แนวทางการพัฒนาธุรกิจบริการเพื่อส่งเสริมการเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ (พฤฒพลัง) ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การพัฒนาของเทคโนโลยีและการแพทย์สมัยใหม่ทำให้ประชากรโลกมีอายุยืนยาวขึ้นและแข็งแรงขึ้น จำนวนผู้สูงวัยได้เพิ่มขึ้นทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย หากแต่การเห็นคุณค่าของผู้สูงอายุในประเทศไทยกลับลดน้อยลงท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม คุณค่าของผู้สูงอายุในประเทศไทยลดน้อยถอยลง สอดคล้องกับผลจากการสำรวจทัศนคติของคนรุ่นใหม่ที่มีต่อผู้สูงอายุ ซึ่งรายงานผลว่าคนรุ่นใหม่มองผู้สูงอายุเชิงลบมากขึ้นจากในอดีต (Thai Gerontology Research and Development Institute, 2011) ความร่วงโรยของวัยและค่านิยมที่แปรเปลี่ยนได้มอบบทบาททางสังคมให้ผู้สูงอายุถูกมองเป็นเพียง “ผู้รับ” หรือ “ผู้พึ่งพิง” จากวัยแรงงานและสวัสดิการของรัฐเท่านั้น กลุ่มผู้สูงอายุไทยไม่ได้ยอมจำนนต่อภาพลักษณ์และทัศนคติด้านลบโดยได้สะท้อนอัตลักษณ์ผ่านคำว่า “พฤฒพลัง” หรือกลุ่มผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ ซึ่งสามารถดูแลสุขภาพตนเอง มีความมั่นคง สามารถร่วมพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมได้(World Health Organization, 2002)  ถึงแม้ผู้สูงอายุไทยยังเผชิญกับข้อจำกัดต่าง ๆ อยู่มาก แต่ปัจจุบันก็มีองค์กรเอกชนที่ทำธุรกิจบริการสำหรับผู้สูงอายุมากขึ้น โดยธุรกิจบริการต่าง ๆ มีส่วนช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง การศึกษาธุรกิจบริการสำหรับผู้สูงอายุนี้สามารถแนะแนวทางการให้บริการที่สอดคล้องต่อความต้องการของผู้สูงอายุได้อย่างแท้จริง บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาลักษณะการบริการสำหรับผู้สูงอายุไทยตามความต้องการพื้นฐานของผู้สูงอายุ 2) เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาธุรกิจบริการสำหรับผู้สูงอายุที่มีศักยภาพในประเทศไทย โดยบทความฉบับนี้ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้จากการรวบรวมวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง จนได้ประเด็นสำคัญที่จะเป็นประโยชน์ เพื่อภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุได้เห็นแนวทางการทำธุรกิจการให้บริการผู้สูงอายุด้วยความเข้าใจและตรงตามความต้องการ