การศึกษารูปแบบการหลอกลวงและปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการถูกหลอกลวงทางการเงิน
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัจจุบันความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีดิจิทัลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของวิถีชีวิตมนุษย์ในหลายมิติ แต่ในขณะเดียวกันก็สร้างโอกาสให้เกิดปัญหาที่ซับซ้อนเพิ่มขึ้น หนึ่งในปัญหาที่สำคัญคือ การหลอกลวงทางการเงิน ซึ่งถือเป็นภัยคุกคามที่มีผลกระทบต่อทั้งบุคคล สังคม และระบบเศรษฐกิจอย่างกว้างขวาง งานวิจัยฉบับนี้จึงเริ่มต้นศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการถูกหลอกลวงทางการเงิน และรูปแบบการหลอกลวงที่กระตุ้นให้บุคคลมีแนวโน้มหลงเชื่อ รูปแบบการหลอกลวงแบ่งออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ การหลอกลวงที่ใช้โอกาสล่อ การข่มขู่ การซื้อขายสินค้า การฟิชชิ่ง และการใช้ความรัก โดยรวบรวมข้อมูลผ่านแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 200 คน เพื่อระบุ 2 รูปแบบการหลอกลวง ที่ผู้ตอบแบบสอบถามมีประสบการณ์พบเจอมากที่สุด จากนั้นนำ 2 รูปแบบที่ได้ข้างต้นมาจำลองสถานการณ์โดยวิธีการสัมภาษณ์เพื่อหารูปแบบการหลอกลวงที่กลุ่มตัวอย่างมีแนวโน้มหลงเชื่อมากที่สุด โดยมีกลุ่มตัวอย่างที่เข้าร่วมจำลองสถานการณ์จำนวน 100 คน ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการถูกหลอกลวงทางการเงินของกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ อายุ สถานภาพ การศึกษา รายได้เฉลี่ยต่อเดือน ค่าเสียหายจากการหลอกลวง การหลอกลวงที่ใช้โอกาสล่อ การหลอกลวงในการซื้อขายสินค้า และการฟิชชิ่ง นอกจากนี้ ผลการศึกษายังพบว่า รูปแบบการหลอกลวงในการซื้อขายสินค้า มีแนวโน้มทำให้กลุ่มตัวอย่างมีแนวโน้มหลงเชื่อมากที่สุด
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
สงวนลิขสิทธิ์ © 2553 คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ จัดพิมพ์วารสารเศรษฐศาสตร์และนโยบายสาธารณะ เพื่อเผยแพร่บทความวิชาการทางเศรษฐศาสตร์ นโยบายสารธารณะ และสาขาอื่นๆที่เกี่ยวข้อง ทัศนะและข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน โดยบทความที่ได้รับการตอบรับจะถือเป็นลิขสิทธิ์ของคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
บรรณาธิการ อาจารย์ ดร.พลพัธน์ โคตรจรัส
เอกสารอ้างอิง
ฐิติมา อินกล่ำ. (2559). วาทกรรมทางการสื่อสารเพื่อการหลอกลวงทําธุรกรรมทางการเงินออนไลน์ผ่านเครื่องอิเล็กทรอนิกส์. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏ
อุตรดิตถ์, 11(2), 96.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2565). ภัยทางการเงิน กับดักร้ายที่ต้องช่วยกันหยุดยั้ง. สืบค้น สิงหาคม 22, 2567 จาก
-4.html
ธนาคารแห่งประเทศไทย. [Research Report] รายงานผลการสำรวจทักษะทางการเงินของไทยปี 2565.
https://www.bot.or.th/content/dam/bot/image/research-and-publications/2565ThaiFLsurvey.pdf
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2566, 9 มีนาคม). [Press Release] ออกมาตรการจัดการภัยทุจริตทางการเงิน.
https://www.bot.or.th/content/dam/bot/documents/th/news-and-media/news/2023/news-th-20230309.pdf
ธัญพิชชา สามารถ. (2565). การตกเป็นเหยื่อทางไซเบอร์ของผู้สูงอายุ (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์).
พงษ์สิริ ตาอินทร์. (2562). การเพิ่มประสิทธิภาพการบังคับใช้กฎหมายในการป้องกันและแก้ไขปัญหาแชร์ลูกโซ่ในธุรกิจเงินร่วมลงทุนข้ามชาติ
(วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรังสิต).
สมาคมธนาคารประเทศไทย. (2566). ไทยติดอันดับ 6 ของโลก เกิด “ภัยทางการเงิน” มากที่สุด. สืบค้น สิงหาคม 22, 2567 จาก
https://www.tba.or.th/ไทยติดอันดับ-6-ของโลก-เกิ/
สัณห์ภพ วิทยาทอง. (2564). ความเสี่ยงในการตกเป็นเหยื่ออาชญากรรมทางการทำธุรกรรมออนไลน์ของนักศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วารสารวิชาการอาชญาวิทยาและนิติวิทยาศาสตร์, 7(2), 28.
สาโรจน์ จอกโคกสูง. (2550). ภาพลักษณ์และบริบทของเหยื่อในสายตานักวิ่งราวทรัพย์ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).
สำนักงานตำรวจแห่งชาติ. (2567). สถิติแจ้งความออนไลน์ คดีอาชญากรรมทางเทคโนโลยี. สืบค้น สิงหาคม 22, 2567 จาก https://thaipoliceonline.go.th/
อัญมณี ภักดีมวลชน และ คมสัน รัตนะสิมากูล. (2566). ปัจจัยที่ทำให้ผู้สูงอายุถูกหลอกผ่านช่องทางการสื่อสารออนไลน์ “เฟซบุ๊ก”. วารสารการสื่อสาร
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 6(1), 126-129.
Buse, Fong, and Tripathi. (2024). The Interplay of Social Behaviour and Demographics in Cyber Scam Susceptibility: A Singapore Study.
Journal of Business and Management, 12(5), 2961.
DeLiema, Li, and Mottola. (2023). Correlates of responding to and becoming victimized by fraud: Examining risk factors by scam type.
International journal of Consumer Studies, 47(3), 1046.
DeLiema, Li, and Mottola. (2023). Correlates of responding to and becoming victimized by fraud: Examining risk factors by scam type.
International journal of Consumer Studies, 47(3), 1051.
Greene. (2012). Econometric analysis. 7th ed. Harlow, England: Pearson Education.
Kerley and Copes. (2002). Personal fraud victims and their official responses to victimization. Journal of Police and Criminal Psychology,
(10), 26.
Kim, Maurer, and Mitchell. (2021). How financial literacy shapes the demand for financial advice at older ages. The Journal of the
Economics of Ageing, 20, 7.
Odunze. (2018). Cyber Victimization by Hackers: A Criminological Analysis. Public Policy and Administration Research, 8(1), 11.
Titus, Heinzelmann, and Boyle. (1995). Victimization of Persons by Fraud. Crime & Delinquency, 41(1), 60.
Wyk and Benson. (1997). Fraud victimization: Risky business or just bad luck?. American Journal of Criminal Justice, 21(2), 163-179.
Wyk and Mason. (2001). Investigating Vulnerability and Reporting Behavior for Consumer Fraud Victimization Opportunity as a Social
Aspect of Age. Journal of Contemporary Criminal Justice, 17(4), 328-345.