การเมืองเรื่องการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตร จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) กระบวนการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตร (2) ปัญหาและอุปสรรคในการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตร (3) ปัจจัยทางการเมืองที่ส่งผลต่อการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตร  ใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ เอกสารที่เกี่ยวข้อง และการสังเกตการณ์แบบคนใน สุ่มตัวอย่างเพื่อสัมภาษณ์พระครูสัญญาบัตรและพระสังฆาธิการทั้งธรรมยุติกายและมหานิกาย จำนวน 20 รูป/คน จาก 4 เขตอำเภอ ผลการวิจัย มีข้อค้นพบว่า (1) กระบวนการการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตรจะรวบอำนาจไว้ที่เจ้าคณะปกครองเป็นหลัก ประกอบกับ ระเบียบแนวปฏิบัติที่ขาดความชัดเจน ส่งผลให้เกิดการเลือกปฏิบัติในกระบวนการการแต่งตั้งสมณศักดิ์ (2) ปัญหาและอุปสรรคในการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตรที่สำคัญ เกิดจากระเบียบแนวปฏิบัติที่คลุมเครือ เปิดช่องให้ใช้ดุลยพินิจส่วนตัวมากกว่าความถูกต้องตามข้อกฎหมาย (3) ปัจจัยทางการเมืองที่ส่งผลต่อการแต่งตั้งสมณศักดิ์พระครูสัญญาบัตรที่สำคัญคือ ความสัมพันธ์เชิงเครือข่ายระบบอุปถัมภ์ ความสามารถในการเข้าถึงด้วยวิธีการใด ๆ กับเจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะจังหวัด และพระเถระผู้ใหญ่ ซึ่งมีอำนาจการตัดสินใจเด็ดขาดในการพิจารณาแต่งตั้ง

ศัพท์สำคัญ: พระครูสัญญาบัตร; คณะสงฆ์; อุบลราชธานี