การประเมินผลและถอดบทเรียนโครงการโรงเรียนอีโคสคูล (Eco-school) โรงเรียนเทศบาล 3 (บ้านบ่อ)

บทคัดย่อ

          การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการ ศึกษาแนวทางการดำเนินงานโครงการ และถอดบทเรียนการดำเนินงานโครงการโรงเรียนอีโคสคูล (Eco-school) โรงเรียนเทศบาล 3 (บ้านบ่อ) รูปแบบการประเมินใช้รูปแบบการประเมิน CIPPiest ของ Stufflebeam ใช้ข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพสำหรับการวิเคราะห์ สรุปผลการประเมิน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา จำนวน 4 กลุ่ม ได้แก่ ครู 48 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 13 คน ผู้ปกครองนักเรียน 274 คน และนักเรียน 274 คน ข้อมูลเชิงคุณภาพเป็นการสนทนากลุ่มกับผู้ให้ข้อมูลหลัก ประกอบด้วย ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครอง และนักเรียน กลุ่มละ 4 คน รวมจำนวน 16 คน โดยการคัดเลือกแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป สถิติที่ใช้ในการประเมิน ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการประเมินโครงการโรงเรียนอีโคสคูล (Eco-school) โรงเรียนเทศบาล 3 (บ้านบ่อ) โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก เรียงตามค่าเฉลี่ยจากมากไปน้อย คือ ด้านผลผลิต ด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านประสิทธิผล ด้านการถ่ายโยงความรู้ ด้านผลกระทบ ด้านกระบวนการ และด้านความยั่งยืน 2) แนวทางการดำเนินงานโครงการโรงเรียนอีโคสคูล (Eco-school) โรงเรียนเทศบาล 3 (บ้านบ่อ) สรุปได้ว่า ควรส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างประหยัด เร่งสร้างจิตใต้สำนึกการใช้พลังงานอย่างประหยัด การหมุนเวียนวัสดุที่นำกลับมาใช้ใหม่ ควรเน้นการปฏิบัติจริง ให้นักเรียนลงพื้นที่จริง และลงมือปฏิบัติ โดยมีภูมิปัญญาชาวบ้านเป็นผู้ให้ความรู้ในเรื่องการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เร่งส่งเสริมการนำวัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นนำมาใช้ในการเรียนการสอน การลดการทิ้งขยะหรือการหมุนเวียนกลับมาผลิตใหม่ 3) การถอดบทเรียน สรุปว่า โรงเรียนเทศบาล 3 (บ้านบ่อ) ควรกำหนดกิจกรรมในโครงการ กำหนดมาตรการการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่องตลอดปีการศึกษา อีกทั้งบุคลากรในโรงเรียนควรดำเนินชีวิตเป็นต้นแบบให้กับชุมชนทางด้านการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม  การลดรายจ่ายเรื่องพลังงานในภารกิจของโรงเรียน ผลลัพธ์ของโครงการโรงเรียนอีโคสคูล (Eco-school) ควรลดรายจ่ายค่าไฟฟ้าในแต่ละเดือนอีกทั้งค่าน้ำประปาควรจะลดลง อย่างน้อยร้อยละ 5