ปัจจัยที่ส่งผลต่อการก่อหนี้ของครัวเรือนในพื้นที่ชนบท

บทคัดย่อ

การเพิ่มขึ้นของหนี้ครัวเรือนในประเทศไทยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา การมีหนี้ครัวเรือนในระดับสูงนี้นอกจากจะส่งผลต่อความเปราะบางทางการเงินของครัวเรือนแล้ว ยังส่งผลเสียทางเศรษฐกิจของประเทศในระยะยาว แต่ก่อนที่จะหามาตรการเพื่อบรรเทาหนี้ครัวเรือนนั้นควรทำความเข้าใจถึงพฤติกรรมการมีหนี้ของครัวเรือนเสียก่อน บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจกู้เงินของครัวเรือนโดยการสำรวจครัวเรือนจำนวน 256 ราย ผลการศึกษาพบว่า ครัวเรือนที่เป็นเกษตรกร และครัวเรือนที่ไม่ใช่เกษตรกรมีปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจกู้เงินแตกต่างกันในบางประเด็น ครัวเรือนที่ไม่ใช่เกษตรกรเมื่อมีรายได้เพิ่มขึ้นมีแนวโน้มที่จะตัดสินใจกู้เพิ่มขึ้น แต่ระดับรายได้ของครัวเรือนเกษตรกรไม่ส่งผลต่อการกู้อย่างมีนัยสำคัญ ขณะที่ครัวเรือนเกษตรกรยากจน       มีแนวโน้มตัดสินใจกู้ลดลงเมื่อเทียบกับครัวเรือนที่ไม่อยู่ในกลุ่มยากจน แต่ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญในการกู้เงินระหว่างครัวเรือนที่ไม่ใช่เกษตรกรของกลุ่มยากจน และกลุ่มที่ไม่ยากจน ดังนั้นการวิเคราะห์เพื่อทำความเข้าใจพฤติกรรมการตัดสินใจกู้เงินของครัวเรือนที่ไม่ได้แยกแยะกลุ่มที่มีลักษณะรายได้ที่ต่างกันระหว่างกลุ่มที่เป็นเกษตรกรและกลุ่มที่ไม่ใช่เกษตรกรอาจส่งสัญญาณบิดเบือนได้ นอกจากนี้ พฤติกรรมการกู้เงินเพียงอย่างเดียวอาจไม่สามารถตีความได้อย่างชัดเจนว่าจะส่งผลลบต่อครัวเรือน แต่ประเด็นสำคัญที่ควรทำการพิจารณาคือการวิเคราะห์การผิดนัดชำระหนี้ของครัวเรือนควบคู่ไปกับการกู้ยืมเงินของครัวเรือน