สันติวิธีในนโยบายความมั่นคงของไทยในจังหวัดชายแดนภาคใต้
คำสำคัญ:
สันติวิธี, นโยบายด้านความมั่นคง, จังหวัดชายแดนภาคใต้บทคัดย่อ
งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของนโยบายความมั่นคงจังหวัดชายแดนภาคใต้ 2) เพื่อศึกษาการให้ความหมาย การตีความ ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวคิดสันติวิธีของตัวแสดงสำคัญในการกำหนดนโยบายและการนำนโยบายไปปฏิบัติ และ 3) เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการขับเคลื่อนแนวคิดสันติวิธีในนโยบายแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการสัมภาษณ์เจาะลึก และค้นคว้าวิจัยด้านเอกสาร ด้วยการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารทางวิชาการ แนวคิด ทฤษฎี บทความ รวมไปถึง เนื้อหาของนโยบาย ประกาศ และคำสั่ง ที่ใช้สำหรับแก้ไขจังหวัดชายแดนภาคใต้ ผลการศึกษาพบว่า สันติวิธี จะส่งผลต่อการขับเคลื่อนนโยบายด้านความมั่นคงสำหรับการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยมีสาเหตุดังนี้ 1) พัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงของนโยบายในการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ขึ้นอยู่กับบริบททางการเมืองในแต่ละยุค 2) ระดับการรับรู้ ความเข้าใจและทัศนคติ ต่อแนวคิดสันติวิธี และบริบทของปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ของเจ้าหน้าที่รัฐและประชาชนที่ไม่ตรงกัน และ 3) ปัญหาและอุปสรรคในการขับเคลื่อนสันติวิธีในนโยบายแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ย้อนแย้งกับสันติวิธี ซึ่งในทางปฏิบัติ สันติวิธีในประเทศไทยยังคงมีอุปสรรคจากการดำเนินการของรัฐ ซึ่งเป็นผลมาจากความรุนแรงในเชิงโครงสร้างและเชิงวัฒนธรรมที่ฝังรากลึกอยู่ในสังคมไทย
Downloads
Download data is not yet available.
References
เอกสารอ้างอิง
เกล็น ดี. เพจ.. (2552). รัฐศาสตร์ไม่ฆ่า. แปลโดย ศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์.
กรุงเทพมหานคร: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
คณะทำงานยุทธศาสตร์สันติวิธี (คยส.). (2561). สันติสนทนา: เส้นทางเผชิญ
ความรุนแรงชายแดนใต้, 2534 - 2554. กรุงเทพมหานคร: บริษัท
ภาพพิมพ์ จำกัด.
เจ้าหน้าที่กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า (การสื่อสารส่วน
บุคคล, 25 ธันวาคม 2562)
เจ้าหน้าที่สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 30 มกราคม
2563)
ฉัตรชัย ศรีเมืองกาญจนา. (2562). Set Zero พาคนกลับบ้าน ลดช่องว่าง สร้าง
ความเข้าใจ. (ออนไลน์) สืบค้นจากhttps://library2.parliament.go.th/ebook/content-issue/2560/hi2560-085.pdf, เมื่อ 3 มิถุนายน 2562.
ชัยวัฒน์ สถาอานันท์. (2559). สันติวิธี เส้นทางสู่สันติภาพ (Non-violence).
กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ สกว.
ชิดชนก ราฮิมมูลา. (2549). ระดับการเรียนรู้และเข้าใจการจัดการความขัดแย้งด้วย
สันติวิธีของเจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ และฝ่ายปกครอง ในพื้นที่จังหวัดยะลา ปัตตานี และนราธิวาส (คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 187/2546). สถาบันยุทธศาสตร์สันติวิธี สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.
ดนัย มู่สา. สันติวิธีในมิติงานความมั่นคงไทย. (2559). ใน ชัยวัฒน์ สถาอานันท์
(บรรณาธิการ), พื้นที่สันติวิธี หนทางสังคมไทย ความรู้ ความลับ
ความทรงจำ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ของเรา.
