การมีส่วนร่วมของชุมชนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพอนามัย โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น บ้านแม่ต๋อมใน จังหวัดพะเยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมและศึกษาผลการมีส่วนร่วมของชุมชนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพอนามัยโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น พื้นที่วิจัยคือ บ้านแม่ต๋อมใน จังหวัดพะเยา จำนวน 60 ครัวเรือน ดำเนินการวิจัยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557- 2560 แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ 1) ประเมินชุมชน 2) จัดทำแผนและนำแผนการแก้ไขปัญหาสุขภาพอนามัยไปใช้ และ 3) ติดตามและประเมินผล โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากระบบสารสนเทศสำหรับสถานพยาบาล (HOSxP) ร่วมกับแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม และเครื่องมือวิเคราะห์ชุมชนอย่างมีส่วนร่วม ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติ t-test และข้อมูลทางระบาดวิทยาด้วยดัชนีอนามัย ผลการวิจัยด้านการประเมินชุมชนพบว่า ชุมชนให้ความสำคัญกับปัญหาที่ต้องร่วมกันแก้ไขเป็นลำดับแรกคือการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อจากการทำงานหนัก ซึ่งนำไปสู่การจัดทำแผนการแก้ไขปัญหา เริ่มต้นด้วยการสำรวจชนิดพืชผักสมุนไพรในชุมชนและป่าชุมชนร่วมกัน สร้างกระบวนการเรียนรู้และการแปรรูปสมุนไพรเพื่อการใช้งานง่ายและสะดวก โดยปราชญ์ชาวบ้านและแพทย์แผนไทยจากสถานีอนามัยฯ อนาลโย ชาวบ้านที่สมัครใจเข้าร่วมโครงการมีจำนวน 53 คน ผลการจัดการเรียนรู้พบว่า ชาวบ้านมีความรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ก่อนเข้าร่วมโครงการ ชาวบ้านมีคะแนนความเจ็บปวด 4 – 6 คะแนน ร้อยละ 73.33 หลังเข้าร่วมโครงการ ชาวบ้านมีคะแนนความเจ็บปวด 1-3 คะแนน ร้อยละ 90.0 และเกิดการรวมกลุ่มแปรรูปสมุนไพรพื้นบ้านสำหรับใช้คลายความปวดเมื่อย เช่น สมุนไพรแช่เท้า สมุนไพรสำหรับอบตัว ลูกประคบ และผลิตส่งจำหน่ายร้านค้าผลิตภัณฑ์ชุมชน
Article Details
Area Based Development Research Journal values copyright protection and licensing to safeguard author rights and facilitate the appropriate dissemination of research. Our policies ensure openness, accessibility, and attribution. Authors retain copyright ownership, and articles are published under a Creative Commons Attribution License (CC BY), allowing sharing, adaptation, and proper attribution. Authors have the freedom to publish under the CC BY license, granting broad reuse and distribution permissions. The journal supports posting articles on third-party repositories, adhering to institutional and funding restrictions. Author guidelines detail copyright and licensing requirements, empowering authors with knowledge about their rights and responsibilities. These policies cultivate an environment of collaboration, openness, and responsible sharing, benefiting authors and the research community while honoring intellectual property rights.
