การทดสอบแบบจำลองข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวตามลำดับขั้นของนักท่องเที่ยวชาวไทยตามวงจรชีวิตครอบครัวในบริบทแหล่งท่องเที่ยวมรดกทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม
Main Article Content
บทคัดย่อ
แบบจำลองข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวตามลำดับขั้นนิยมนำมาใช้เพื่อทำความเข้าใจรูปแบบการเดินทางและพฤติกรรมนักท่องเที่ยว อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการศึกษาเกี่ยวกับข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวมีเพิ่มมากขึ้นในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา แต่การศึกษาที่มุ่งเน้นในประเด็นของวงจรชีวิตครอบครัวกับข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวมีค่อนข้างจำกัด นอกจากนี้บุคคลมีข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวที่แตกต่างกันไปตามช่วงชีวิต ซึ่งความเข้าใจในอุปสรรคที่อาจขัดขวางการเดินทางท่องเที่ยวของบุคคลตามวงจรชีวิตเป็นประโยชน์ต่อผู้ประกอบการทางการท่องเที่ยวในการหาวิธีการที่จะเอาชนะอุปสรรคที่เกิดขึ้นเพื่อกระตุ้นให้เกิดการเดินทางท่องเที่ยว การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวชาวไทย และเพื่อวิเคราะห์ข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวต่อความตั้งใจกลับไปเที่ยวซ้ำของนักท่องเที่ยวชาวไทยตามวงจรชีวิตครอบครัวในแหล่งท่องเที่ยวมรดกทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม เป็นการศึกษาเชิงปริมาณเพื่อวิเคราะห์ข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวจากนักท่องเที่ยวจำนวน 1,250 คน ใช้การวิเคราะห์ปัจจัยเชิงสำรวจเพื่อจำแนกลักษณะของข้อจำกัดทางการท่องเที่ยว ผลการศึกษาพบข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวใน 3 มิติ: ข้อจำกัดภายในบุคคล ข้อจำกัดระหว่างบุคคล และข้อจำกัดทางโครงสร้าง จากนั้นใช้การวิเคราะห์ปัจจัยเชิงยืนยันเพื่อยืนยันว่าข้อมูลที่ได้มีความกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (x2 2 = 169.07, df = 84, p < .001, GFI = .92, CFI = .96, NFI = .93 และ RMSEA = .063) และการวิเคราะห์ความแปรปรวนเพื่อศึกษาความแตกต่างระหว่างข้อจำกัดทางการท่องเที่ยวกับตัวแปรวงจรชีวิตครอบครัว พบว่า นักท่องเที่ยวตามวงจรชีวิตครอบครัวมีความแตกต่างกันในข้อจำกัดภายในบุคคล ทั้งเรื่องของความไม่สนใจท่องเที่ยวและความกังวลด้านอื่น ๆ (เช่น สุขภาพ ค่าใช้จ่าย ความสะอาด) โดยเฉพาะในกลุ่มระยะครอบครัวเริ่มต้นและระยะครอบครัวกับลูกวัยเด็ก ผลการศึกษาสามารถนำมาใช้เป็นแนวทางเชิงกลยุทธ์สำหรับผู้ให้บริการทางการท่องเที่ยวในการปรับปรุงผลิตภัณฑ์ให้เหมาะสม และใช้กลยุทธ์การกำหนดราคาที่หลากหลายในการขายผลิตภัณฑ์หรือบริการ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่จะตีพิมพ์เพื่อเผยแพร่ในวารสารการจัดการธุรกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา จะต้องเป็นบทความที่ไม่เคยได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาเพื่อตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสารอื่น ๆ ทั้งนี้ หากพบว่ามีการละเมิดลิขสิทธิ์ ด้วยข้อคิดเห็นที่ปรากฏและแสดงในเนื้อหาบทความต่าง ๆ ให้ถือว่าเป็นความเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้เขียนบทความนั้น ๆ มิใช่ความเห็นและความรับผิดชอบใด ๆ ของคณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา สำหรับในกรณีผู้ประสงค์จะนำข้อความในวารสารการจัดการธุรกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา ไปเผยแพร่ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสารการจัดการธุรกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา ตามกฎหมายว่าด้วยลิขสิทธิ์
References
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2565). สถิติด้านการท่องเที่ยว ปี 2565. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2566, สืบค้นจาก https://www.mots.go.th/news/category/655.
