อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์บาปในภาษาไทย

ผู้แต่ง

  • ธนพล เอกพจน์ สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

คำสำคัญ:

บาป, ภาษาศาสตร์ปริชาน, รูปคำอุปลักษณ์, เว็บไซต์พันทิป, อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์รูปคำอุปลักษณ์และอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์บาปในภาษาไทยตามแนวภาษาศาสตร์ปริชาน โดยเก็บข้อมูลรูปคำอุปลักษณ์บาปจากห้องสนทนาในหมวดหมู่“ศาสนา”บนเว็บไซต์พันทิป ผลการวิจัยพบรูปคำอุปลักษณ์บาปจำนวน 158 รูปคำ สะท้อนอุปลักษณ์ เชิงมโนทัศน์ในมุมมองผู้ใช้ภาษาไทยจำนวน 5 มโนทัศน์ ได้แก่ [บาป คือ สสารที่มีปริมาณวัดตวง] [บาป คือ พืช] [บาป คือ สิ่งสกปรก] [บาป คือ โรค] และ [บาป คือ ไฟ] ผลการวิจัยสะท้อนระบบมโนทัศน์ของผู้ใช้ภาษาไทยที่มีมุมมองเชิงลบต่อบาปว่าเป็นสิ่งไม่ดีที่ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ คำสำคัญ: บาป, ภาษาศาสตร์ปริชาน, รูปคำอุปลักษณ์, เว็บไซต์พันทิป, อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์

เอกสารอ้างอิง

จันทิมา อังคพณิชกิจ อธิชาติ โรจนะหัสดิน และทรงพล อินทเศียร. (2563). ภาษา การสื่อสาร และโรคซึมเศร้า : การสำรวจเบื้องต้นเพื่อความเข้าใจโรคซึมเศร้าและผู้มีภาวะซึมเศร้าในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ้ง.

ชัชวดี ศรลัมพ์. (2548). อุปลักษณ์ตามแนวคิดของทฤษฎีภาษาศาสตร์ปริชาน. วารสารศิลปศาสตร์, 5(1), 1-16.

ธนพล เอกพจน์. (2558). อุปลักษณ์ความทุกข์ในภาษาไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น).

ธนพล เอกพจน์และวิรัช วงศ์ภินันท์วัฒนา. (2562).“[สิว คือ ข้าศึกศัตรู] : อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของผู้ใช้ภาษาในห้องสนทนาเกี่ยวกับความงามบนเว็บไซต์พันทิปดอทคอม. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์, 36(1), 32-66.

ธนพล เอกพจน์ วิรัช วงศ์ภินันท์วัฒนา และปานปั้น ปลั่งเจริญศรี. (2563). [ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 คือ ศัตรู] : การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคนไทย ตามแนวภาษาศาสตร์ปริชาน. วารสารภาษา ศาสนาและวัฒนธรรม, 9(1), 1-37.

นววรรณ พันธุเมธา. (2555). คลังคำ. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: อมรินทร์.

นันทนา วงษ์ไทย. (2555). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับความตายในภาษาไทย. วารสารภาษาและวัฒนธรรม, 31(1), 43-64.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2554). พจนานุกรมพุทธศาสน์: ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พันทิป. (2565). ห้องศาสนา. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/forum/religious

พิชญาวี ทองกลาง และทินวัฒน์ สร้อยกุดเรือ. (2564). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ครูตามมุมมองอรรถศาสตร์ปริชานในเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับครู. วารสารราชพฤกษ์, 19(3), 72-81.

มิรินด้า บูรรุ่งโรจน์. (2548). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับผู้หญิงในบทเพลงลูกทุ่งไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา. (2562). โอวาทของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย. สืบค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2565, จาก https://www.dhammahome.com/webboard/topic/5612

รัชนีย์ญา กลิ่นน้ำหอม. (2551). อุปลักษณ์ที่นักการเมืองใช้: การศึกษาตามแนวอรรถศาสตร์ปริชานและวัจนปฏิบัติศาสตร์. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.

วรวรรณา เพ็ชรกิจ. (2551). การศึกษาอุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคมะเร็งในภาษาไทยตามแนวปริชานศาสตร์และวัจนปฏิบัติศาสตร์. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

วุฒินันท์ แก้วจันทร์เกตุ. (2555). กิเลส: การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์, 19(2), 24-41.

ศุภชัย ต๊ะวิชัย. (2561). สถานภาพงานวิจัยอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในภาษาไทย. วารสารอักษรศาสตร์, 40(2), 202-254.

