Community’s Awareness of Songkhla Old Town Heritage Value among the Youth Through Participatory Learning Process

Main Article Content

Apisada Thongsard

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนากระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมระหว่างเด็ก เยาวชน คนในพื้นที่และภาคีเครือข่าย ในการเสริมสร้างการรับรู้คุณค่าเมืองเก่าสงขลาสู่การเป็นเมืองมรดกโลก 2) พัฒนากรอบหลักสูตรท้องถิ่น ที่เสริมสร้างการรับรู้คุณค่าเมืองเก่าสงขลาสู่สถานศึกษาสำหรับนักเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 และ 3) พัฒนาชุดการเรียนรู้ตามอัธยาศัย ที่เสริมสร้างการรับรู้คุณค่าเมืองเก่าสงขลาแก่คนสงขลาและนักท่องเที่ยวทั่วไป โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ระหว่างนักวิชาการ ปราชญ์ท้องถิ่น ชุมชนเก้าห้องถนนหนองจิก-นางงาม องค์การบริหารส่วนจังหวัดสงขลา เทศบาลนครสงขลา รวมทั้งผู้บริหารและครูจาก 10 โรงเรียน ในจังหวัดสงขลา ประกอบด้วย โรงเรียนในเขตพื้นที่อำเภอเมือง ตำบลบ่อยาง สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน จำนวน 6 โรงเรียน สังกัดเทศบาลนครสงขลา 1 โรงเรียน และโรงเรียนนอกเขตพื้นที่ตำบลบ่อยาง สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน จำนวน 3 โรงเรียน ด้วยกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม 5 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) สร้างความสัมพันธ์และเครือข่ายการเรียนรู้ 2) การเปลี่ยนกระบวนทัศน์และแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์ในการจัดการเรียนรู้ 3) ปฏิบัติการสร้างการมีส่วนร่วมเรียนรู้กับชุมชน 4) สร้างประสบการณ์เพื่อปลูกจิตสำนึกความเป็นพลเมืองสู่การรักษาคุณค่าเมืองเก่าสงขลา และ 5)ตื่นรู้สู่การพัฒนาหลักสูตรและการนำไปใช้ด้วยศรัทธา ผลการวิจัย คือ 1) เกิดภาคีเครือข่ายระหว่างนักวิชาการ ปราชญ์ท้องถิ่น ชุมชนเก้าห้องถนนหนองจิก-นางงาม องค์การบริหารส่วนจังหวัดสงขลา เทศบาลนครสงขลา รวมทั้งผู้บริหารและครูจาก 10 โรงเรียน ในจังหวัดสงขลา โดยร่วมระดมองค์ความรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น จัดทำหลักสูตรและแนวทางการจัดการเรียนรู้ด้วยระบบคุณค่าและกระบวนการเรียนแบบใฝ่รู้ เพื่อกระตุ้นจิตสำนึกเด็กและเยาวชนให้เห็นคุณค่ารากเหง้าของมรดกวัฒนธรรมสงขลาอย่างร่วมสมัย 2) กรอบหลักสูตรท้องถิ่น เยาวชนรักษ์ถิ่นสงขลา: สามหลักผสมเกลียวเป็นหนึ่งเดียวในบ่อยาง และ 3) ชุดการเรียนรู้ตามอัธยาศัย ถนนเรียนรู้คู่วัฒนธรรมชุมชนเก้าห้องถนนหนองจิก-นางงาม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
Thongsard, A. (2019). Community’s Awareness of Songkhla Old Town Heritage Value among the Youth Through Participatory Learning Process. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 11(1), 1–21. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/abcjournal/article/view/169917
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กมล สุดประเสริฐ. (2540). การวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมของผู้ปฏิบัติงาน. กรุงเทพฯ: สำนักงานโครงการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ กระทรวงศึกษาธิการ.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). แนวทางในการจัดทำากรอบหลักสูตรท้องถิ่น ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. สืบค้นเมื่อ 10 กุมภาพันธ์ 2561, จาก file:///C:/Users/8.1/Downloads/แนวทางการจัดทำาหลักสูตรท้องถิ่น%20สพฐ.pdf.

กลุ่มภาคีในพื้นที่เมืองสงขลาและสถาบันอาศรมศิลป์. (2561). กรอบหลักสูตรท้องถิ่น เยาวชนรักษ์ถิ่นสงขลา สามหลักผสมเกลียวเป็นหนึ่งเดียวในบ่อยาง. สืบค้นเมื่อ 20 กรกฎาคม 2561, จาก https://www.arsomsilp.ac.th/book-bo-yang-local-curriculum-framework/.

คาเฮน, อดัม. (2556). ถอดบทเรียนเปลี่ยนอนาคต Transformative scenario planning. แปลโดย สันติ กนกธนาพร, สุมิท แช่มประสิทธิ์ และ ชัยวัฒน์ ถิระพันธ์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.

ประภาภัทร นิยม. (2560). เอกสารรายงานการอบรมโครงการพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนการสอนสำาหรับครูพระสอนศีลธรรมในโรงเรียน. การพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning. วันที่ 11-14 พฤษภาคม 2560. กรุงเทพฯ: สถาบันอาศรมศิลป์.

ปิยะวัติ บุญ-หลง, กาญจนา แก้วเทพ และ บวร ปภัสราทร. (2559). งานวิชาการเพื่อสังคม: หลักการและวิธีการ. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

พนมพร เผ่าเจริญ. (2551). การพัฒนากระบวนการเครือข่ายการพัฒนาครูด้านการจัดสิ่งแวดล้อมในชั้นเรียนที่ช่วยให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้โดยสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง สำาหรับโรงเรียนขนาดเล็กในจังหวัดนครสวรรค์. มหาวิทยาลัยราชภัฎนครสวรรค์, คณะครุศาสตร์.

วรรณดี สุทธินรากร. (2556). การวิจัยเชิงปฏิบัติการ การวิจัยเพื่อเสรีภาพและการสร้างสรรค์. กรุงเทพฯ: สยามปริทัศน์.

วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: ตถตาพับลิเคชั่น จำกัด.

วิจารณ์ พานิช. (2558). การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง Transformative learning. กรุงเทพฯ: เอส. อาร์ พริ้นต์ติ้ง แมสโปรดักส์ จำกัด.

สีลาภรณ์ บัวสาย. (2525). พลังความรู้และความร่วมมือ: บทเรียนจากการวิจัยเพื่อพัฒนาเชิงพื้นที่. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนงานวิจัย.

สีลาภรณ์ บัวสาย. (2557). งานวิจัยเพื่อพัฒนาพื้นที่ (Area based collaborative research) กับการสร้างความเปลี่ยนแปลงในพื้นที่. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 6(3), 123-127.

สุธีระ ประเสริฐสรรพ์. (2556). กระบวนการวิจัยเพื่อพัฒนาพื้นที่ แนวทางการพัฒนางานวิจัยเพื่อสังคม. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนงานวิจัย.

สุภางค์ จันทรวานิช. (2547). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: สำานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อัญชลี ธรรมะวิธีกุล. (2552). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น. สืบค้นเมื่อ 26 พฤศจิกายน 2560, จาก https://panchalee.wordpress.com/2009/04/10/local_curriculum/.

Niyom, P. (2018). Holistic education in Thai Buddhist schools. in Miller, J., Nigh, K., Binder, M., Novak, B., & Crowell, S. (Editors), International Handbook of Holistic Education. New York: Routledge.