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2565). โครงการสำรวจพฤติกรรมการเดินทางท่องเที่ยวของชาวไทยปี 2564. กรุงเทพ: กองวิจัยการตลาดการท่องเที่ยว, การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย.
รุจา ภู่ไพบูลย์, ระพีพรรณ คำหอม, ดารุณี จงอุดมการณ์, จินตนา วัชรสินธุ์, ถวัลย์ เนียมทรัพย์, เดชาวุธ นิตยสุทธิ และนิทัศน์ ภัทรโยธิน. (2562). การศึกษาครอบครัวไทยแบบบูรณาการตามวงจรชีวิตครอบครัว. (รายงานการวิจัย). สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัยและมหาวิทยาลัยมหิดล.
ศิริเพ็ญ ดาบเพชร. (2565ก). การวิเคราะห์โมเดลประสบการณ์การท่องเที่ยวที่น่าจดจำและคุณลักษณะของแหล่งท่องเที่ยวที่ส่งผลต่อการกลับมาเที่ยวซ้ำ. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(5), 218-233.
ศิริเพ็ญ ดาบเพชร. (2565ข). การแบ่งกลุ่มนักท่องเที่ยวสูงอายุจากข้อมูลส่วนตัวของนักท่องเที่ยว, วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 39(2), 129-158.
สำนักงานบริหารยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนล่าง 1. (2565). แผนพัฒนากลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนล่าง 1 (พ.ศ. 2566 – 2570). พิษณุโลก: สำนักงานบริหารยุทธศาสตร์.
สำนักบริหารการทะเบียน. (2566). จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร ตามหลักฐานตามทะเบียนราษฎร. กรุงเทพ: กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย.
Amirtha, R., & Sivakumar, V. J. (2018). Does family life cycle stage influence eshopping acceptance by Indian women? An examination using the technology acceptance model. Behaviour & Information Technology, 37(3), 267-294. https://doi.org/10.1080/0144929X.2018.1434560
Andreani, F., & Njo, A. (2021). The impact of travel constraints on travel intention. In A. Kusumah, C. U. Abdullah, D. Turgarini, M. Ruhimat, O. Ridwanudin, & Y. Yuniawati (Eds.), Promoting creative tourism: Current issues in tourism research (pp. 43-50). London: Routledge.
Backer, E., & Lynch, D. (2016). Understanding the proclivity of visiting friends and relatives (VFR) travel across family life cycle stages in Australia. International Journal of Tourism Research, 19(4), 447–454. https://doi.org/10.1002/jtr.2087.
Bernini, C., & Cracolici, M. F. (2015). Demographic change, tourism expenditure and life cycle behaviour. Tourism Management, 47(C), 191–205.https://doi.org/10.1016/j.tourman.2014.09.016.
Bonn, M. A., Cho, M., Lee, J. J., & Kim, J. H. (2016). A multilevel analysis of the effects of wine destination attributes on travel constraints and revisit intention. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(11), 2399-2421. https://doi.org/10.1108/ IJCHM-01-2015-0010.
Boothby, J., Tungatt, M. F., & Townsend, A. R. (1981). Ceasing participation in sports activity: Reported reasons and their implications. Journal of Leisure Research, 13(1), 1-14. https://doi.org/10.1080/00222216.1981.11969463.
Carneiro, M. J., & Crompton, J. L. (2010). The influence of involvement, familiarity, and constraints on the search for information about destinations. Journal of Travel Research, 49(4), 451-470. https://doi.org/10.1177/0047287509346798.
Chen, C.-C., & Petrick, J. F. (2016). The roles of perceived travel benefits, importance, and constraints in predicting travel behavior. Journal of Travel Research, 55(4), 509-522. https://doi.org/10.1177/0047287514563986.
Chen, H.-J., Chen, P.-J., & Okumus, F. (2013). The relationship between travel constraints and destination image: A case study of Brunei. Tourism Management, 35(2013), 198–208. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2012.07.004.
Cheng, I., Su, C., Liao, H., Lorgnier, N., Lebrun, A.-M., Yen, W.-S., & Huang, Y. (2019). Adolescents’ perceptions of mother–father dominance in family vacation decisions: A 25-society study. Service Business, 13(2), 755–778. https://doi.org/10.1007/s11628-019-00404-6.
