาพรวมทั้งสี่ด้านมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.06 สรุปได้ว่าระบบฐานข้อมูลเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจการบริหารจัดการน้ำเพื่อการเกษตรโดยชุมชนมีส่วนร่วม มีประสิทธิภาพในระดับดี และสามารถนำไปใช้งานได้จริง