สมาชิกหมายเลข 1157092. (2562). เมื่อสารภาพบาปต่อพระเจ้าผู้ประเสริฐแล้ว ไม่ต้องรับผลบาปอีก. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/38549514/comment8

สมาชิกหมายเลข 1190412. (2557). การช่วยตัวเองเป็นบาปหรือไม่. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/41434436

สมาชิกหมายเลข 1293090. (2557). ผู้ที่ไม่ทำทาน แต่ทำบุญประเภทอื่นๆ จะมีโอกาสเกิดมารวยไหมครับ. สืบค้น เมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/31931894/comment2

สมาชิกหมายเลข 1354130. (2560). กฏแห่งกรรมและการเวียนว่ายตายเกิด ตอน "ผู้ผ่านยมโลก"-สุดท้ายบวชเป็นพระ. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก

https://pantip.com/topic/35970414/comment1

สมาชิกหมายเลข 1727388. (2558). คำพยานชีวิต อดีตดาวโป๊. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/33475081

สมาชิกหมายเลข 3173554. (2559). เคยกลัวจะตกนรกไหม?. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/35456580

สมาชิกหมายเลข 4258283. (2563). ถ้าเราอโหสิกรรมแล้ว คนชั่วไม่ต้องรับโทษเลยเหรอครับ. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/39988529

สมาชิกหมายเลข 5638102. (2563). บุญทำยาก บาปเกิดเอง. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/39545789

สมาชิกหมายเลข 6112918. (2564). วิธีเจริญอนิจสัญญาทําอย่างไร. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/40432671

สมาชิกหมายเลข 7047792. (2564). ชีวิตคืออะไร เราเกิดมาทำไม อะไรคือจุดมุ่งหมายของชีวิต. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/31884601

สมาชิกหมายเลข 721391. (2558). ฆ่า กับ สั่งให้ฆ่า ใครบาปครับ. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/34280750/comment3

สมาชิกหมายเลข 812356. (2563). สำเร็จความใคร่ใช้รูปคนที่มีแฟนอยู่แล้ว บาปไหม ?. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/40197428/comment7

สมาชิกหมายเลข 977612 . (2556). เป็นไปได้หรือไม่ครับ ที่พระเจ้าในศาสนาคริสต์ ก็คือธรรมชาติในศาสนาพุทธนี่แหละ. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก

https://pantip.com/topic/31197775/comment2-3

สาธิต ทรงทรัพย์. (2564). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับเมียหลวงและเมียน้อยในละครโทรทัศน์ไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร).

หทัยวรรณ มณีวงษ์. (2555). อุปลักษณ์ที่เกี่ยวกับผู้ชายและผู้หญิงในเพลงลูกทุ่งอีสาน. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น).

หัดฝัน. (2560). การเป็นพระพุทธเจ้า จำเป็นไหมที่จะต้องทำบาป. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/36088006

อริยสัจ. (2565). ว่าด้วยธรรมทั้งปวง แต่คำนี้ ว่าด้วยไม่ได้อย่างแน่นอน ?. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/41348947

อำนาจ ปักษาสุข. (2559). มโนอุปลักษณ์เกี่ยวกับบุญในภาษาไทย: กรณีศึกษากลุ่มสาธารณะในเฟซบุ๊ก. การประชุมวิชาการระดับชาติ SMARTS ครั้งที่ 6 อัตลักษณ์แห่งเอเชีย. 17 มิถุนายน 2559 คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

อุษา พฤฒิชัยวิบูลย์. (2544). การศึกษาอุปลักษณ์เรื่องการเมืองในภาษาไทยตามแนวอรรถศาสตร์ปริชาน. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

เอกพล ดวงศรี. (2561). กรรม : อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ที่สะท้อนความเชื่อในสังคมไทย. วารสารวิจัยและพัฒนา, 10(1), 86-102.

a little sheep. (2557). บาปผิดต่อพระจิตเจ้า...ทางสายหลักสู่ นรก. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/32985291

a little sheep. (2558). วีดีโอและบทภาวนาสำหรับคริสตชน โดย a little sheep. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/34040093

al-Amyadh. (2565). ประสบการณ์ โดน กิเลส รุม. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/41136838

atmnumbe. (2556). ครั้งแรกที่ฆ่าสัตว์และครั้งต่อๆไปรู้สึกยังไงครับ. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/30787182/comment15

henryanddoky. (2556). ความสงสัยเล็กๆเกี่ยวกับศาสนาคริสต์. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/30254447

Nokkaew. (2560). รวม 7 เรื่องบน Pantip.com ที่หลายคนยังไม่เคยรู้มาก่อน. สืบค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2565, จาก https://www.mangozero.com/7-things-you-dont-know-about-pantip/

satanmipop. (2565). สีหสูตร. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/41260352

you4lucky. (2560). หนังสือธรรมะใกล้ตัว ฉบับที่ 66. สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2565, จาก https://pantip.com/topic/36012440

Kuczok, M. (2018). The biblical metaphors of sin: a cognitive-semantic perspective on the English version of the Bible. Journal of Linguistica Silesiana. 39, 171-186. Retrieved from https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/6511/1/Kuczok_The_biblical_metaphors_of_sin.pdf

Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphor we live by. Chicago and London: University of Chicago Press.

Owiredu, C. (2021, June). Sin is a person: some ontological metaphors in the Bible. Journal of Acta Theologica. 41(1). 87-100. Retrieved from http://www.scielo.org.za/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1015-87582021000200006

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

เอกพจน์ ธ. (2023). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์บาปในภาษาไทย. วารสารช่อพะยอม, 34(1), 13–42. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ejChophayom/article/view/262401

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย