การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาอาจารย์ตามกรอบมาตรฐานอาจารย์มืออาชีพ มหาวิทยาลัยพะเยา

ผู้แต่ง

  • ชลธิดา เทพหินลัพ คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยพะเยา
  • นรินธน์ นนทมาลย์ วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
  • พณัฐ เชื้อประเสริฐศักดิ์ กองบริการการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
  • พจนา จิรเบญจวรรณ กองบริการการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
  • ปราณิสา กัลวงษ์ยา กองบริการการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
  • สุมิตรา อินทะ กองบริการการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
  • กัลวรา ภูมิลา กองบริการการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา

คำสำคัญ:

ความต้องการจำเป็น, อาจารย์มืออาชีพ, มาตรฐานวิชาชีพ, มหาวิทยาลัยพะเยา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาอาจารย์ตามกรอบมาตรฐานอาจารย์มืออาชีพมหาวิทยาลัยพะเยา และ 2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการพัฒนาอาจารย์ตามกรอบอาจารย์มืออาชีพมหาวิทยาลัยพะเยา ตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ อาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยา จำนวน 69 คน ได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามความต้องการจำเป็นในการพัฒนาอาจารย์ตามกรอบมาตรฐานอาจารย์มืออาชีพมหาวิทยาลัยพะเยา วิเคราะห์ความต้องการจำเป็นโดยใช้เทคนิค modified priority needs index (PNImodified) และวิเคราะห์ความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาอุปสรรคในการพัฒนาตนเองตามกรอบอาจารย์มืออาชีพมหาวิทยาลัยพะเยาจากข้อคำถามปลายเปิดโดยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า 1) อาจารย์มหาวิทยาลัยพะเยามีความต้องการจำเป็นในการพัฒนาด้านการวัดประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนพร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลป้อนกลับอย่างสร้างสรรค์มากที่สุด (PNImodified=0.58) รองลงมา คือ การดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ (PNImodified=0.47) และธำรงไว้ซึ่งจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพอาจารย์ (PNImodified=0.41) ตามลำดับ เมื่อจำแนกตามกลุ่มสาขาวิชา และระยะเวลาของประสบการณ์ทำงาน พบว่า อาจารย์กลุ่มสาขาวิชามนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์ กลุ่มสาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ และกลุ่มสาขาวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่มีประสบการณ์สอนน้อยกว่า 6 ปี ถึงมากกว่า 15 ปี มีความต้องการจำเป็นในการพัฒนาด้านการวัดประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนพร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลป้อนกลับอย่างสร้างสรรค์มาที่สุดเช่นเดียวกัน 2) ปัญหาอุปสรรคในการพัฒนาอาจารย์ พบว่า อาจารย์ส่วนใหญ่มีอุปสรรคด้านภาระงานและเวลามากที่สุด รองลงมาคือการจัดเตรียมเอกสารประเมินอาจารย์มืออาชีพ และด้านระบบช่วยเหลืออาจารย์ใน การประเมินการสอนและนิสิต ตามลำดับ

เอกสารอ้างอิง

กองการเจ้าหน้าที่ มหาวิทยาลัยพะเยา. (2567). สรุปอัตรากำลังบุคลากรมหาวิทยาลัย. https://smarthr.up.ac.th/SMART/main/pos/PERSON_HISTORY.aspx?Y=256707

คณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา. (2566). ประกาศคณะกรรมการมาตรฐานการอุดมศึกษา เรื่อง แนวทางการพัฒนาคุณภาพอาจารย์เพื่อส่งเสริมการบรรลุผลลัพธ์การเรียนรู้ตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2566. https://www.ops.go.th/th/ches-downloads/edu-standard/item/8494-2566

น้ำเงิน จันทรมณี, และน้ำผึ้ง อินทะเนตร. (2566). องค์ประกอบและตัวบ่งชี้คุณภาพชีวิตการทำงานของอาจารย์มหาวิทยาลัยรัฐ: การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน. วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ, 8(3), 541-558. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/jskkw/article/view/267431

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2559). ประกาศมหาวิทยาลัยพะเยา เรื่อง ตามมาตรฐานภาระงานของบุคลากรสายวิชาการ พ.ศ. 2559. https://personnel.up.ac.th/News_Announce.aspx

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2562). ประกาศมหาวิทยาลัยพะเยา เรื่อง มาตรฐานอาจารย์มืออาชีพ มหาวิทยาลัยพะเยา พ.ศ. 2562. https://does.up.ac.th/pdfjs/web/viewer.html?file=/uploads/document/document/658a38c27e268vPfSD.pdf

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2566). ประกาศคณะกรรมการพิจารณาตำแหน่งทางวิชาการมหาวิทยาลัยพะเยา เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการประเมินผลการสอน พ.ศ. 2566. https://personnel.up.ac.th/News_Rules.aspx

มหาวิทยาลัยพะเยา. (2567). ประกาศมหาวิทยาลัยพะเยา เรื่อง การพัฒนาสมรรถนะอาจารย์ มหาวิทยาลัยพะเยา พ.ศ. 2567. https://does.up.ac.th/pdfjs/web/viewer.html?file=/uploads/document/document/65cc2cb9952aeJK0in.pdf

สมาคมเครือข่ายการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์และองค์กรระดับอุดมศึกษาแห่งประเทศไทย. (2566). คู่มือการขอรับการประเมินสมรรถนะอาจารย์ ตามแนวทางการพัฒนาคุณภาพอาจารย์เพื่อส่งเสริมการบรรลุผลลัพธ์การเรียนรู้ตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา พ.ศ. 2566. https://www.thailandpod.org/

สำนักเลขาธิการรัฐมนตรี. (2564). ประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการพิจารณาแต่งตั้งบุคคลให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ พ.ศ. 2564. https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2565/E/004/T_0022.PDF

สุวิมล ว่องวาณิช. (2562). การวิจัยความต้องการจำเป็น (พิมพ์ครั้งที่ 2 ฉบับปรับปรุง). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Albinson, P., Cetinkaya, D., & Orman, T. (2020). Using technology to enhance assessment and feedback: A framework for evaluating tools and applications. In Proceedings of the 4th Conference on Computing Education Practice (pp. 1-4). https://doi.org/10.1145/3383923.3383940

Alkharusi, H. (2011). Teachers' classroom assessment skills: Influence of gender, subject area, grade level, teaching experience and in-service assessment training. Journal of Turkish Science Education, 8(2), 39-48. http://www.tused.org/index.php/tused/article/view/334

Biggs, J., Tang, C., & Kennedy, G. (2022). Teaching for quality learning at university (5th ed.). McGraw-Hill Education.

Boonpatcharanon, S., Rattanawicha, P., Mongkolnavin, J., & Jongtavornvitaya, C. (2022). Is online learning still necessary after the pandemic? A study of students' opinions towards factors affecting learning. In ICEB 2022 Proceedings (Bangkok, Thailand). Paper 26. https://aisel.aisnet.org/iceb2022/26

Brown, N., Bower, M., Skalicky, J., Wood, L., Donovan, D., Loch, B., Bloom, W., & Joshi, N. (2010). A professional development framework for teaching in higher education. Research and Development in Higher Education, 33, 133-143. https://www.researchgate.net/publication/235337773_A_Professional_Development_Framework_for_Teaching_in_Higher_Education

Crespo, R. M., Najjar, J., Derntl, M., Leony, D., Neumann, S., Oberhuemer, P., Totschnig, M., Simon, B., Gutiérrez, I., & Kloos, C. D. (2010, April 14-16). Aligning assessment with learning outcomes in outcome-based education. In IEEE EDUCON 2010 Conference (pp. 1239-1246). IEEE.

Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods, 39(2), 175-191. https://doi.org/10.3758/BF03193146

Jan, H. (2017). Teacher of 21st Century: Characteristics and development. Research on Humanities and Social Sciences, 7(9), 50-54. https://www.iiste.org/Journals/index.php/RHSS/article/view/40634

Kaufman, R., & Guerra-López, I. (2013). Needs assessment for organizational success. Association for Talent Development. https://www.td.org/books/needs-assessment-for-organizational-success

Mantai, L., Swain, C., Bearman, M., & Brew, A. (2023). Assessment of student learning in undergraduate research engagement. Higher Education Research & Development, 43(1), 1-15. https://doi.org/10.1080/07294360.2023.2271273

Stăncescu, I., & Drăghicescu, L. (2017). The importance of assessment in the educational process - Science teachers' perspective. In The European Proceedings of Social & Behavioural Sciences (pp. 740-747). https://doi.org/10.15405/epsbs.2017.07.03.89

Stoian, C. E., Fărcașiu, M. A., Dragomir, G.-M., & Gherheș, V. (2022). Transition from online to face-to-face education after COVID-19: The benefits of online education from students' perspective. Sustainability, 14(19), Article 12812. https://www.mdpi.com/2071-1050/14/19/12812

The Higher Education Academy. (2019). Professional Standards Framework for teaching and supporting learning in higher education 2023. https://s3.eu-west-2.amazonaws.com/assets.creode.advancehe-document-manager/documents/advance-he/PSF%202023%20-%20Screen%20Reader%20Compatible%20-%20final_1675089549.pdf

Zhou, H., & Tu, C.-C. (2021). Influential factors of university teachers' lifelong learning in professional development. Australian Journal of Adult Learning, 61(2), 267-297. https://doi.org/10.3316/informit.63768340495096

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-25

รูปแบบการอ้างอิง

เทพหินลัพ ช., นนทมาลย์ น., เชื้อประเสริฐศักดิ์ พ., จิรเบญจวรรณ พ., กัลวงษ์ยา ป. ., อินทะ ส. ., & ภูมิลา ก. (2025). การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาอาจารย์ตามกรอบมาตรฐานอาจารย์มืออาชีพ มหาวิทยาลัยพะเยา. วารสาร อีซีที เทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา, 20(29), 150–168. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ectstou/article/view/275550