วิถีแห่งลีน: แนวคิดบริหารจัดการระดับโลกกับการยกระดับการดำเนินงาน กรณีศึกษาธุรกิจชุมชนกลุ่มผลิตเห็ดอินทรีย์ บ้านลิพอน หัวหาร-บ่อแร่ จังหวัดภูเก็ต
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
“สุขภาพดี ด้วยเห็ดอินทรีย์” คือคำขวัญของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน หมู่ที่ 8 ตำบลศรีสุนทร อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต เป้าหมายหลักของการรวมกลุ่มชุมชนฯ เพื่อสร้างอาชีพเสริมจากการแปรรูปจากเห็ดและการเพาะเห็ดนางฟ้า ผู้วิจัยและกลุ่มชุมชนร่วมกันค้นหาปัญหาที่เกิดขึ้นในการพัฒนางานให้เป็นไปตามเป้าหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง และพบปัญหาที่ควรแก้ไขอย่างเร่งด่วนคือ ความเมื่อยล้าที่เกิดจากการเคลื่อนไหวร่างกายในการปฏิบัติงานในแต่ละวัน ส่งผลให้เกิดการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อของผู้ปฏิบัติงานและผลผลิตที่ได้ไม่เป็นไปตามเป้าหมาย รวมถึงความจำเป็นในการหาแนวทางการบริหารจัดการด้านสถานที่ให้เหมาะสม เนื่องจากปัจจุบัน สมาชิกต้องใช้เวลาค้นหาอุปกรณ์เครื่องมือที่จัดวางไม่เป็นระเบียบ ผู้วิจัยจึงนำการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม และประยุกต์ใช้เครื่องมือ 5ส โดยนำหลักการและวิถีแห่งลีนเพื่อขจัดความสูญเปล่าเปลี่ยนเป็นคุณค่าผ่านการลงมือทำ เข้ามาดำเนินงานวิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยี ผลวิจัยพบว่า 1) มีพื้นที่ 5ส ที่เหมาะสมมีมาตรฐานสำหรับสถานที่แปรรูปของกลุ่มชุมชนฯ 2) มีกระบวนการและวิธีการทำงานที่ได้ปรับปรุง เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานด้านเวลาเพื่อช่วยจัดเรียงก้อนเชื้อเห็ดโดยสร้างอุปกรณ์ช่วยคีบก้อนเชื้อเห็ด สามารถลดจำนวนครั้งและความถี่ในการยกก้อนเชื้อเห็ดต่อจำนวนก้อนเชื้อเห็ด 2,000 ก้อน จากเดิมใช้เวลา 88.37 ชั่วโมง ลดลงเหลือ 35.36 ชั่วโมง 3) มีวิธีการทำงานใหม่เพื่อช่วยบรรจุส่วนผสมก้อนเชื้อเห็ดในถุงพลาสติก สามารถลดความเมื่อยล้าจากการปฏิบัติงานโดยทำการประเมินปัจจัยเสี่ยงท่าทาง การทำงาน การเคลื่อนไหวส่วนบนของร่างกาย ก่อนการปรับปรุงมีค่าความเสี่ยงระดับ 7 หลังการปรับปรุงมีค่าความเสี่ยงลดลงเหลือระดับ 6 และการประเมินทั่วทั้งร่างกาย จากเดิมมีค่าความเสี่ยงระดับ 8 หลังการปรับปรุงมีค่าความเสี่ยงระดับ 4 และ 4) มีแผนธุรกิจลีนแคนวาสเพื่อช่วยการดำเนินงานสำหรับธุรกิจเกิดใหม่ของชุมชนในรูปแบบสตาร์ทอัพ จากความรู้ ความเข้าใจแนวคิดลีนเป็นสิ่งสำคัญที่ยืนยันถึงการใช้ประโยชน์จากการประยุกต์กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ผสานกับกระบวนการทางสังคมให้เป็นไปตามเป้าหมายของกลุ่มชุมชนฯ ที่มุ่งหวังยกระดับการดำเนินงานของกลุ่มธุรกิจชุมชนฯ เป็น “ศูนย์เรียนรู้การผลิตเห็ดอินทรีย์” ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Area Based Development Research Journal values copyright protection and licensing to safeguard author rights and facilitate the appropriate dissemination of research. Our policies ensure openness, accessibility, and attribution. Authors retain copyright ownership, and articles are published under a Creative Commons Attribution License (CC BY), allowing sharing, adaptation, and proper attribution. Authors have the freedom to publish under the CC BY license, granting broad reuse and distribution permissions. The journal supports posting articles on third-party repositories, adhering to institutional and funding restrictions. Author guidelines detail copyright and licensing requirements, empowering authors with knowledge about their rights and responsibilities. These policies cultivate an environment of collaboration, openness, and responsible sharing, benefiting authors and the research community while honoring intellectual property rights.
เอกสารอ้างอิง
กาญจนา แก้วเทพ. (2559). บททดลองเสนอ: การเขียนบทความวิจัยเพื่อสังคม. วารสารวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 8(2), 100-121.
กิตติชัย อธิกุลรัตน์ และ ภัทรพงษ์ ภาคภูมิ. (2560). การประยุกต์ระบบการผลิตแบบลีนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต กรณีศึกษา บริษัท ยู.พี.เอส.อุตสาหกรรม จำกัด. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, (6)3, 13-26.
ปฐมชัย พิชิตผจงกิจ. (2561). การปรับปรุงกระบวนการผลิตแชสซีส์ของโรงงานประกอบรถบรรทุก. วารสารวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, (25)2, 55-66.
ภีม พรประเสริฐ และ คณิศร ภูนิคม. (2558). การลดความสูญเปล่าในกระบวนการผลิตกระถาง กรณีศึกษา กลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 3(6), 61-72.
วีรชัย มัฎฐารักษ์. (2561). การลดความสูญเสียในการทำงานของเกษตรกรชาวสวนยางพาราด้วยวิธีการประเมินผลทางการยศาสตร์: กรณีศึกษาในพื้นที่อำเภอมะนัง จังหวัดสตูล. วารสารวิชาการเทคโนโลยีอุตสาหกรรม, 14(1), 13-21.
สุชาดี ธำรงสุข, วันชัย แหลมหลักสกุล และ สมนึก วิสุทธิแพทย์. (2559). การลดความสูญเปล่าในกระบวนการผลิตของโรงงานผลิตเครื่องปรับอากาศ. วารสารวิชาการพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, (26)3, 451-461.
อนิรุจน์ มะโนธรรม. (2560). การศึกษาแนวทางการปรับปรุงด้านการยศาสตร์ของพนักงานวาดเซรามิกในโครงการพระราชดำริฯ บ้านทุ่งจี้ อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำ ปาง. วารสารวิชาการอุตสาหกรรมศึกษา, (11)1, 107-118.
Hignett, S. & McAtamney, L. (2000). REBA: Rapid entire body assessment. The Journal Applied Ergonomic, 31(2), 201-205.
McAtamney, L. & Corlett, E. N. (1993). RULA: A survey method for the investigation of work-related upper limb disorders. The Journal Applied Ergonomics, 24(2), 91-99.
