การวิเคราะห์ศักยภาพทางการตลาดและผลิตภัณฑ์ชุมชน อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช เพื่อการส่งออก

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาศักยภาพทางการตลาดของผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนอำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช 2) เพื่อวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนอำเภอฉวาง เพื่อการส่งออก และ 3) เพื่อศึกษาพฤติกรรมการตั้งใจซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชนและเสนอแนะแนวทางการส่งออกของผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชน อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ โดยการวิจัยเชิงคุณภาพมี 2 กลุ่มตัวอย่าง กลุ่มแรกใช้วิธีการเจาะจงเลือกสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอำเภอฉวาง ผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 10 คน จาก 5 กลุ่ม ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้างและการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างที่ 2 คือ บุคลากรภาครัฐและบุคลากรภาคเอกชน ที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ชุมชน อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช จำนวน 7 ราย วิเคราะห์ข้อมูลสรุปประเด็นจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ส่วนการวิจัยเชิงปริมาณ รวบรวมข้อมูลจากกลุ่มนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เคยซื้อหรือบริโภคผลิตภัณฑ์ชุมชน ซึ่งไม่ทราบขนาดประชากร จึงใช้สูตรคำนวนจำนวนกลุ่มตัวอย่างของ Cochran และสุ่มตัวอย่างแบบสะดวก จำนวน 385 ราย ใช้แบบสอบถามแบบมาตราส่วนแบบประเมินค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เพื่อทดสอบความสัมพันธ์ในลักษณะของสถิติไร้พารามิเตอร์ (Nonparametric Statistics) ซึ่งเป็นการทดสอบสัดส่วนตัวแปร โดยใช้การทดสอบไคสแควร์ ผลการศึกษาพบว่า 1) ด้านการผลิต ผลิตภัณฑ์ชุมชนของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนใช้ทรัพยากรธรรมชาติหรือทรัพยากรที่มีอยู่ในพื้นที่เป็นวัตถุดิบในการผลิตผลิตภัณฑ์ แต่กระบวนการผลิตส่วนใหญ่ยังไม่มีเครื่องหมายการรับรองมาตรฐานการผลิตตามประเภทของผลิตภัณฑ์ ด้านการตลาด ผลิตภัณฑ์ขาดความแตกต่างเอกลักษณ์เฉพาะ ส่วนใหญ่เกิดการลอกเลียนแบบความคิดและดำเนินการตลาดในรูปแบบเดียวกัน 2) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนและผลิตภัณฑ์ชุมชน อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราชมีจุดแข็งในด้านผลิตภัณฑ์ที่ผลิตภายใต้การนำภูมิปัญญา จุดอ่อนด้านผลิตภัณฑ์ขาดเครื่องหมายการรับรองมาตรฐานการผลิต โอกาสมีการส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชนจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน และอุปสรรคคือ ด้านการส่งออกมีมาตรการกีดกันทางการค้าเกี่ยวกับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ของแต่ละประเทศเพื่อคุ้มครองผู้ผลิตและผู้บริโภค 3) ปัจจัยส่วนบุคคลมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการตั้งใจซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชนทั้ง 5 ผลิตภัณฑ์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05  สำหรับการเสนอแนะแนวทางเพื่อการส่งออก คือ การเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพด้านการตลาดโดยผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าให้กับผู้บริโภค พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ได้รับการรับรองมาตรฐาน ตลอดจนกำหนดลูกค้ากลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนและควรมีคนกลางที่มีความชำนาญในการส่งออกมาดำเนินการแทนสมาชิกในกลุ่ม