Crawford, D. W., & Godbey, G. (1987). Reconceptualizing barriers to family leisure. Leisure Sciences, 9(2), 119-128. https://doi.org/10.1080/01490408709512151.
Crawford, D. W., Jackson, E. L., & Godbey, G. (1991). A hierarchical model of leisure constraints. Leisure Sciences, 13(4), 309–320. https://doi.org/10.1080/01490409109513147.
Damanik, J., & Yusuf, M. (2022). Effects of perceived value, expectation, visitor management, and visitor satisfaction on revisit intention to Borobudur Temple, Indonesia. Journal of Heritage Tourism, 17(2), 174-189 https://doi.org/10.1080/1743873X.2021.1950164.
Duvall, E. M. (1957). Family Development. New York: Lippincott.
Fennell, D. A. (2017). Towards a model of travel fear. Annals of Tourism Research, 66(2017), 140-150. https://doi.org/10.1016/j.annals.2017.07.015.
Gilbert, D., & Hudson, S. (2000). Tourism demand constraints: A skiing participation. Annals of Tourism Research, 27(4), 906-925. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(99)00110-3.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate data analysis. (8 ed.). UK: Pearson Education, Inc.
Hall, J., O’Mahony, B., & Gayler, J. (2017). Modelling the relationship between attribute satisfaction, overall satisfaction, and behavioural intentions in Australian ski resorts. Journal of Travel & Tourism Marketing, 34(6), 764-778. https://doi.org/10.1080/10548408.2016.1232672.
Howard, D. R., & Crompton, J. L. (1984). Who are the consumers of public park and recreation services? An analysis of the users and non-users of three municipal leisure service organizations. Journal of Park and Recreation Administration, 2(3), 33-48.
Huber, D., Milne, S., & Hyde, K. F. (2018). Constraints and facilitators for senior tourism. Tourism Management Perspectives, 27(2018), 55–67. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2018.04.003.
Hudson, S. (2000). The segmentation of potential tourists: Constraint differences between men and women. Journal of Travel Research, 38(4), 363-368. https://doi.org/10.1177 /004728750003800404.
Hung, K., & Petrick, J. F. (2010). Developing a measurement scale for constraints to cruising. Annals of Tourism Research, 37(1), 206-228. https://doi.org/10.1016/j.annals.2009.09.002.
Huang, S., & Hsu, C. H. C. (2009). Effects of travel motivation, past experience, perceived constraint, and attitude on revisit intention. Journal of Travel Research, 48(1), 29-44. https://doi.org/10.1177/00472875083287.
Iso-Ahola, S. (1981). Leisure counseling at the crossroads. The Counseling Psychologist, 9(3), 71–74. https://doi.org/10.1177/001100008100900307.
Jackson, E. L. (1988). Leisure constraints: A survey of past research. Leisure Sciences, 10(3), 203-215. https://doi.org/10.1080/01490408809512190.
Jackson, E. L. (1991). Special issue introduction: Leisure constraints/constrained leisure. Leisure Sciences, 13(4), 273-278. https://doi.org/10.1080/01490409109513144.
Jackson, E. L. (1994). Geographical aspects of constraints on leisure and recreation. Canadian Geographer, 38(2), 110–121. https://doi.org/10.1111/j.1541-0064.1994.tb01669.
Jackson, E. L., Crawford, D. W. & Godbey, G. (1993). Negotiation of leisure constraints. Leisure Sciences, 15(1), 1–11. https://doi.org/10.1080/01490409309513182.
Kattiyapornpong, U. (2006). Understanding travel behavior using demographic and socioeconomic variables as travel constraints. Paper presented at the ANZMAC 2006: Advancing theory, maintaining relevance: Proceedings of the 2006 Australian & New Zealand Marketing Academy Conference, Queensland University of Technology, School of Advertising, Marketing and Public Relations, Brisbane, Queensland.
Khan, M., Chelliah, S., & Ahmed, S. (2019). Intention to visit India among potential travellers: Role of travel motivation, perceived travel risks, and travel constraints. Tourism and Hospitality Research, 19(3), 351–367. https://doi.org/10.1177/146735841775102.
Kim, H., Baek, J., & Choe, Y. (2020). Family life cycle and preferences for a mega-sporting event package: The case of the 2018 PyeongChang Winter Olympic Games. Tourism Economics, 27(3), 1-21. https://doi.org/10.1177/135481662090778.