ดอน ปาทาน. (2563). หัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขฯ ต้องการให้ผู้เห็นต่างทุกกลุ่มร่วม
เจรจา. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.benarnews.org/thai/commentary/TH-deepsouth-peacetalk-12032019125828.html, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ดันแคน แม็กคาร์โก. (2555). ฉีกแผ่นดิน อิสลามและปัญหาความชอบธรรมใน
ภาคใต้ ประเทศไทย. แปลโดย ณัฐยาน์
วันอรุณวงศ์. กรุงเทพมหานคร: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
ณัฐรดา ศิลป์อุดม และอัญชนา ณ ระนอง. (2562). การศึกษาโครงสร้างและการ
ดำเนินงานของศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ในช่วง
ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ปี 2558 – 2560, วารสาร
การบริหารปกครอง, 8 (2): 463 - 481
ทีมข่าวอิศรา, สำนักข่าวอิศรา. (2563). คสช.โละสภาที่ปรึกษาฯตัวแทนคนพื้นที่ ตั้งใหม่
60 คน ชง กอ.รมน.เหนือ ศอ.บต.. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/46016-
sbpac_46016.html, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ทีมงานเลขานุการคณะพูดคุยเพื่อสันติสุข จชต.. (2562). กระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุข
จชต. :ความท้าทายของการต่อสู้ทางความคิดตาม แนวทางสันติวิธีในทัศนะของผู้ปฏิบัติงานจริง (ห้วงปี 2558 – 2561). กรุงเทพมหานคร: บริษัท เมจิก แอนด์ พิคเซลเวิคส์ สตูดิโอ จำกัด.
ประชาไท. (2563). "ยุติธรรมเพื่อสันติภาพ" แถลงคัดค้านรัฐยกเลิก "คณะกรรมการ
ยุทธศาสตร์สันติวิธี”. (ออนไลน์) สืบค้นจาก
https://prachatai.com/journal/2008/10/18727, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ผู้แทนองค์กรพัฒนาเอกชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 18
ธันวาคม 2562)
ผู้แทนภาคประชาสังคมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 19
ธันวาคม 2562)
พระวีรพจน์ ชาครธมฺโม (ผลจันทร์), ศูนย์ข่าว TCIJ. (2563). ‘พาคนกลับบ้าน’ ลด
ช่องว่าง-สร้างความเข้าใจ ได้จริงหรือ?. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.tcijthai.com/news/2018/20/scoop/8164, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
สยามรัฐออนไลน์. (2563). กระบวนการบ่มเพาะ. (ออนไลน์) สืบค้นจาก
https://siamrath.co.th/n/41570, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
เอกรินทร์ ต่วนศิริ, ดอน ปาทาน, ปรัชญา โต๊ะอิแต, อับดุลเลาะ ตาเยะ, อาอิซะห์
กายแก้ว, อับดุลเลาะ หมัดอะดัม,อับดุลเลาะ เจ๊ะโซะ. (2555). การ
เจรจาสันติภาพระหว่างมุสลิมมลายูและรัฐไทย., พิมพ์ครั้งที่ 1. ปัตตานี:
ปาตานี ฟอรั่ม.
เอกสารประกอบ การแถลงผลสำรวจความคิดเห็นของประชาชนต่อกระบวนการ
สันติภาพจังหวัดชายแดนใต้ ครั้งที่ 5 ปี 2563
โดย เครือข่ายวิชาการ PEACE SURVEY
Galtung, J. (1990). Cultural Violence. (Online), Retrieved on
https://www.galtung-institut.
de/wp-content/uploads/2015/12/Cultural-Violence-Galtung.pdf
(Accessed when 13 June 2018)
Galtung, J. (1969). Violence, Peace, and Peace Research. (Online).
Retrieved on http://www.
jstor.org/stable/422690 (Accessed when 13 June 2018)
Liow, J. C., & Pathan, D. (2010). Confronting ghosts: Thailand’s Shape-
less Southern Insurgency. Lowy Institute for International Policy. 58-59.
Translated Thai References
Chakornthammo, W. (2563). “Bring the people home” Decrease gap,
and Perception Building?. (Online), Retrieved on
https://www.tcijthai.com/news/2018/20/scoop/8164 (Accessed when 10 March 2020)
Delegate from Civil Society Organization in southern border provinces
(personal communication, 19 December, 2019)
Delegate from Non-governmental Organization in southern border
provinces (personal communication, 18 December, 2019)
Documents from the 5th Peace Survey Press Conference by PEACE
SURVEY, 2020.
Glenn D. Paige. (2552). Non-Killing Political Science. (Translated by
Sirote Klampaiboon). Bangkok: Kob Fire Publishing.
