การสร้างสรรค์งานจิตรกรรม ชุด โฮม ศิลป์ อีสาน

ผู้แต่ง

  • รัตน ไวยะราบุตร สาขาวิชาศิลปกรรมศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม

คำสำคัญ:

โฮม ศิลป์ อีสาน, ศิลปวัฒนธรรมไทยอีสาน, จิตรกรรมไทยอีสานร่วมสมัย

บทคัดย่อ

ผลงานสร้างสรรค์ในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ของการสร้างสรรค์ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวเรื่องเกี่ยวกับวิถีชีวิตด้านศิลปวัฒนธรรมไทยอีสาน 2) เพื่อสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมไทยอีสานร่วมสมัย รูปแบบกึ่งนามธรรม ด้วยเทคนิคสีอะคริลิคบนผ้าใบ ผลงานสร้างสรรค์มีแรงบันดาลใจเบื้องต้นมาจากประสบการณ์และความประทับใจทางด้านวิถีชีวิตและศิลปวัฒนธรรมไทยอีสาน มีวิธีการดำเนินการสร้างสรรค์ผลงาน ชุด โฮม ศิลป์ อีสาน โดยการรวบรวมข้อมูลภาคเอกสาร ข้อมูลภาคสนาม ข้อมูลแนวคิดทางศิลปะที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นฐานข้อมูลประกอบการวิเคราะห์ แนวเรื่องรูปทรง และเทคนิควิธีการ สร้างสรรค์ผลงานจำนวน 2 ชิ้น ซึ่งแนวความคิดในการสร้างสรรค์ผลงาน มีขอบเขตด้านเนื้อหาที่สะท้อนให้เห็นถึงอัตลักษณ์ศิลปะไทยภาคอีสาน โดยเบื้องต้นได้ถ่ายทอดออกมาเป็นภาพร่างต้นแบบปรังปรุง ตัดถอนรูปทรงให้ดูเรียบง่ายจัดวางองค์ประกอบศิลป์รวม ๆ ให้สอดคล้องกับรูปแบบเทคนิคและการปฏิบัติการสร้างสรรค์ผลงาน
การสร้างสรรค์พบว่า ผลงานจิตรกรรมมีเนื้อหาเกี่ยวกับ คติความเชื่อทางพุทธศาสนา สื่อถึงความประทับใจความงดงามของวิถีชีวิตและกลิ่นอายศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านอีสาน นำเสนอผ่านรูปร่างรูปทรง สิ่งของเครื่องใช้ สัญลักษณ์ทางพุทธศิลป์ ที่ดูเรียบง่ายสะท้อนภูมิปัญญาและศิลปหัตถกรรมชาวบ้าน ส่วนเทคนิคคือ สีอะคริลิคบนผ้าใบ ด้วยกลวิธีระบายสี แตะ จุด ทับซ้อนกันหลาย ๆ ชั้น เพื่อทำให้เกิดความหนาและร่องรอยพื้นผิวเพิ่มความน่าสนใจให้กับผลงาน จัดวางภาพเป็นในลักษณะสมดุลแบบอสมมาตร โดยจุดสนใจจะมีรูปทรงขนาดใหญ่ รูปทรงขนาดกลาง และขนาดเล็กจัดเป็นส่วนประกอบศิลป์ของภาพตามลำดับความสำคัญ เพื่อสร้างสุนทรียภาพอย่างมีจินตนาการและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์

คำสำคัญ: โฮม ศิลป์ อีสาน, ศิลปวัฒนธรรมไทยอีสาน, จิตรกรรมไทยอีสานร่วมสมัย

เอกสารอ้างอิง

ชลูด นิ่มเสมอ. (2559). องค์ประกอบของศิลปะ. พิมพ์ครั้งที่10. กรงเทพฯ: อมรินทร์.

พจนาณุกรมฉบันราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. (2556). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

มหาวิทยาลัยศิลปากร. (2567). คลังสะสมศิลปกรรม. สืบค้นเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2567. จาก http://www.resource.lib.su.ac.th/awardsu/web/artdeil?item_id=701.

สุภัทรดิศ ดิศกุล, ม.จ. (2538). ศิลปะในประเทศไทย. พิมพ์ครั้งที่10. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุริชัย หวันแก้ว และกนกพรรณ อยู่ชา, บรรณาธิการ. (2552). ศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัยบนความหลากหลายและสับสน. กรุงเทพฯ: สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น. (2564). ฐานข้อมูลทางด้านศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นด้านพุทธศิลป์ในภาคอีสานจิตรกรรมอีสาน. สืบค้นเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2567, จาก https://cac.kku.ac.th/esanart/.

อำพร แสงไชยา. (2548). การสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรม เพื่อประดับตกแต่งโรงแรมเพชรรัชต์การ์เด้น จังหวัดร้อยเอ็ด เรื่อง“ชนบทอีสานกับจินตนาการแห่งความสงบสุข”. (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปกร). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-08-31

รูปแบบการอ้างอิง

ไวยะราบุตร ร. (2024). การสร้างสรรค์งานจิตรกรรม ชุด โฮม ศิลป์ อีสาน. วารสารช่อพะยอม, 35(2), 256–271. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ejChophayom/article/view/275298

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