The Model of Community Operation to Reduce the Chemical Pesticide Use among Agriculture, Ban Pitam Village, Nakhon Si Thammarat Province
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อถอดบทเรียนรูปแบบการดำเนินงานของชุมชนในการลดการใช้สารเคมีทางการเกษตร โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 79 คน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การสังเกตแบบไม่เป็นทางการ การบันทึกภาคสนาม และการศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา การดำเนินงานของชุมชนใช้กระบวนการมีส่วนร่วม 5 กระบวนการ ประกอบด้วย 1) การมีส่วนร่วมในการค้นหาและจัดลำดับความสำคัญของปัญหา 2) การมีส่วนร่วมในการวิเคราะห์ถึงสาเหตุและที่มาของปัญหา 3) การมีส่วนร่วมในการเลือกวิธีการและวางแผนแก้ไขปัญหา 4) การมีส่วนร่วมในการดำเนินงานตามแผน และ 5) การมีส่วนร่วมในการประเมินผล ผลวิจัยพบว่าภายหลังการดำเนินงานก่อให้เกิด 1) สภาผู้นำที่มีความสามารถและประสบการณ์ที่หลากหลาย รวมถึงมีโครงการสร้าง หน้าที่การดำเนินงานชัดเจน 2) กฏกติกาการใช้สารเคมีทางการเกษตรในชุมชน 3) การรวมกลุ่มการทำเกษตรอินทรีย์จำนวน 4 กลุ่ม (4) แปลงสาธิตเกษตรอินทรีย์ในชุมชนจำนวน 5 แปลง และ 5) ระดับสารเคมีตกค้างในเลือดของเกษตรกรลดลง ปัจจัยแห่งความสำเร็จคือ ชุมชนมีทุนทางสังคมโดยเฉพาะมีผู้นำที่มีศักยภาพได้รับการยอมรับจากประชาชน ซึ่งกลยุทธิ์หลักที่ชุมชนนำมาใช้คือการสร้างสภาผู้นำที่มีความเข้มแข็งสู่การเป็นผู้นำขับเคลื่อนกระบวนการลดใช้สารเคมีทางการเกษตรในชุมชน
Article Details
Area Based Development Research Journal values copyright protection and licensing to safeguard author rights and facilitate the appropriate dissemination of research. Our policies ensure openness, accessibility, and attribution. Authors retain copyright ownership, and articles are published under a Creative Commons Attribution License (CC BY), allowing sharing, adaptation, and proper attribution. Authors have the freedom to publish under the CC BY license, granting broad reuse and distribution permissions. The journal supports posting articles on third-party repositories, adhering to institutional and funding restrictions. Author guidelines detail copyright and licensing requirements, empowering authors with knowledge about their rights and responsibilities. These policies cultivate an environment of collaboration, openness, and responsible sharing, benefiting authors and the research community while honoring intellectual property rights.
เอกสารอ้างอิง
ครุปกรณ์ ละเอียดอ่อน. (2559). การจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมเพื่อลดการใช้สารเคมีของเกษตรกรในเขตเทศบาลตำบลหนองตาด อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 11(1), 102-124.
พงษ์ศักดิ์ อ้นมอย และ พีรญา อึ้งอุดรภักดี. (2559). การใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการป้องกันผลกระทบทางสุขภาพจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกหอมแดงในตำบลชัยจุมพล อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 25(4), 593-603.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครศรีธรรมราช. (2558). อัตราป่วยจากสารกำจัดศัตรูพืช เขตสุขภาพที่ 11 จังหวัดนครศรีธรรมราช อำเภอนบพิตำ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านนบ. สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2561, จาก https://nrt.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format1.
สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. (2558). สถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช. สืบค้นเมื่อ 14 สิงหาคม 2561, จาก http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/106.
สุจิตรา เทพภูเขียว และ สมจิต แดนสีแก้ว. (2556). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการป้องกันสารเคมีกำจัดศัตรูพืชจากการปลูกดอกไม้เพื่อร้อยมาลัย. วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 31(1), 79-88.
สุนทรี ปลั่งกมล. (2558). การพัฒนาแนวทางการลดใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร ตำบลหนองยาว อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร, 10(2), 134-144.
อนงค์ลักษณ์ เคนสุโพธิ์, ประณีต ประสาระเอ และ ชนะชัย ประทุมมัง. (2558). การใช้สารเคมีในการเกษตรและแนวทางการลดการใช้สารเคมีของเกษตรกรบ้านขิงแคง ตำบลเขวาไร่ อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม ปี 2557. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 24(5), 822-832.
อัญชนา ณ ระนอง. (2559). การเกษตรที่ลดการพึ่งพิงสารเคมี: กรณีศึกษา กลุ่มเกษตรกรบางกลุ่มในจังหวัดจันทบุรีและปทุมธานี. วารสารการจัดการภาครัฐและเอกชน, 23(2), 93-118.
อานัฐ ตันโช. (2550). เกษตรธรรมชาติประยุกต์. สืบค้นเมื่อ 17 พฤษภาคม 2561, จาก http://www.uploadtoday.com/download/?d75a2c803081deed57a7fa0cd02d29cf.
Alavanja, M. C. R., Dosemeci, M., Samanic, C., Lubin, J., Lynch, C. F., Knott, C., Barker, J., Hoppin, J. A., Sandler, D. P., Coble, J., Thomas, K., & Blair, A. (2004). Pesticides and lung cancer risk in the Agricultural Health Study cohort. American Journal of Epidemiology, 160(9), 876–885.
Bertalanffy, L. V. (1920). The history and status of general systems theory. Academy of Management, 15(4), 407-426.
Wang, L., Wu, Y., Yin, P., Cheng, P., Liu, Y., Schwebel, D. C., Qi, J., Ning, P., Liu, J., Cheng, X., Zhou, M., & Huc, G. (2018). Poisoning deaths in China, 2006–2016. Bulletin of the World Health Organization, 96(5), 314–326A.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. USA: SAGE.