Government Officer of the Internal Security Operation Command Region 4
(personal communication, 25 December, 2020)
Government Officer of the Office of National Security Council (personal
communication, January 30, 2020)
Issara News. (2563). National Council for Peace and Order reject Advisory
Council committee of SBPAC. (Online), Retrieved on
https://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/46016-
sbpac_46016.html (Accessed when 10 March 2020)
McCargo, D. (2555). Tearing Apart the Land: Islam and Legitimacy in
Southern Thailand. (Translated by Wanarunwong N.). Bangkok: Kob Fire Publishing.
Moosa D. Peaceful means in Thai security’s aspect. (2559). In Satha-Anand, C.
(editor), Peaceful means area : Acknowledge Secret
Memory. Bangkok: Khong rao Publishing.
Pathan, D. (2563). Head of Peace Dialogue Process wants every
stakeholders join the process. (Online), Retrieved on https://www.benarnews.org/thai/commentary/TH-deepsouth-
peacetalk-12032019125828.html (Accessed when 10 March 2020)
Prachathai. (2563). “Justice for peace” Declaration against rejecting "
Strategic Nonviolence Commission”. (Online), Retrieved on https://prachatai.com/journal/2008/10/18727 (Accessed
when 10 March 2020)
Rahimmula, C. (2549). Perception and Understanding level for problem
solving of military officer, police officer and administrative officer in Pattani, Yala and Narathiwat
provinces (The Office of Prime Minister’s Order No. 187/2546). The Office of National Security council. Bangkok: The Secretariat of the Cabinet Publishing.
Satha-Anand, C. (2559). “Peaceful Means” the way to peace (Non-violence).
Bangkok: Thailand research fund publishing.
Secretary of The Peace Dialogue Panel. (2562). Peace Dialogue Process:
Challenging of Discussing on peaceful means form
officer’reception. (2015 – 2018). Bangkok: Magic and Pixel works
studio, Limited.
Siamrat Online. (2563). Cultivation Process. (Online), Retrieved on
https://siamrath.co.th/n/41570 (Accessed when 10 March 2020)
Silp-Udom and Naranong, A. (2019). Study of the Structure and Operation
of the Southern Border Provinces Administrative Centre During
the Strategic Period in the Development of Southern Border
Provinces 2015 – 2017, Governance Journal 8 (2): 463 – 481.
Srimuengkanchana, C. (2562). Set Zero Bring the people home,
Decrease gap, and Perception Building. (Online), Retrieved on https://library2.parliament.go.th/ebook/content-
issue/2560/hi2560-085.pdf (Accessed when 10 March 2020)
Strategic Nonviolence Commission (SNC). (2561). Peace Talking: Facing
the way of southern border. Bangkok: Printing Limited.
Tuansiri E., Pathan D., Tohitae P., Tayeh A., Kaykaew A., Mad-adam A., …
Jehsoh, A. (2555). Negotiating a Peaceful Coexistance between the Malays of Patani and the Thai State (1st ed.). Pattani: Patani Forum.
เกล็น ดี. เพจ.. (2552). รัฐศาสตร์ไม่ฆ่า. แปลโดย ศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์.
กรุงเทพมหานคร: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
คณะทำงานยุทธศาสตร์สันติวิธี (คยส.). (2561). สันติสนทนา: เส้นทางเผชิญ
ความรุนแรงชายแดนใต้, 2534 - 2554. กรุงเทพมหานคร: บริษัท
ภาพพิมพ์ จำกัด.
เจ้าหน้าที่กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า (การสื่อสารส่วน
บุคคล, 25 ธันวาคม 2562)
เจ้าหน้าที่สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 30 มกราคม
2563)
ฉัตรชัย ศรีเมืองกาญจนา. (2562). Set Zero พาคนกลับบ้าน ลดช่องว่าง สร้าง
ความเข้าใจ. (ออนไลน์) สืบค้นจากhttps://library2.parliament.go.th/ebook/content-issue/2560/hi2560-085.pdf, เมื่อ 3 มิถุนายน 2562.
ชัยวัฒน์ สถาอานันท์. (2559). สันติวิธี เส้นทางสู่สันติภาพ (Non-violence).
กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ สกว.
