บทบาทโย้ยกลองเลงในประเพณีและการถ่ายทอดวัฒนธรรมของชาวบ้านอากาศ ตำบลอากาศ อำเภออากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร

ผู้แต่ง

  • อรรคพล ราษฎร์ศิริ อาจารย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

คำสำคัญ:

โย้ย, กลองเลง, บ้านอากาศ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์บทบาทของโย้ยกลองเลงในบริบทประเพณีและการถ่ายทอดวัฒนธรรมของชุมชนบ้านอากาศ ตำบลอากาศ อำเภออากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร โดยใช้ขอบเขตด้านข้อมูล ขอบเขตด้านพื้นที่ เครื่องมือที่ใช้ บทความนี้ ใช้ระเบียบวิธีแบบเชิงคุณภาพ คือ การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการวิเคราะห์ข้อมูลเอกสาร ผลการศึกษาพบว่า โย้ยกลองเลงมีบทบาทสำคัญในพิธีกรรมและประเพณีท้องถิ่น เช่น งานไหลเรือไฟ แข่งเรือยาว ออกพรรษา บุญบั้งไฟ และบุญมหาชาติ นอกจากสร้างความสนุกสนานและความสามัคคีในชุมชนแล้ว ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการถ่ายทอดค่านิยม ความเชื่อ และวิถีชีวิตสู่คนรุ่นใหม่ อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมสมัยใหม่เป็นปัจจัยท้าทายที่ส่งผลต่อความต่อเนื่องของการแสดงนี้ จึงจำเป็นต้องมีมาตรการอนุรักษ์ที่เหมาะสม เช่น การส่งเสริมผ่านระบบการศึกษาและกิจกรรมท้องถิ่น

ประวัติผู้แต่ง

อรรคพล ราษฎร์ศิริ, อาจารย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

อาจารย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

เอกสารอ้างอิง

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2563). รายงานวัฒนธรรมประจำปี 2563. กรุงเทพฯ: กระทรวงวัฒนธรรม.

ประดิษฐ์ คิอินธิ (ผู้ให้สัมภาษณ์). อรรคพล ราษฎร์ศิริ (ผู้สัมภาษณ์). สถานที่โรงเรียนบ้านอากาศ ตำบลอากาศ อำเภออากาศ อำนวย จังหวัดสกลนคร. เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2568.

พิชิต วัฒนธรรม. (2562). เสียงแคนและความเชื่อในวัฒนธรรมอีสาน. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

สุพจน์ ทองคำ. (2564). การส่งเสริมศิลปะพื้นบ้านในโรงเรียนท้องถิ่น. วารสารครุศาสตร์, 19(1), 77–91.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-27

รูปแบบการอ้างอิง

ราษฎร์ศิริ อ. (2025). บทบาทโย้ยกลองเลงในประเพณีและการถ่ายทอดวัฒนธรรมของชาวบ้านอากาศ ตำบลอากาศ อำเภออากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร. วารสารช่อพะยอม, 36(2), 132–138. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ejChophayom/article/view/281959