Kim, N., & Chalip, L. (2004). Why travel to the FIFA World Cup? Effects of motives, background, interest, and constraints. Tourism Management, 25(6), 695–707. https://doi.org/doi:10.1016/j.tourman.2003.08.01
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
Kock, F., Nørfelt, A., Josiassen, A., Assaf, A. G., & Tsionas, M. G. (2020). Understanding the COVID-19 tourist psyche: The evolutionary tourism paradigm. Annals of Tourism Research, 85(2020), 32921847.https://doi:10.1016/j.annals.2020.103053.
Lawson, R. (1991). Patterns Of tourist expenditure and types of vacation across the family life cycle. Journal of Travel Research, 29(4), 12-18. https://doi.org/10.1177/004728759102900403.
Mc Goldrick, M., & Carter, B. (2003). The family life cycle. In F. Walsh (Ed.), Normal family processes: Growing diversity and complexity. New York: The Guilford Press.
Nyaupane, G., & Andereck, K. (2008). Understanding travel constraints: Application and extension of a leisure constraints model. Journal of Travel Research, 46(4), 433-439. https://doi.org/10.1177/00472875073083.
Ozturk, U. A., & Gogtas, H. (2016). Destination attributes, satisfaction, and the cruise visitor's intent to revisit and recommend. Tourism Geographies, 18(2), 194–212. https://doi.org/10.1080/14616688.2015.1124446.
Pennington-Gray, L. A., & Kerstetter, D. L. (2002). Testing a constraints model within the context of nature-based tourism. Journal of Travel Research, 40(4). 416-423. https://doi.org /10.1177/0047287502040004008.
Perkins, R., & Khoo-Lattimore, C. (2020). Friend or foe: Challenges to collaboration success at different lifecycle stages for regional small tourism firms in Australia. Tourism and Hospitality Research, 20(2), 184–197. https://doi.org/10.1177/1467358419836719.
Peterson, M., & Lambert, S. L. (2002). A demographic perspective on U.S. consumers’ out-of-town vacationing and commercial lodging usage while on vacation. Journal of Travel Research, 42(2), 116–124. https://doi.org/10.1177/0047287503254957.
Samuels, P. (2016). Advice on exploratory factor analysis. Birmingham: Birmingham City University.
Searle, M. S., & Jackson, E. L. (1985). Socioeconomic variations in perceived barriers to recreation participation among would‐be participants. Leisure Sciences: An Interdisciplinary Journal, 7(2), 227-249 https://doi.org/10.1080/01490408509512120.
Shin, H., Nicolau, J. L., Kang, J., Sharma, A., & Lee, H. (2022). Travel decision determinants during and after COVID-19: The role of tourist trust, travel constraints, and attitudinal factors. Tourism Management, 88(3), 1-14. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104428.
Sun, T., Zhang, J., Zhang, B., Ong, Y., & Ito, N. (2022). How trust in a destination's risk regulation navigates outbound travel constraints on revisit intention post-COVID-19: Segmenting insights from experienced Chinese tourists to Japan. Journal of Destination Marketing & Management, 25(September), 1-15. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2022.100711.
Tagg, S., & Seaton, A. (1995). The family vacation in Europe: Paedonomic aspects of choices and satisfactions. Journal of Travel & Tourism Marketing, 4(1), 1–21. https://doi.org/10.1300 /J073v04n01_01.
Waltz, C., Strickland, O. L., & Lenz, E. (2010). Measurement in nursing and health research. (4 ed.). New York: Springer Publishing Company.
Wells, W. D., & Gubar, G. (1966). Life cycle concept in marketing research. Journal of Marketing Research, 3(4), 355–363. https://doi.org/10.1177/002224376600300403.
Weston, R., & Gore, P. A., Jr. (2006). A brief guide to structural equation modeling. The Counseling Psychologist, 34(5), 719–751.
Xie, L., & Ritchie, B. (2019). The motivation, constraint, behavior relationship: A holistic approach for understanding international student leisure travelers. Journal of Vacation Marketing, 25(1), 111–129. https://doi.org/:10.1177/1356766717750421.
Zheng, C., Zhang, J., Zhang, H., & Qian, L. (2017). Exploring sub-dimensions of intrapersonal constraints to visiting “dark tourism” sites: a comparison of participants and non-participants. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(1), 22-13. https://doi.org/:10.1080/10941665.2016.1175489.