การศึกษาคุณธรรมของสามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชา

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องการศึกษาคุณธรรมของสามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชา นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ระดับพฤติกรรมที่สะท้อนถึงคุณธรรมของสามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชาที่เข้ารับการอบรมในปีการศึกษา 2562 และ 2) แนวทางการพัฒนาคุณธรรมอย่างต่อเนื่องของสามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชาเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถาม จำนวน 1 ฉบับ และประเด็นการสนทนากลุ่มของผู้ทรงคุณวุฒิทั้ง 11 ท่าน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1. สามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชา มีพฤติกรรมที่สะท้อนถึงคุณธรรม ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก (μ=3.62 σ=.438) เมื่อพิจารณารายด้าน โดยเรียงอันดับการปฏิบัติในแต่ละด้านจากค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย อันดับแรกคือ ด้านการรับใช้ (μ=3.92 σ=.616)รองลงมาคือ ด้านความกล้าหาญ (μ=3.76 σ=.681) ด้านความรัก (μ=3.70 σ=.501) ด้านความรอบคอบ (μ=3.69 σ=.721) ด้านความ ซื่อสัตย์ (μ=3.66 σ=.559) ด้านความเมตตา (μ=3.59 σ=.739) ด้านความเรียบง่ายพอเพียง (μ=3.40 σ=.594) และอันดับสุดท้ายคือด้านความเชื่อ (μ=3.22 σ=.738) ตามลำดับ 2. แนวทางการพัฒนาคุณธรรมอย่างต่อเนื่องของสามเณรเล็ก สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชา ตามความคิดเห็นของกลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิมีดังนี้ 2.1 ควรอบรมปลูกฝังให้สามเณรมีคุณธรรม มีระเบียบวินัย มีจิตอาสา มุ่งเน้นการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะ จัดการอบรมให้เข้ากับวัยและยุคสมัย ให้สามเณร สร้างเป้าหมายในชีวิตและสร้างแรงจูงใจในการเข้ารับการศึกษาอบรมที่สามเณราลัย  2.2 ควรพัฒนาคุณธรรมความเชื่อให้กับสามเณร โดยจัดให้สามเณรได้เรียนคำสอนอย่างจริงจัง เข้าถึงคุณค่าของพิธีบูชาขอบพระคุณ การสวดภาวนา และพระวาจา แล้วนำมาปฏิบัติในชีวิตจริง รวมถึงการฝึกสมาธิ 2.3 ควรพัฒนาคุณธรรมความเรียบง่ายพอเพียงให้กับสามเณรโดยส่งเสริม ให้สามเณรเห็นคุณค่าของความเรียบง่ายพอเพียง มุ่งเน้นคุณค่าทางด้านจิตวิญญาณมากกว่าด้านวัตถุ และรู้ถึงคุณค่าของสิ่งของวัตถุที่มี ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งของตนเองและส่วนรวม 2.4 ควรเสริมสร้างให้สามเณรมีทักษะความสามารถในการคิดไตร่ตรอง แยกแยะ โดยเฉพาะในภาคปฏิบัติ โดยการฝึกฝนให้สามเณรรู้จักคิด วางแผน ตัดสินใจ แสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ ประเมินค่าในสิ่งต่างๆ รอบตัว และให้ความสำคัญกับ การสงบเงียบและการพิจารณามโนธรรมอันนำสู่การเติบโตในชีวิตภายใน 2.5 สังฆมณฑลควรให้ความสำคัญกับการแต่งตั้งคณะผู้ให้การอบรม และการทำงานที่เป็นเอกภาพ และคณะผู้ให้การอบรมควรมีการวางแผน กำหนดรูปแบบวิธีการอบรมสามเณรที่สอดคล้องเป็นไปในทิศทางเดียวกัน มีการกำหนดเป้าหมายการอบรม ที่ชัดเจน พัฒนารูปแบบและเครื่องมือที่ใช้ในการอบรมให้เหมาะสมกับยุคสมัย รวมไปถึงการเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับสามเณร 2.6 ผู้บริหาร/ต้นสังกัด (พระสังฆราช/คณะกรรมการสาม เณราลัยและกระแสเรียก) ควรมีการกำหนดนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการอบรมสามเณรให้ชัดเจน เช่น การเตรียมตัวผู้ที่จะได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ให้การอบรม การกำหนดนโยบายและทิศทาง การอบรมสามเณรที่ชัดเจนและต่อเนื่อง และการเปิดโอกาสให้ฆราวาสเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนางานอบรมสามเณร