Hatsadiling Bird Castle: The Signifiers of Meaning and Resources from Buddhist Texts and Literature

Main Article Content

Surachai Phutchu

Abstract

         This study aims to present the history and influence of Hatsadiling Bird Castle, which has affected Thai society. This documentary study used data from primary and secondary sources. The results reveal that Hatsadiling appears in Tipitaka and many Atthakathas (Commentaries), including Buddhist literatures such as Tom-nan Mun Sasana (The Legend of Original Religion), Paññāsa Jātaka on Sudhana Jātaka (Fifty Stories on Suthon Tale), and Tri Phum Phra Ruang (Three Realms of King Phra Ruang). A characteristic of the Hatsadiling Bird is its big shape and being as powerful as five elephants. It is said to have originated in the good land of the so-called moral people, Uttarakuru Continent. These concepts have influenced paintings and sculptures of Hatsadiling Bird Castle at crematoriums until it became embedded in Thai culture to the present day, including the moral, legal, material, and social cultures. Furthermore, it is a Pritsanā Tham related to a belief of transmitting dead people to rebirth in Sugati Bhumi (Sensuous Blissful Realms).
         The body of knowledge collected for this article indicates the following: Firstly, The Buddhist texts and literature only mention the bird’s characteristic big shape and having five elephants worth of power, and that the bird took people away because it thought that people were victims, but it had no intention of harm. Secondly, the post-literature tells stories of this bird having special roles and characteristics that were more praiseful than blaming, and contained certain positive objective. Lastly, though the development of Hatsadiling Bird concept manifested in paintings and sculptures of cremation of castle, it still accords with the old concepts that appear in Buddhist texts and literatures. Added to the concept was an imagination of special shapes, including Pritsanā Tham to remember the goodness and transmission of dead people to be born in heaven.

Article Details

How to Cite
Phutchu, Surachai. 2022. “Hatsadiling Bird Castle: The Signifiers of Meaning and Resources from Buddhist Texts and Literature”. Dhammadhara Journal of Buddhist Studies 8 (2):175-217. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/dhammadhara/article/view/256054.
Section
Academic Article
Bookmark and Share

References

• ภาษาไทย

---1. คัมภีร์

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 12, 25, 26, 28, 32. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย ฉบับสยามรัฐ เล่ม 9. นครปฐม: มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2535.

พระพุทธโฆสเถระ. อรรถกถาภาษาไทย พระวินัยปิฏก สมันตปาสาทิกา ภาค 3 ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2552.

________. อรรถกถาภาษาไทย พระสุตตันตปิฏก ขุททกนิกาย ธรรมบท ภาค 1 ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2552.

________. อรรถกถาภาษาไทย พระสุตตันตปิฏก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ ปปัญจสูทนี ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2552.

---2. หนังสือ

กรมศิลปากร. ปัญญาสชาดก ภาคที่ 1 สมุททโฆสชาดกกับสุธนชาดก. พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นางไห้ วัฏฏะสิงห์. พระนคร: โรงพิมพ์รุ่งเรืองธรรม, 2504.

นิยะดา เหล่าสุนทร และพีระพัฒน์ สำราญ. จิตรกรรมภาพสัตว์หิมพานต์ พระวิหารหลวง วัดสุทัศนเทพวราราม. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2559.

ประชิด สกุณะพัฒน์. ศิลปะและวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: แสงดาว, 2548.

พญาลิไทย. ไตรภูมิกถาหรือไตรภูมิพระร่วง พระราชนิพนธ์พระมหาธรรมราชาที่ 1 พญาลิไทย ฉบับตรวจสอบชำระใหม่. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร, 2526.

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี). ศัพท์วิเคราะห์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง, 2550.

พระพุทธรักขิตและพระพุทธญาณเจ้า. ตำนานมูลศาสนา. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร, 2519.

พระโมคคัลลานเถระ. คัมภีร์อภิธานัปปทีปิกา. แปลโดย พระมหาไพโรจน์ ญาณกุสโล และจำรูญ ธรรมดา. กรุงเทพมหานคร: โครงการเตปิฏกสุเตสีบัณฑิต, 2559.

พระอัคควังสเถระ. สัททนีติธาตุมาลา: คัมภีร์หลักบาลีมหาไวยากรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 2. แปลโดย พระมหานิมิตร ธมฺมสาโร และจำรูญ ธรรมดา. นครปฐม: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตบาฬีศึกษาพุทธโฆส, 2546.

ภูเดช แสนสา. โลกหน้าล้านนา: พัฒนาการการสร้างปราสาทศพต่างสัตว์หิมพานต์และการก่อกู่. เชียงใหม่: สถาบันภาษา ศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่, 2556.

สำราญ ก้านพลูกลาง. หลักการแต่งและแปลบาลี. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครราชสีมา, ม.ป.ป.

---3. พจนานุกรม

ป. หลงสมบุญ. พจนานุกรมมคธ-ไทย, พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: บริษัทธรรมสาร จำกัด, 2546.

ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554, พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน, 2556.

---4. วิทยานิพนธ์

กมลรัตน์ ชวนสบาย. “เมรุลอยสกุลช่างเพชรบุรี: รูปแบบศิลปกรรมแนวคิดและคติการสร้าง.” วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2560.

---5. หนังสือพิมพ์

“สุวรรณภูมิในอาเซียน: ‘หลวงพ่อคูณ’ เมรุนกหัสดีลิงค์.” มติชนรายวัน, 17 มกราคม 2562.

---6. รายงานวิจัย

วีรชาติ นิ่มอนงค์. “การศึกษาวิเคราะห์ทฤษฎีอรรถปริวรรตศาสตร์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท.” รายงานวิจัย, สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2552.

---7. รายงานที่ประชุมทางวิชาการ

ประยุทธ สารัง. “นกหัสดีลิงค์: การเมืองเรื่องการนิยาม รหัสหมายชั้นชนในสังคมวัฒนธรรมล้านช้าง.” การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยมหาสารคามวิจัย ครั้งที่ 13 (The 13th Mahasarakham University Research Conference) ในหัวข้อ“จากท้องถิ่นสู่สากล ในบริบทประเทศไทย 4.0” (From Local to Global in the Context of Thailand 4.0). 7-8 กันยายน 2560. มหาสารคาม: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2560.

• ภาษาต่างประเทศ

---1. หนังสือ

Stratton, Carol. Buddhist Sculpture of Northern Thailand. Chiang Mai: Silkworm Books, 2004.

---2. บทความภาษาอังกฤษ

Hall, Rebecca. “Onward towards Heaven: Burning the Nok Hatsadiling.” ARS Orientalis, 44, (2014): 180-199.

---3. วิทยานิพนธ์

Chakraborty, Mita. “A Contrastive Study of Dhammapada and Tirukkural.” PhD diss., University of Calcutta, 2008.

---4. ข้อมูลจากเว็บไซต์

Wikipedia. “Vogelpark Avifauna”, Accessed January 28, 2021. https://en.wikipedia.org/wiki/Vogelpark_Avifauna.