ชิดชนก ราฮิมมูลา. (2549). ระดับการเรียนรู้และเข้าใจการจัดการความขัดแย้งด้วย
สันติวิธีของเจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ และฝ่ายปกครอง ในพื้นที่จังหวัดยะลา ปัตตานี และนราธิวาส (คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 187/2546). สถาบันยุทธศาสตร์สันติวิธี สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.
ดนัย มู่สา. สันติวิธีในมิติงานความมั่นคงไทย. (2559). ใน ชัยวัฒน์ สถาอานันท์
(บรรณาธิการ), พื้นที่สันติวิธี หนทางสังคมไทย ความรู้ ความลับ
ความทรงจำ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ของเรา.
ดอน ปาทาน. (2563). หัวหน้าคณะพูดคุยสันติสุขฯ ต้องการให้ผู้เห็นต่างทุกกลุ่มร่วม
เจรจา. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.benarnews.org/thai/commentary/TH-deepsouth-peacetalk-12032019125828.html, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ดันแคน แม็กคาร์โก. (2555). ฉีกแผ่นดิน อิสลามและปัญหาความชอบธรรมใน
ภาคใต้ ประเทศไทย. แปลโดย ณัฐยาน์
วันอรุณวงศ์. กรุงเทพมหานคร: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
ณัฐรดา ศิลป์อุดม และอัญชนา ณ ระนอง. (2562). การศึกษาโครงสร้างและการ
ดำเนินงานของศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ในช่วง
ยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ปี 2558 – 2560, วารสาร
การบริหารปกครอง, 8 (2): 463 - 481
ทีมข่าวอิศรา, สำนักข่าวอิศรา. (2563). คสช.โละสภาที่ปรึกษาฯตัวแทนคนพื้นที่ ตั้งใหม่
60 คน ชง กอ.รมน.เหนือ ศอ.บต.. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/46016-
sbpac_46016.html, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ทีมงานเลขานุการคณะพูดคุยเพื่อสันติสุข จชต.. (2562). กระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุข
จชต. :ความท้าทายของการต่อสู้ทางความคิดตาม แนวทางสันติวิธีในทัศนะของผู้ปฏิบัติงานจริง (ห้วงปี 2558 – 2561). กรุงเทพมหานคร: บริษัท เมจิก แอนด์ พิคเซลเวิคส์ สตูดิโอ จำกัด.
ประชาไท. (2563). "ยุติธรรมเพื่อสันติภาพ" แถลงคัดค้านรัฐยกเลิก "คณะกรรมการ
ยุทธศาสตร์สันติวิธี”. (ออนไลน์) สืบค้นจาก
https://prachatai.com/journal/2008/10/18727, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
ผู้แทนองค์กรพัฒนาเอกชนในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 18
ธันวาคม 2562)
ผู้แทนภาคประชาสังคมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ (การสื่อสารส่วนบุคคล, 19
ธันวาคม 2562)
พระวีรพจน์ ชาครธมฺโม (ผลจันทร์), ศูนย์ข่าว TCIJ. (2563). ‘พาคนกลับบ้าน’ ลด
ช่องว่าง-สร้างความเข้าใจ ได้จริงหรือ?. (ออนไลน์) สืบค้นจาก https://www.tcijthai.com/news/2018/20/scoop/8164, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
สยามรัฐออนไลน์. (2563). กระบวนการบ่มเพาะ. (ออนไลน์) สืบค้นจาก
https://siamrath.co.th/n/41570, เมื่อ 10 มีนาคม 2563.
เอกรินทร์ ต่วนศิริ, ดอน ปาทาน, ปรัชญา โต๊ะอิแต, อับดุลเลาะ ตาเยะ, อาอิซะห์
กายแก้ว, อับดุลเลาะ หมัดอะดัม,อับดุลเลาะ เจ๊ะโซะ. (2555). การ
เจรจาสันติภาพระหว่างมุสลิมมลายูและรัฐไทย., พิมพ์ครั้งที่ 1. ปัตตานี:
ปาตานี ฟอรั่ม.
เอกสารประกอบ การแถลงผลสำรวจความคิดเห็นของประชาชนต่อกระบวนการ
สันติภาพจังหวัดชายแดนใต้ ครั้งที่ 5 ปี 2563
โดย เครือข่ายวิชาการ PEACE SURVEY
Galtung, J. (1990). Cultural Violence. (Online), Retrieved on
https://www.galtung-institut.
de/wp-content/uploads/2015/12/Cultural-Violence-Galtung.pdf
(Accessed when 13 June 2018)
Galtung, J. (1969). Violence, Peace, and Peace Research. (Online).
