Community-based Health Promotion Model Ban Bo Lo, Nakhon Si-Thammarat Province

บทคัดย่อ

การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุภายใต้บริบทของชุมชนเป็นกระบวนการที่สร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนซึ่งมีวิธีการและรูปแบบที่เฉพาะเจาะจงในแต่ละพื้นที่ ทีมวิจัยได้ทำการวิจัยเชิงชาติพันธุ์วรรณนาแบบเร่งด่วน ในพื้นที่บ้านบ่อล้อ อำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการขับเคลื่อนการสร้างเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุโดยชุมชน งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อถอดบทเรียนและสังเคราะห์รูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยชุมชน ซึ่งพบว่ารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยชุมชนบ้านบ่อล้อประกอบด้วย ปัจจัยนำเข้าที่เกิดจากการทำงานร่วมกันของชมรมกลองยาวผู้สูงอายุและนักพัฒนาชุมชน อบต.แม่เจ้าอยู่หัว สร้างภาคีเครือข่ายทั้ง รพ.สต. อบต. และภาคีสนับสนุน คือ วัดบ่อล้อ วัดแม่เจ้าอยู่หัว และโรงเรียนวัดบ่อล้อ ผ่านกระบวนการสร้างเสริมสุขภาพเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนตั้งแต่การวางแผนงานที่ชัดเจนเป็นลายลักษณ์อักษร มีการดำเนินงานตามแผนงาน เน้นการสื่อสารอย่างทั่วถึงในชุมชน และพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุให้สามารถดูแลตัวเองได้ รวมถึงการประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องจากคณะกรรมการชมรมผู้สูงอายุ เพื่อประเมิน ติดตาม ปรับปรุง เพิ่มเติมและแก้ไขกระบวนการสร้างเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของชุมชนบ้านบ่อล้อ จากกระบวนการสร้างเสริมสุขภาพนั้นมีปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความสำเร็จที่สำคัญคือ การนำใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดมาอย่างยาวนาน นั่นคือกลองยาวมาเป็นเครื่องมือหลักในการกระตุ้นการรวมตัวของผู้สูงอายุ เป็นอุปกรณ์สำหรับการออกกำลังกายที่สร้างความสนุกสนาน ทั้งยังเป็นความภาคภูมิใจของชุมชนที่สามารถสืบทอดและทำให้กลองยาวบ้านบ่อล้อเป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น รวมถึงความรักใคร่กลมเกลียว รักญาติพี่น้อง และการสร้างกระบวนการเรียนรู้ พัฒนาและปรับปรุงแก้ไขรูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุได้โดยชุมชน ทำให้เกิดความเข้มแข็งของชุมชนในการพัฒนาการสร้างเสริมสุขภาพต่อไปได้ในอนาคต