Samayabhedoparacanacakra: คำแปลพร้อมเชิงอรรถวิเคราะห์ (3) คำแปลพร้อมเชิงอรรถวิเคราะห์ (3)

บทคัดย่อ

คัมภีร์ สมยเภโทปรจนจักร รจนาโดยพระวสุมิตรผู้เป็นพระเถระของนิกายสรวาสติวาท ในปัจจุบันไม่พบต้นฉบับภาษาสันสกฤต หลงเหลือเพียงสำนวนแปลทิเบต 1 สำนวน และสำนวนแปลจีนอีก 3 สำนวน เนื้อหาในคัมภีร์จะกล่าวถึง ปีพุทธปรินิพพาน มูลเหตุแห่งการแตกนิกาย มติธรรมของนิกายต่าง ๆ คัมภีร์นี้มักจะถูกอ้างเสมอเมื่อมีการอภิปรายถึงประเด็นดังกล่าวข้างต้น หากมีการอ้างอิงคัมภีร์ ทีปวังสะ คัมภีร์ กถาวัตถุ ที่เป็นคัมภีร์ตัวแทนของเถรวาทฝ่ายทักษิณนิกายเมื่อใด คัมภีร์ สมยเภโทปรจนจักร ก็เป็นคัมภีร์ตัวแทนของเถรวาทฝ่ายอุตตรนิกายเสมอ                                                                                 

เนื่องจากแวดวงวิชาการพุทธศาสตร์ในประเทศเรา ยังขาดงานแปลคัมภีร์พระพุทธศาสนาที่อยู่ในชั้นปฐมภูมิจากภาษาโบราณต่าง ๆ ผู้เขียนจึงเล็งเห็นความสำคัญในการแปลคัมภีร์ สมยเภโทปรจนจักร จากพากย์ทิเบต เป็นภาษาไทยและแสดงเชิงอรรถวิเคราะห์ประกอบ พร้อมเปรียบเทียบกับพากย์จีนอีก 3 สำนวน                                                                    

บทความฉบับนี้เป็นคำแปลและเชิงอรรถวิเคราะห์ต่อจากตอนที่แล้ว โดยยังเป็นหัวข้อธรรมของกิ่งนิกายมหาสางฆิกะ มีรายละเอียดดังนี้
2.1.1.4 หัวข้อธรรมอื่นของนิกาย มหาสางฆิกะ เอกวฺยาวหาริกะ โลโกตตรวาทิน และกุกกุฎิกะ

2.1.2 หลักธรรมของนิกายพหุศรุตียะ
  2.1.3 หลักธรรมของนิกายปรัชญัปติวาท

นอกจากนั้นได้เพิ่มเติมหลักธรรมของนิกายปูรฺวไศละ นิกายอปรไศละ ซึ่งไม่มีในต้นฉบับสำนวนทิเบต แต่มีในสำนวนแปลจีนทุกสำนวน โดยดึงข้อมูลส่วนดังกล่าวมาจากคัมภีร์อรรถาธิบายของพระวินีตเทวะในพากย์ทิเบต และได้แนบต้นฉบับปฐมภูมิสำนวนทิเบตเทียบเคียงกับสำนวนแปลจีนทุกสำนวนในภาคผนวก พร้อมทั้งชำระคัมภีร์ทุกพากย์ โดยแบ่งหัวข้อตามคำแปลไทย เพื่อให้สอบทานได้สะดวกยิ่งขึ้น