Retrieved on http://www.
jstor.org/stable/422690 (Accessed when 13 June 2018)
Liow, J. C., & Pathan, D. (2010). Confronting ghosts: Thailand’s Shape-
less Southern Insurgency. Lowy Institute for International Policy. 58-59.
Translated Thai References
Chakornthammo, W. (2563). “Bring the people home” Decrease gap,
and Perception Building?. (Online), Retrieved on
https://www.tcijthai.com/news/2018/20/scoop/8164 (Accessed when 10 March 2020)
Delegate from Civil Society Organization in southern border provinces
(personal communication, 19 December, 2019)
Delegate from Non-governmental Organization in southern border
provinces (personal communication, 18 December, 2019)
Documents from the 5th Peace Survey Press Conference by PEACE
SURVEY, 2020.
Glenn D. Paige. (2552). Non-Killing Political Science. (Translated by
Sirote Klampaiboon). Bangkok: Kob Fire Publishing.
Government Officer of the Internal Security Operation Command Region 4
(personal communication, 25 December, 2020)
Government Officer of the Office of National Security Council (personal
communication, January 30, 2020)
Issara News. (2563). National Council for Peace and Order reject Advisory
Council committee of SBPAC. (Online), Retrieved on
https://www.isranews.org/content-page/67-south-slide/46016-
sbpac_46016.html (Accessed when 10 March 2020)
McCargo, D. (2555). Tearing Apart the Land: Islam and Legitimacy in
Southern Thailand. (Translated by Wanarunwong N.). Bangkok: Kob Fire Publishing.
Moosa D. Peaceful means in Thai security’s aspect. (2559). In Satha-Anand, C.
(editor), Peaceful means area : Acknowledge Secret
Memory. Bangkok: Khong rao Publishing.
Pathan, D. (2563). Head of Peace Dialogue Process wants every
stakeholders join the process. (Online), Retrieved on https://www.benarnews.org/thai/commentary/TH-deepsouth-
peacetalk-12032019125828.html (Accessed when 10 March 2020)
Prachathai. (2563). “Justice for peace” Declaration against rejecting "
Strategic Nonviolence Commission”. (Online), Retrieved on https://prachatai.com/journal/2008/10/18727 (Accessed
when 10 March 2020)
Rahimmula, C. (2549). Perception and Understanding level for problem
solving of military officer, police officer and administrative officer in Pattani, Yala and Narathiwat
provinces (The Office of Prime Minister’s Order No. 187/2546). The Office of National Security council. Bangkok: The Secretariat of the Cabinet Publishing.
Satha-Anand, C. (2559). “Peaceful Means” the way to peace (Non-violence).
Bangkok: Thailand research fund publishing.
Secretary of The Peace Dialogue Panel. (2562). Peace Dialogue Process:
Challenging of Discussing on peaceful means form
officer’reception. (2015 – 2018). Bangkok: Magic and Pixel works
studio, Limited.
Siamrat Online. (2563). Cultivation Process. (Online), Retrieved on
https://siamrath.co.th/n/41570 (Accessed when 10 March 2020)
Silp-Udom and Naranong, A. (2019). Study of the Structure and Operation
of the Southern Border Provinces Administrative Centre During
the Strategic Period in the Development of Southern Border
Provinces 2015 – 2017, Governance Journal 8 (2): 463 – 481.
Srimuengkanchana, C. (2562). Set Zero Bring the people home,
Decrease gap, and Perception Building. (Online), Retrieved on https://library2.parliament.go.th/ebook/content-
issue/2560/hi2560-085.pdf (Accessed when 10 March 2020)
Strategic Nonviolence Commission (SNC). (2561). Peace Talking: Facing
the way of southern border. Bangkok: Printing Limited.
Tuansiri E., Pathan D., Tohitae P., Tayeh A., Kaykaew A., Mad-adam A., …
Jehsoh, A. (2555). Negotiating a Peaceful Coexistance between the Malays of Patani and the Thai State (1st ed.). Pattani: Patani Forum.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
2020-06-28
How to Cite
ฉบับ
บท
บทความวิจัย (Research Articles)
