ศักยภาพทุนชุมชนเพื่อการเป็นพื้นที่พิเศษด้านการท่องเที่ยว เทศบาลตำบลเวียงเชียงแสน จังหวัดเชียงราย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจและรวบรวมทุนชุมชน และวิเคราะห์ศักยภาพของทุนชุมชนเพื่อการเป็นพื้นที่พิเศษด้านการท่องเที่ยวของเทศบาลตำบลเวียงเชียงแสน อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย เก็บรวบรวมข้อมูลด้านทุนชุมชนด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่มจากปราชญ์ชุมชน ผู้นำทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ จาก 6 ชุมชน ตัวแทนภาครัฐและเอกชน 40 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาด้วยการนำข้อมูลมาจัดหมวดหมู่ของข้อมูลย่อยตามหัวข้อหลักของแต่ละทุนชุมชน ผลวิจัยพบว่า เทศบาลตำบลเวียงเชียงแสนมีทุนชุมชน ด้านโบราณสถานจากหลักฐานโบราณคดีภายในเมืองโบราณเชียงแสนมีโบราณสถานราว 76 แห่ง ด้านทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม ได้แก่ ประตูป่าสัก 200 ปี ที่มีต้นสักเก่าแก่และแม่น้ำโขงที่มีวิวทิวทัศน์สวยงาม ด้านวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่น ที่นำเสนอผ่านพิธีกรรมความเชื่อรูปแบบต่าง ๆ และด้านภูมิปัญญา มีปราชญ์ชาวบ้านที่มีองค์ความรู้ ความเชี่ยวชาญเป็นผู้รู้ในด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านภาษาวรรณคดี ด้านประวัติศาสตร์ ด้านประเพณีและวัฒนธรรมพื้นเมือง ด้านเกษตรอินทรีย์ ด้านหัตถกรรม ด้านจิตรกรรม ด้านประติมากรรม ด้านดนตรีและนาฏศิลป์ ด้านอาหาร และ ด้านสมุนไพรหมอเมือง จากการวิเคราะห์ศักยภาพทุนชุมชน เพื่อทำให้พื้นที่เทศบาลตำบลเวียงเชียงแสนเป็นพื้นที่พิเศษด้านการท่องเที่ยว โดยปราชญ์ชุมชนได้สรุปความสำคัญของแต่ละทุนและวิเคราะห์เพื่อจัดอันดับความสำคัญของทุนชุมชนที่มีศักยภาพเพื่อสร้างคุณค่าเชิงเศรษฐกิจ ด้วยการบูรณาการเป็นกิจกรรมร่วมกันมี 5 ทุน ได้แก่ ด้านประวัติศาสตร์ ด้านอาหาร ด้านประเพณีและวัฒนธรรม ด้านหัตถกรรม และด้านดนตรีและนาฏศิลป์ และข้อเสนอแนะต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง คือการสร้างความตระหนักแก่คนในชุมชนให้เห็นคุณค่าของทุนชุมชนและเปิดโอกาสให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในกิจกรรมการท่องเที่ยวโดยคนในชุมชนอย่างแท้จริง